[Event "MP-m"] [Site "Chorzów"] [Date "2013.04.13"] [Round "1"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Gajewski, Grzegorz"] [Result "1-0"] [ECO "B42"] [WhiteElo "2497"] [BlackElo "2653"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 a6 5. Bd3 Bc5 ({Gra się także} 5... Nf6 {, co prowadzi do innych pozycji.}) 6. Nb3 Be7 7. Qg4 g6 8. Qe2 d6 9. O-O Nd7 10. a4 Ne5 11. h3 ({Takie posunięcie często jest przydatne przed wypadem skoczka na g4, ale akurat w tej pozycji to pole jest atakowane przez hetmana. Mimo tego idea pionkiem „h" ma swoich zwolenników. Niewykluczone, że wariant został wybrany w celu zaskoczenia doświadczonego partnera. Teoria poleca} 11. a5 {w celu zablokowania hetmańskiego skrzydła.}) ({Grywa się także} 11. Nc3) 11... Bd7 ({Tak prawdopodobnie jeszcze nie grano. Grzegorz Gajewski jest znanym teoretykiem i w tej partii wypróbował nową ideę. Normalnie grywa się} 11... h5) ({lub} 11... Nf6) 12. Nc3 Nf6 13. Bh6 {Jak można, to trzeba przytrzymać króla w centrum.} Nh5 {[#]} 14. f4 $1 {Brawo! Odważna decyzja związana z ofiarą materiału z logiczną motywacją - król został w centrum, więc trzeba otworzyć pozycję i zorganizować na niego atak.} Ng3 15. Qf2 Nxd3 ({Przegrywało oczywiście} 15... Nxf1 {wobec} 16. fxe5 $1) 16. Qxg3 Nxb2 17. Bg7 Rg8 18. Bd4 Rc8 19. f5 $1 {Konsekwencja planu białych: do przodu!} Bh4 20. Qxd6 gxf5 21. Qf4 Bc6 ({Na uwagę zasługiwało wprowadzenie skoczka do akcji po} 21... Nc4 $5) 22. g4 $1 {Słuszna decyzja! Trzeba grać agresywnie i możliwie szybko obnażyć czarnego monarchę.} h5 23. exf5 hxg4 24. hxg4 Bg5 25. Qg3 f6 ({W tak ostrej i skomplikowanej pozycji nie było łatwo podjąć decyzję. Ciekawe było} 25... e5 26. Qxe5+ (26. Bxe5 f6 $1) 26... Qe7 27. Rae1 Qxe5 28. Rxe5+ Kd7 {i czarne powinny raczej bez większych trudności uratować partię.}) 26. Rae1 $1 ({Atak na króla w centrum. Białe poszły na „całość" i nie zadowolił ich remisowy wariant po} 26. Qh3 {i dalej np.} e5 27. Qh5+ Kf8 (27... Kd7 $4 28. Qf7+ Qe7 29. Nc5+ Kd6 30. N3e4+ Bxe4 31. Nxe4+ Kd7 32. Qd5+ Kc7 33. Bxb2 $18) 28. Bc5+ Kg7 29. Qg6+ Kh8 30. Qh5+ {z wiecznym szachem.}) 26... e5 27. Bxe5 $1 fxe5 28. Rxe5+ ({ Nic nie dawało} 28. Qxe5+ Kf7 29. Qe6+ Kf8 30. f6 Qc7 {i czarne mają wszystko pod kontrolą.}) 28... Kf7 29. f6 Nc4 30. Re7+ Kf8 31. Rh7 Nd2 ({ W sytuacji pełnej dynamiki nie jest łatwo przy tykającym zegarze wykonywać optymalnych ruchów. Czarne nie znalazły w czasie partii możliwości po} 31... Be3+ $1 32. Kh2 Nd2 {. Ciekawe, jaka byłaby reakcja białych?}) 32. Nxd2 Qxd2 33. Nd5 Qd4+ $4 ({Stało się. Ten niewinnie wyglądający, na pierwszy rzut oka, szach hetmanem przegrywa. Ratowało tylko} 33... Rg6 $1 {, np.} 34. Rh8+ Kf7 35. Rxc8 Qd4+ 36. Rf2 (36. Qf2 $4 Qxg4+ $19) 36... Qd1+ 37. Rf1 Qd4+ 38. Rf2 Qd1+ {z remisem.}) 34. Rf2 {Walka po tej prostej odpowiedzi jest zakończona.} Qc5 ({Po} 34... Qxd5 {wygrywa proste} 35. Qa3+) ({, natomiast po} 34... Bxd5 {grę kończy} 35. Qd6+) 35. Nc7 Re8 36. Nxe8 Be3 37. Ng7 $1 Bxf2+ 38. Qxf2 Qxf2+ 39. Kxf2 {Grozi teraz szach skoczkiem na e6 z matem.} Kf7 ({ Nic nie dawało} 39... Bd5 40. Kg3 $18) 40. Nh5+ Kg6 ({Po} 40... Ke6 { również wygrywało} 41. f7 Rc8 42. Nf4+ Kf6 43. g5+) 41. f7 Rf8 42. Rg7+ Kh6 43. Kg3 1-0 [Event "ME-m"] [Site "Erywań"] [Date "2014.03.16"] [Round "4"] [White "Khismatullin, Denis"] [Black "Duda, Jan-Krzysztof"] [Result "0-1"] [ECO "B90"] [WhiteElo "2714"] [BlackElo "2563"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. h3 {Posunięcie to miał w swym repertuarze Robert Fischer. Jego ideą jest walka – po g2-g4-g5 – o opanowanie pola d5.} e5 7. Nb3 Be6 8. f4 Nbd7 $5 ({Nowa próba rozwoju w tym ostrym wariancie. Wojtaszek wybrał przeciwko Griszczukowi, Ryga 2013, ruch } 8... b5 {i po dalszym} 9. f5 Bc8 10. Bg5 Bb7 11. Qf3 Nbd7 12. O-O-O Be7 13. Kb1 Rc8 14. Bxf6 Nxf6 15. Nd5 Bxd5 16. exd5 h5 {otrzymał równą pozycję, którą jednak w końcówce przegrał.}) 9. g4 b5 10. Bg2 Nb6 11. g5 Nfd7 12. f5 Bc4 13. Na5 Rc8 14. Qd2 $2 ({Komiczny ruch, którym białe blokują drogę swojemu gońcowi. Z pewnością silniejsze było} 14. a3 {, aby nie dopuścić do b5-b4.}) 14... b4 15. Nd1 Bb5 16. a3 d5 $1 {Otwiera pozycję w centrum oraz zwalnia diagonalę a3-f8 dla rozwoju czarnopolowego gońca. Czarne przejmują powoli wydarzenia w swoje ręce.} 17. exd5 Nc4 18. Nxc4 Rxc4 19. a4 Rd4 20. Qf2 Bc4 21. Be3 {[#]} Bc5 $1 {Znakomity ruch i na pewno wielka niespodzianka dla białych. Czarne walczą o inicjatywę, nawet kosztem materiału.} 22. Bxd4 exd4 23. Qf4 O-O $1 {Bardzo silne, choć zarazem oczywiste posunięcie. Białe stoją ze swoim odkrytym królem na straconej pozycji.} 24. Nf2 b3 25. c3 Re8+ 26. Ne4 dxc3 27. O-O-O {Białe wreszcie schowały swojego króla na skrzydle hetmańskim, ale i tam nie zazna on spokoju.} Qb8 ({Do szybkiego zwycięstwa prowadziło} 27... Qa5 $1 28. Nf6+ (28. Nxc5 cxb2+ 29. Kb1 Qxc5 $19) 28... gxf6 29. Qxc4 Be3+ 30. Kb1 c2+ 31. Ka1 Rb8 $1 {z decydującą groźbą Wb8-b4 z matem.}) 28. d6 ({Oczywiście przegrywało} 28. Qxb8 Be3+ 29. Kb1 c2+ 30. Ka1 cxd1=Q+ 31. Rxd1 Rxb8 $19) 28... Qb4 29. Nxc5 Re2 30. Rhe1 cxb2+ $1 31. Kb1 Bd3+ $1 {Piękne zakończenie!} 32. Nxd3 Qa3 $1 0-1 [Event "Bundesliga 2017/18"] [Site "Niemcy"] [Date "2017.10.21"] [Round "1"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Eljanov, Pavel"] [Result "1-0"] [ECO "C54"] [WhiteElo "2706"] [BlackElo "2720"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bc4 {Ruch gońcem, biorącym pod kontrolę diagonalę a2-g8, spotyka się obecnie bardzo często w praktyce turniejowej, jako silną alternatywę do 3.Gb5.} Bc5 {Ta opowiedz charakteryzuje partię włoską, o której pierwsza mowa była już w słynnym manuskrypcie z Getyngi z 1490 roku. Czarne planują szybko rozwinąć swoje królewskie skrzydło i następnie rozpocząć aktywne działania. Po odpowiedzi} (3... Nf6 { czarne muszą się liczyć z nieprzyjemnym} 4. Ng5) 4. c3 {Logiczna reakcja: białe dążą do stworzenia sobie silnego centrum. Ostatnio spotyka się często} ( 4. O-O {lub nawet}) (4. d3) 4... Nf6 5. d3 {Tym skromnym ruchem białe chcą uniknąć ostrych i skomplikowanych wariantów, które powstają po} (5. d4 exd4 6. e5 (6. cxd4 Bb4+ 7. Bd2 Bxd2+ 8. Nbxd2 d5 9. exd5 Nxd5 10. Qb3 Nce7 11. O-O O-O 12. Rfe1 c6 $11) 6... d5 {itd.}) 5... d6 {Silną alternatywą jest najpierw } (5... a6 $5 {z możliwością schowania gońca na a7.}) 6. Bb3 { Obecnie modne posunięcie. Teoria poleca jednak} (6. O-O {aby najpierw zabezpieczyć króla i potem dokonać wyboru dalszego planu gry.}) 6... O-O 7. h3 a6 8. Nbd2 Be6 9. Bc2 d5 $1 {Czarne rozwinęły elastycznie swoje figury, nadszedł więc czas na otwarcie pozycji w środku szachownicy.} 10. Qe2 h6 11. g4 {Białe zdradziły tym ruchem swoje agresywne plany na skrzydle królewskim. Spokojniejszym posunięciem jest} (11. O-O) 11... Nh7 {Tak jeszcze nie grano, ale logika tego ruchu polega na niedopuszczeniu do g4-g5 z otwarciem linii g. W partii Bauer-Oniszczuk, Niemcy 1998, nastąpiło} (11... b5 $5 {z natychmiastową kontgrą na skrzydle hetmańskim. Dalej po} 12. g5 hxg5 13. Nxg5 Qe7 14. Rg1 Rad8 15. exd5 Bxd5 16. Nde4 Rfe8 17. Nxf6+ Qxf6 18. Ne4 Bxe4 19. dxe4 Be7 20. Rg3 Na5 21. a4 b4 22. Bg5 Qb6 23. h4 Bxg5 24. hxg5 g6 25. Kf1 Kg7 26. Kg2 Rh8 { czarne zneutralizowały aktywne poczynania przeciwnika i partię ostatecznie wygrały.}) 12. Rg1 d4 $1 {Podkreśla pasywność białych gońców.} 13. Nb3 Be7 { Czarne zakończyły rozwój swoich sił, zabezpieczyły króla i mają kontrolę nad polem g5. Pozycyjnie stoją wiec lepiej. Zdawał sobie z tego na pewno nasz młody arcymistrz, który w tej sytuacji zdecydował się na zaostrzenie gry! [#]} 14. Nxe5 $5 {Odważna decyzja, oparta na psychologicznych przesłankach: białe uzyskają za ofiarowaną figurę możliwości ataku na skrzydle królewskim i to one będą teraz "panem" sytuacji. Natomiast czarne będą od tego momentu zmuszone do obrony.} Nxe5 15. Nxd4 c5 {Ciekawe co grałby nasz arcymistrz po} (15... Bh4 $1 {np.} 16. Be3 c5 17. Nf5 Ng5 18. Nxh4 ({Po} 18. O-O-O { nastąpiłoby oczywiście} Ngf3 $1) 18... Nxh3) 16. Nf5 Kh8 {Strata czasu w ostrej sytuacji. W dalszym ciągu w grę wchodziło} (16... Bh4 $1) 17. f4 Nc6 ( 17... Bh4+ $1 18. Kd1 Nc6 {było ciągle możliwe.}) 18. Be3 Rc8 19. Nxe7 Qxe7 ({ W przypadku} 19... Nxe7 {nastąpiłoby} 20. f5 $1 Bd7 (20... Qb6 21. fxe6 Qxb2 22. Kd2 $1) 21. h4 {z silnym atakiem.}) 20. Qf2 b6 21. h4 f6 22. f5 Bg8 23. O-O-O {Po zabezpieczeniu króla białe są już gotowe do konkretnych działań na prawej stronie. Powstała pozycja ma dynamiczny charakter.} Ne5 24. Rg3 Rfd8 $2 {Niewątpliwie słaby ruch, który pozwala białym na rozwinięcie silnego ataku. Problem czarnych polega na tym, że goniec na g8 blokuje pole ucieczki swojemu królowi. Dlatego konieczne było} (24... Bxa2 $1 {np.} 25. g5 fxg5 26. hxg5 Nxg5 $1 27. Bxg5 hxg5 28. Qh2+ Kg8 29. Rh1 Rc6 30. Qh7+ Kf7 31. Qh5+ g6 32. fxg6+ Rxg6 33. b3 Ke8 34. Kb2 Bxb3 35. Bxb3 Kd7 {i czarne mają pionka więcej.}) 25. g5 $1 fxg5 {W dalszym ciągu na uwagę zasługiwało} (25... Bxa2 $5 26. gxh6 gxh6 27. Bxh6 Rg8 {itd.}) 26. hxg5 hxg5 27. Rxg5 Qf7 28. Qg3 { Niedokładność. Należało odejść wieżą na} (28. Rg2 $1) 28... Nc6 $4 { Czarne błędnie oceniły sytuację i wykonały przygrywający ruch. Konieczne było} ( 28... Nxd3+ $1 29. Rxd3 Rxd3 30. Bxd3 Nxg5 31. Bxg5 Qh5 {z realnymi szansami na ratunek.}) 29. Bb3 Qe7 30. Rh5 c4 {Po} (30... Ne5 {białe wygrywały w taki sposób} 31. Rdh1 $1 Nxd3+ 32. Kb1 Qxe4 33. Rxh7+ $1 Bxh7 34. Rxh7+ Kxh7 35. Qh3+ {z matem.}) 31. Bxc4 Ne5 32. Bg5 Qd6 33. Bf4 $1 Rc5 {Jeśli} (33... Re8 {to} 34. Be6 $1 {z wygrana białych.}) 34. Bd5 $1 Bxd5 35. Bxe5 {i 1-0 wobec } (35. Bxe5 Qxe5 36. Qxe5 Bf7 37. Qe7 Bxh5 38. Qxd8+ {z wygraną białych.}) 1-0 [Event "Bundesliga 2016/17"] [Site "Niemcy"] [Date "2017.03.19"] [Round "10"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Wojtaszek, Radoslaw"] [Result "1-0"] [ECO "B90"] [WhiteElo "2684"] [BlackElo "2745"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. Nc3 Nf6 4. d4 cxd4 5. Nxd4 a6 6. Be3 {Białe mają w planie następujący rozwój swych sił: f2-f3, Hd1-d2, 0-0-0, g2-g4, h2-h4 itd.} e5 { Tak się często gra w systemie Najdorfa. Czarne osłabiają wprawdzie pole d5, ale zmuszają skoczka do opuszczenia centralnego pola i jednocześnie liczą na szybki rozwój.} 7. Nb3 Be6 8. f3 Be7 ({Możliwe jest} 8... Nbd7 {, co najczęściej prowadzi gry wynikłej w partii.}) 9. Qd2 O-O {Czarne zabezpieczają najpierw swojego króla, aby w dalszej części partii wybrać konkretny plan gry. W tej pozycji gra się też} (9... Nbd7 {lub}) (9... h5) 10. O-O-O Nbd7 {Obie strony zmobilizowały swoje siły do dalszej walki i rozpoczynają konkretne aktywne działania na skrzydłach.} 11. g4 b5 12. g5 ({Spotyka się również inne plany, np.} 12. h4 Nb6 13. Qf2 Rb8 14. g5 Nfd7 15. f4 exf4 16. Bxf4 Rc8 17. Nd5 Nxd5 18. exd5 Bg4 19. Be2 Bxe2 20. Qxe2 Re8 {ze skomplikowaną grą, Caruana-Vachier Lagrave, Dortmund 2016.}) 12... b4 {Energiczna akcja przeciwko królowi rywala – i tak gra się obecnie najczęściej. W praktyce Wojtaszka był także ruch} (12... Nh5 13. Kb1 Nb6 14. Qf2 Nc4 15. Bxc4 bxc4 16. Nc5 Qc7 17. N5a4 Rab8 18. Ka1 Qc6 19. Nb6 f5 20. gxf6 Nxf6 21. Nbd5 Qb7 22. Nxe7+ Qxe7 23. Bc1 Nh5 24. Qe2 {z remisem, Gharamian-Wojtaszek, Niemcy 2011.}) 13. Ne2 ({ Rzadziej spotyka się:} 13. gxf6 bxc3 14. Qxc3 Nxf6 15. Na5 Qd7 16. Nc6 Rfc8 17. Nxe7+ Qxe7 18. Qa5 Rab8 19. b3 d5 20. exd5 Nxd5 21. Rxd5 Bxd5 22. Qxd5 Qa3+ 23. Kb1 Rd8 24. Bc5 Qa5 25. Qxe5 Rxb3+ 26. cxb3 Rd1+ 27. Kb2 Qd2+ 28. Ka3 Qa5+ { z remisem, Wang Hao-Bobras, Czeska Republika 2017.}) 13... Ne8 14. f4 ({ W pojedynku z Aleksiejewem, Nowe Delhi 2012, Wojtaszek obronił partię po} 14. h4 a5 15. Kb1 a4 16. Nbc1 Nb6 17. Ng3 d5 18. Bxb6 Qxb6 19. exd5 Rd8 20. Bc4 Nc7 21. dxe6 Rxd2 22. exf7+ Kh8 23. Rxd2 Nb5 24. Rd7 Na3+ 25. bxa3 bxa3+ 26. Nb3 Qb4 27. Ne4 Qxc4 28. Rxe7 axb3 29. axb3 Qd4 30. c3 Qd3+ 31. Ka2 Qe2+ 32. Kxa3 Ra8+ 33. Kb4 Rb8+ 34. Ka3 Ra8+ 35. Kb4 Rb8+ 36. Ka3 {z remisem.}) 14... a5 15. f5 a4 16. fxe6 axb3 17. exf7+ ({Alternatywa} 17. cxb3 {też znalazła miejsce w praktyce Wojtaszka. Zobaczmy:} fxe6 18. Bh3 Rxa2 19. Bxe6+ Kh8 20. Ng3 Nc7 21. Bc4 Qa8 22. Rhf1 Ra1+ 23. Kc2 Rxf1 24. Rxf1 Rxf1 25. Bxf1 d5 26. h4 ({Po} 26. exd5 {nastąpi oczywiście} Nxd5 $1) 26... g6 $6 ({Lepsze jest} 26... d4 $5 27. Bg1 Ne6 {z dobrą grą czarnych, co pokazała partia Caruana-Gelfand, Moskwa 2013. }) 27. Qf2 Kg7 28. Kb1 Qf8 $1 29. Qc2 (29. Qxf8+ Kxf8 $11) 29... Nc5 30. exd5 Nxd5 31. Bxc5 Bxc5 32. Bc4 (32. Qe4 Qd6 $13) 32... Ne3 33. Qe4 {i teraz czarne w partii Sarić-Wojtaszek, Wijk aan Zee 2015, powinny grać} Nxc4 $1 34. bxc4 Qf4 {z dynamiczną końcówką.}) 17... Rxf7 18. Kb1 bxc2+ 19. Qxc2 Bxg5 20. Bxg5 Qxg5 21. Ng3 {W tego typu pozycjach z obustronnymi roszadami, pionek mniej nie ma większego znaczenia. Białe mają za to atakującą pozycję, tymczasem czarne są w odwrocie. Ocena: sytuacja na szachownicy znajduje się w dynamicznej równowadze. } Kh8 22. Bc4 Rf8 23. Nf5 Ndf6 $5 ({W tej pozycji nie zdały w praktyce turniejowej egzaminu kontynuacje: 23...Sc5, 23...Sb6 i 23. ..Hd8. Ciekawe jest natomiast} 23... Rc8 $5 {, co nie znalazło jeszcze większego praktycznego sprawdzenia, np.} 24. Qe2 Ndf6 25. Rhf1 {i uzgodniono remis, Brunello-Zhou, Erywań 2006.}) 24. h4 Qh5 25. Be6 ({Silnie wyglądało} 25. Rdf1 $5) 25... Ra7 26. Qf2 Rc7 27. Ng3 Qh6 28. Rdf1 g6 29. h5 Ng7 30. hxg6 Qxg6 31. Bb3 Rcc8 32. Ka1 Qg5 33. Qe1 ({Optymistycznie wyglądało} 33. Rhg1 $5 { z groźbą Sg3-f5!}) 33... Ng4 34. Nf5 Nxf5 35. exf5 Rc5 $2 ({Pomyłka prowadząca do szybkiej przegranej. Tymczasem po} 35... Ne3 $1 36. Rhg1 Qh6 37. Rh1 Qg5 38. Rfg1 Qf4 {lub}) (35... Rxf5 $1 36. Be6 Rxf1 37. Qxf1 Ne3 38. Qf7 Qh6 $1 39. Rg1 Qg5 {czarne powinny z powodzeniem walczyć o równą grę.}) 36. Qxb4 Rfc8 ({Trudno było się także bronić po} 36... Nf6 37. Be6 Qg7 (37... Ne8 38. f6 $1 Rxf6 39. Rfg1 $18) 38. Rfg1 {z silną inicjatywą białych.}) 37. a3 Ne3 ({Lub} 37... Nf6 38. Be6 Rc1+ 39. Ka2 Rxf1 40. Rxf1 Rd8 41. Qb6 {z jasną przewagą białych.}) 38. Rfg1 Qxf5 39. Qb7 Ng4 {[#]} 40. Be6 $1 {Piękny końcowy akord.} 1-0 [Event "Puchar Świata"] [Site "Chanty-Mansyjsk"] [Date "2019.08.22"] [Round "4"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Xiong, Jeffery"] [Result "1-0"] [ECO "A00"] [WhiteElo "2730"] [BlackElo "2707"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. a3 {Otwarcie Anderssena, rzadko stosowane we współczesnej praktyce turniejowej, choć czasami gra tak mistrz świata, Magnus Carlsen.} g6 ({Najczęściej czarne odpowiadają 1... d5, bezpośrednio atakując centrum. Odpowiedź} 1... e5 {jest również możliwa, umożliwiając przejście po} 2. c4 {do pozycji typowej dla obrony sycylijskiej, ale odwróconymi kolorami, np.:} Nf6 3. Nc3 g6 4. Nf3 Nc6 5. g3 Bg7 6. Bg2 O-O 7. O-O d6 8. b4 Nd4 9. Bb2 c6 10. d3 Re8 11. Nd2 Be6 12. e3 Nf5 13. Ne2 Nd7 14. e4 Ne7 15. f4 f5 {z ostrą grą, Carlsen-Eljanow, Moskwa 2010.} ) 2. e4 c5 3. Nc3 Bg7 4. Bc4 Nc6 5. d3 Nf6 6. Bg5 ({Białe mogą też wybrać inną wersję gry w tym wariancie:} 6. f4 d6 7. Nf3 O-O 8. O-O a6 9. Qe1 (9. a4 $5) 9... b5 10. Ba2 b4 11. axb4 Nxb4 12. Bb1 {z zamiarem Sc3-d1, c2-c3 i przygotowaniem ataku na króla, po f4-f5.}) 6... d6 7. Nge2 ({Spotyka się też plan} 7. Qd2 {z długą roszadą. Czarne mają tutaj po a7-a6 i b7-b5 wystarczającą kontrgrę na skrzydle hetmańskim.}) 7... Bd7 8. Qd2 h6 9. Bh4 Nd4 ({Do rozważenia było} 9... g5 10. Bg3 Nh5 {itd.}) 10. Nxd4 cxd4 11. Ne2 Qb6 12. Bb3 Rc8 13. h3 a5 14. a4 Bc6 15. O-O Nd7 16. f4 Nc5 17. Bc4 $1 { Jeśli białe mają w planie atak na króla, to gońca trzeba zachować, nawet kosztem pionka.} Nxa4 {[#]} 18. e5 $1 ({Białe dążą oczywiście do otwarcia linii "f". Podobny cel miał ruch} 18. f5 {co jednak prowadziło do niejasnych sytuacji. Widocznie z tego względu Duda odrzucił w swoich obliczeniach to posunięcie.}) 18... Nxb2 {Czarne skonsumowały kolejnego pionka, ale kosztem oddalenia się skoczka od centrum. Duda zademonstruje w dalszej części partii istotne znaczenie mobilności figur.} 19. Bb3 ({Po} 19. Ba2 Ba4 { białe musiałyby zająć się obroną pionka c2. Ruchem w partii Duda uniemożliwił manewr czarnego gońca na a4.}) 19... a4 20. Ba2 Qc5 ({Teraz po } 20... a3 {można grać} 21. Bb3 {.}) 21. Bf2 dxe5 22. fxe5 Bxe5 23. Bxf7+ $1 Kd7 ({Jedyne. Przegrywało} 23... Kxf7 $4 {wobec} 24. Bxd4+ { ze zdobyciem hetmana.}) 24. Nf4 Rcf8 25. Be6+ Ke8 26. Nxg6 Rf6 $2 {Krytyczny moment: ruch w partii jest błędem, po którym pozycja czarnych jest przegrana.} ({Należało szukać ratunku po} 26... Rhg8 $1 27. Qxh6 ({Wariant po} 27. Bxg8 Rxg8 28. Nh4 Bf6 {jest korzystny dla czarnych.}) 27... Bxg2 $1 28. Bxg8 ({W przypadku} 28. Nxf8 $2 Bh2+ 29. Kxh2 Qd6+ 30. Kg1 Bxh3+ 31. Ng6 Qxe6 $17 {białe miałyby duże problemy.}) 28... Rxg8 {i w tej ostrej pozycji czarne miałyby dobre kontrszanse.}) 27. Nxe5 Qxe5 28. Rae1 $1 { Podkreśla niekorzystne położenie czarnego króla w centrum.} Qd6 29. Qa5 { Aktywność hetmana daje białym duże możliwości ataku.} Rhf8 30. Qh5+ ({ W grę wchodziło} 30. Bg4 $1 {ale ruchem w partii białe planują przejście do lepszej końcówki.}) 30... Kd8 31. Qa5+ Ke8 32. Qa8+ Qd8 33. Qxd8+ Kxd8 34. Bxd4 Rxf1+ 35. Rxf1 Rxf1+ 36. Kxf1 {Po wymianie ciężkich figur końcówka czarnych jest nie do uratowania.} a3 37. Bc5 Nd1 38. g4 Ba4 39. Ke1 Bxc2 40. Kd2 Ba4 41. h4 $1 ({Białe słusznie tworzą sobie wolnego pionka na skrzydle królewskim, nie tracąc czasu na} 41. Bxa3 {.}) 41... Ke8 42. g5 hxg5 43. hxg5 Kf8 44. Bd4 {i przed marszem pionka do pola g8 nie ma obrony.} 1-0 [Event "TM Tata Steel"] [Site "Wijk aan Zee"] [Date "2019.01.20"] [Round "8"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Kramnik, Vladimir"] [Result "1-0"] [ECO "C54"] [WhiteElo "2738"] [BlackElo "2777"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bc4 ({Dwie rundy wcześniej, w partii z Aniszem Giri, nasz arcymistrz zaskoczył chyba wszystkich obserwatorów, grając} 3. g3 $5 { . Przeciwnik precyzyjną grą uzyskał szybko przewagę i w rezultacie zainkasował punkt. W partii przeciwko byłemu mistrzowi świata Duda wybrał solidny ruch.}) 3... Bc5 {Pierwsza wzmianka o tym ruchu, którego celem jest szybki rozwój skrzydła królewskiego, została opublikowana już w słynnym manuskrypcie z Getyngi z 1490 roku. Popularne jest w tym miejscu także} (3... Nf6 {Po dalszym} 4. d3 (4. Ng5 $5) 4... Be7 5. Nc3 (5. c3 $5) 5... d6 6. a3 Be6 7. Ng5 (7. Nd5 $5) 7... Bxc4 8. dxc4 Qd7 9. h3 Nd4 10. Nf3 Ne6 11. Qe2 c6 12. Be3 Qc7 13. Rd1 a6 14. h4 b5 {czarne uzyskały aktywną grę na skrzydle hetmańskim i partie ostatecznie wygrały, Duda-Bacallao Alonso, Hawana 2015.}) 4. d3 Nf6 5. O-O d6 6. c3 a6 ({Pionek zwalnia pole dla swojego gońca. Bardziej elastycznym posunięciem jest} 6... O-O {aby potem wybrać, w zależności od gry białych, odpowiedni wariant.}) 7. a4 O-O ({W repertuarze Kramnika jest też wariant po} 7... h6 {, i dalej} 8. Nbd2 O-O 9. Re1 Be6 10. b4 (10. Bxe6 fxe6 11. Nf1 Nh5 12. Be3 Bxe3 13. fxe3 Qe8 14. b4 Nf6 15. Ng3 a5 16. b5 Ne7 17. c4 Ng6 $11 { Anand-Kramnik, Leuven 2016}) 10... Ba7 11. Bxe6 fxe6 12. Nf1 Nh5 13. Be3 Bxe3 14. fxe3 Qe8 15. Ra2 Nf6 16. h3 a5 17. b5 Nb8 18. g4 Nbd7 19. Rg2 Nc5 {i czarne mają wszystko pod kontrolą, Giri-Kramnik, Leuven 2016.}) 8. Bg5 $5 ({ Bardzo sprytna decyzja. Duda wybrał wariant, który prawdopodobnie nie miał jeszcze miejsca w praktyce turniejowej byłego mistrza świata. W tym miejscu grano mu np.} 8. Re1 Ba7 9. h3 h6 10. Nbd2 Re8 11. b4 Be6 12. Bxe6 Rxe6 13. Qc2 Qd7 14. Nf1 d5 15. Ng3 Rd8 16. exd5 Qxd5 17. Be3 Qxd3 18. Qxd3 Rxd3 19. Bxa7 Nxa7 20. Nxe5 Rd5 21. Ng4 Nxg4 22. Rxe6 fxe6 23. hxg4 a5 24. f3 Nc6 $11 { Carlsen-Kramnik, Wijk aan Zee 2018}) 8... h6 ({Silną alternatywą jest} 8... Be6 $5 {i po} 9. Bxe6 fxe6 {hetman po e8-g6 może wziąć aktywny udział w ataku na króla.}) 9. Bh4 g5 10. Bg3 Ba7 ({Dobrą opinię ma w praktyce posunięcie} 10... a5 $5 {w celu niedopuszczenia do b2-b4.}) 11. Nbd2 Nh7 {Czarne przygotowują akcję na skrzydle królewskim.} 12. h3 h5 13. d4 h4 ({Prawdopodobnie tak jeszcze nie grano. W partii Topałow-So, Londyn 2016, nastąpiło:} 13... exd4 $5 14. Nxd4 g4 15. hxg4 hxg4 16. Nxc6 bxc6 17. e5 d5 18. Be2 Qg5 19. a5 f5 20. exf6 Nxf6 21. Ra4 Rf7 22. Re1 Nh5 23. Bxg4 Nxg3 24. Re8+ Kg7 25. Rxc8 Bxf2+ 26. Kh2 Qe5 27. Kh3 Ne2 {i białe poddały się.}) 14. Bh2 g4 15. hxg4 Bxg4 16. dxe5 dxe5 17. b4 h3 $2 ({Nieudany ruch i przyczyna przyszłych kłopotów czarnych. Należało zagrać} 17... Re8 $1 { z obroną pionka e5 i w razie konieczności mieć możliwość zagrania Gg4-e6. Np.} 18. b5 (18. Qb3 Qf6 $1) 18... Na5 19. bxa6 (19. Be2 Qf6 $1) 19... Qf6 20. axb7 Rad8 {ze znakomitą grą czarnych. Straty materialne w takich sytuacjach nie mają większego znaczenia.}) 18. b5 ({Wszystkie silniki komputerowe polecają w tym miejscu} 18. gxh3 $1 Bxh3 19. Kh1 Bxf1 20. Qxf1 Kh8 21. b5 Na5 22. Ba2 { z przewagą białych.}) 18... Ne7 ({Skoczek spieszy na pomoc swojemu królowi, bowiem po} 18... Na5 19. Be2 $1 (19. Ba2 Ng5 $1) 19... hxg2 20. Kxg2 f6 21. Nh4 {koncentracja figur białych na prawym skrzydle miałaby decydujące znaczenie.}) 19. gxh3 Bxh3 ({Kramnik słusznie nie zdecydował się na wariant po} 19... axb5 20. axb5 Bh5 21. Kh1 Ng6 22. Rg1 Bxf2 23. Rxa8 Qxa8 24. Rg2 Be3 25. Qf1 Bxd2 26. Nxd2 {z trudną sytuacją czarnych.}) 20. Nxe5 ({Logiczne było} 20. Kh1 $1 Bxf1 21. Qxf1 {i białe miałyby znakomite szanse ataku na nieprzyjacielskiego króla.}) 20... Kg7 21. Nxf7 {Efektownie zagrane, ale białe miały jeszcze w zanadrzu silne posuniecie} (21. Qh5 $1 Bxf1 22. Nxf1 {z silna inicjatywa.}) 21... Rxf7 22. Bxf7 Bxf1 23. Bb3 $1 Bh3 24. Be5+ Nf6 {[#]} 25. Bxf6+ $1 Kxf6 26. Qf3+ {Białe mają minimalną przewagę, ale też łatwiejszą grę. To czarne muszą grać teraz niezwykle precyzyjnie.} Bf5 $4 {Poważny błąd, który pociąga za sobą fatalne skutki. Białe przechodzą teraz forsownie do wygranej końcówki. Tymczasem Kramnik miał jeszcze szanse na obronę swej pozycji po} (26... Kg7 $1 { , np.} 27. Qf7+ ({lub} 27. Qxh3 Bxf2+ 28. Kxf2 Qxd2+ 29. Kg1 Qg5+ 30. Kf2 axb5 $11) 27... Kh6 28. Qf4+ Kg7 29. Kh2 Ng6 30. Qf7+ Kh6 31. Rg1 (31. Kxh3 $4 Qg5 $19) 31... Bf5 $1 32. Qxf5 Qh4+ 33. Qh3 Qxh3+ 34. Kxh3 axb5 35. axb5 Bxf2 $11) 27. Rd1 $1 {Początek końca: wieża wkracza do decydującej akcji.} Qc8 28. exf5 Qxf5 29. Ne4+ Kg7 30. Qxf5 Nxf5 31. Rd7+ Kh6 32. bxa6 bxa6 33. Rxc7 {Białe uzyskały wygraną końcówkę i Duda pewnie realizuje przewagę.} Bb8 34. Rf7 Nh4 35. Rf6+ Kg7 36. Kf1 Ra7 37. Rb6 Be5 38. Bd5 Ng6 39. c4 Bd4 40. c5 Nf4 41. Bb7 $1 Nd3 42. Bxa6 Bxc5 43. Re6 $1 Nf4 44. Nxc5 Rc7 (44... Nxe6 45. Nxe6+ Kf6 46. Nc5 $18) 45. Re4 1-0 [Event "TM Masters"] [Site "Praga"] [Date "2020.12.12"] [Round "1"] [White "Navara, David"] [Black "Duda, Jan-Krzysztof"] [Result "0-1"] [ECO "B31"] [WhiteElo "2717"] [BlackElo "2755"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. h3 {W ostatnich czasach ruch ten jest często spotykany w praktyce turniejowej. Białe planują zagrać g2-g4, Gf1-g2 i w dogodnej sytuacji po g4-g5 zmusić czarnego skoczka do odwrotu.} e6 ({Duda zdecydował się na grę w stylu systemu "Scheveningen" i zrezygnował z głównego wariantu po} 6... e5) 7. g4 h6 8. Bg2 Nc6 9. Be3 Be7 10. f4 Nd7 11. Nf3 ({Teoria poleca najpierw zabezpieczenie króla po} 11. O-O $1 ) 11... g5 $5 ({Nowa idea. Do tej pory grano wyłącznie} 11... b5) 12. Ne2 ({ Logiczne było} 12. Qd2 $5 {z zamiarem wykonania długiej roszady.}) 12... gxf4 13. Bxf4 ({Silniejsze było} 13. Nxf4 $5) 13... Nde5 14. Nxe5 Nxe5 15. Ng3 $2 ( {Błędna decyzja, gdyż na tym polu skoczek nie ma żadnych perspektyw. Należało grać} 15. Qd2 {i po ewentualnym} Bh4+ 16. Bg3 Qg5 17. Qxd6 h5 18. Qd2 Qxd2+ 19. Kxd2 Bxg3 20. Nxg3 hxg4 21. hxg4 Rg8 {powstała pozycja byłaby mniej więcej równa.}) 15... Qb6 $1 16. Bxe5 dxe5 17. Qf3 Bg5 ({Raczej niegodne polecenia byłoby} 17... Qxb2 18. O-O O-O 19. Rad1 {gdyż z uwagi na nierozwinięte skrzydło hetmańskie czarnych, białe miałyby szanse na kontrgrę na prawej stronie. Ale na uwagę zasługiwało}) (17... Qa5+ $5 18. c3 Bd7 19. O-O Rf8 {z długą roszadą.}) 18. h4 Qe3+ $1 {Przejście do korzystniejszej końcówki.} 19. Qxe3 Bxe3 20. Ke2 ({Także po} 20. Nh5 Ke7 21. Rh3 Bd4 22. c3 Bb6 23. Rf3 Bd7 {lub 22.0-0-0 Wg8 23.Gf3 Gd7 czarne miałyby przewagę.}) 20... Ba7 21. Rad1 Bd7 22. Kf3 Ke7 23. Rh2 Rhg8 24. Bh3 Ba4 25. Rhd2 Rac8 26. Bf1 {[#]} Rg6 $1 ({Czarne muszą grać dalej dokładnie. Po słabym} 26... Rxc2 27. Rxc2 Bxc2 28. Rc1 Ba4 29. Rc7+ Kf6 30. Rxb7 {lub}) (26... Bxc2 27. Rd7+ Kf6 28. R1d2 {białe miałyby szanse na ratunek.}) 27. Nh5 Bd4 28. Bd3 Rcg8 29. Rg2 f5 $1 {Po tym uderzeniu partia białych jest definitywnie przegrana.} 30. exf5 Bc6+ 31. Ke2 exf5 32. Ng3 Bxg2 33. Nxf5+ Kf6 34. Nxd4 Rxg4 $1 35. Nf5 e4 36. Nxh6 Bf3+ 0-1 [Event "TM Masters"] [Site "Praga"] [Date "2020.02.21"] [Round "9"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Vidit, Santosh Gujrathi"] [Result "1-0"] [ECO "A50"] [WhiteElo "2755"] [BlackElo "2721"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 d5 4. Nc3 Bb4 ({Najczęściej gra się tutaj} 4... Be7 {lub}) (4... c6) 5. Qa4+ Nc6 6. e3 O-O 7. Qc2 ({Po} 7. Bd2 {czarne mogą wybrać następujący plan:} dxc4 8. Bxc4 Bd6 9. Nb5 Be7 10. O-O a6 11. Nc3 Bd6 12. Qc2 b5 13. Be2 Bb7 14. Ne4 Nxe4 15. Qxe4 Rb8 16. Qc2 e5 {z dobrą grą.}) 7... Re8 {Czarne przygotowują e6-e5.} 8. Bd2 a6 9. a3 Bd6 10. O-O-O ({W kilku partiach grano w tej pozycji} 10. h3 Bd7 11. cxd5 exd5 12. Bd3 {z możliwością wykonania roszady w obie strony. Duda już w tym momencie zdradził swój zamiar.}) 10... Bd7 11. c5 $5 {Nowa idea. W pojedynku Donczenko-Luther, Bad Zwesten 2004, po} (11. e4 dxe4 12. Nxe4 e5 13. dxe5 Nxe4 14. exd6 cxd6 15. Be3 Rc8 {czarne uzyskały znakomite kontrszanse i partię ostatecznie wygrały.}) 11... Bf8 12. e4 dxe4 13. Nxe4 Nxe4 14. Qxe4 Ne7 $1 15. Bd3 g6 16. Ne5 Bc6 $2 {Pozycyjny błąd, po którym białe przejęły inicjatywę w swoje ręce. Narzucało się} (16... Ba4 $1 {i po} 17. Qf3 Nf5 18. g4 Bxd1 19. Rxd1 ({Lub} 19. Kxd1 Qxd4 20. Bc3 Qd5 21. gxf5 Qxf3+ 22. Nxf3 exf5 {ze skomplikowaną grą.}) 19... Nh6 {powstawała sytuacja z obustronnymi szansami.}) 17. Qf4 Nf5 {[#]} 18. g4 $1 Bh6 ({Nie funkcjonowało} 18... Bxh1 $2 { wobec} 19. gxf5 {z decydującą przewagą białych.}) 19. Nxc6 $1 bxc6 ({ W przypadku} 19... Bxf4 $2 20. Nxd8 Bxd2+ 21. Kxd2 {białe miałyby figurę więcej.}) 20. Qe4 Bxd2+ 21. Rxd2 Ne7 {Czarne liczyły na to, że skoczek na d5 będzie spełniał doskonałą rolę obronną. Dalszy przebieg partii tego nie potwierdził. Dlatego w grę wchodziło} (21... Nxd4 $5 {i po} 22. Bc4 e5 23. f4 Qf6 24. g5 Qf5 {itd.}) 22. Bc4 Nd5 23. h4 $1 {Białe mają prostą grę: atak na króla.} Qf6 24. h5 e5 25. Kb1 Rad8 ({Po} 25... exd4 26. Qxd4 Qxd4 27. Rxd4 {czarne - z uwagi na słabości pionkowe - miały trudną pozycję.}) 26. Re2 $1 Nf4 27. Re3 Nd5 28. hxg6 hxg6 ({Może należało spróbować} 28... Qxg6 29. Qxg6+ hxg6 30. Rxe5 Rxe5 31. dxe5 a5 {itd.}) 29. Reh3 Kf8 30. Bxa6 Qxf2 $2 ({To definitywnie przegrywa. Konieczne było} 30... Re6 $5) 31. Rf3 ({ Dokładniejsze było} 31. Rf1 $1 {co eliminowało ewentualne Wd8-b8.}) 31... Qxd4 ({W wariancie} 31... Rb8 32. Rxf2 Nc3+ 33. Kc2 Nxe4 34. Re2 Nf6 (34... Ng3 35. Rh8+ Kg7 36. Rxe8 Rxe8 37. Re3 Nh1 38. Rxe5 $18) 35. Rxe5 Kg7 36. Rxe8 Rxe8 37. g5 Nd5 {czarne mogły stawić dłuższy opór.}) 32. Qxg6 Nf4 33. Qf6 Qe4+ 34. Bd3 1-0 [Event "Altibox Norway Chess"] [Site "Stavanger"] [Date "2020.10.10"] [Round "5"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Carlsen, Magnus"] [Result "1-0"] [ECO "B15"] [WhiteElo "2757"] [BlackElo "2863"] [PlyCount "125"] {Komentarz: Jerzy Konikowski (2020)} 1. e4 c6 2. d4 d5 3. Nc3 dxe4 4. Nxe4 Nf6 {Czarne dążą do szybkiego rozwoju swego skrzydła królewskiego, choć kosztem osłabienia swych pionków. Oczywiście częściej grywa się} (4... Nd7 {z następnym Sg8-f6, co uważane jest za lepsze i dlatego najczęściej stosowane w praktyce turniejowej.}) 5. Nxf6+ exf6 ({Więcej dynamiki w grze gwarantuje ruch} 5... gxf6 {gdyż półotwartą linię "g" po Wh8-g8 można wykorzystać w ataku na króla.}) 6. c3 Bd6 7. Bd3 O-O 8. Qc2 Re8+ 9. Ne2 h5 {Ten ruch ostatnio na nowo "rozpalił" wariant po 4 ... Sf6. Jednakże wadą takiego rozwoju jest osłabienie pionkowej struktury na prawym skrzydle i w przypadku krótkiej roszady stwarza niebezpieczeństwo swojemu królowi. Częściej spotyka się} (9... h6 10. Be3 Na6 11. O-O Nc7 12. c4 Bg4 13. h3 Bxe2 14. Bxe2 Ne6 15. Rad1 Qc7 16. Bg4 Rad8 17. Rfe1 Bf4 18. Bxf4 Nxf4 19. Rxe8+ Rxe8 20. h4 Qa5 21. g3 f5 22. Bf3 Re1+ 23. Kh2 Rxd1 24. Qxd1 Ng6 25. a3 f4 26. Be4 fxg3+ 27. fxg3 Nf8 28. d5 cxd5 29. Qxd5 Qxd5 30. Bxd5 b6 {i partia zakończyła się remisem, Swidler-Carlsen, Porto Carras 2018.}) 10. Be3 Nd7 11. O-O-O b5 12. d5 $1 c5 ({Korzystne dla białych jest} 12... cxd5 13. Bh7+ Kf8 14. Rxd5 {itd. Zatem wygląda na to, że ofiara pionka jest wymuszona.}) 13. Bxb5 Rb8 14. c4 a6 15. Ba4 Re7 {Nowy ruch. Do tej pory grano} (15... Re5) 16. Ng3 Ne5 17. Ne4 {W grę wchodziło} (17. Bd2 $5 { aby po b2-b3 ustawić gońca na c3.}) 17... Reb7 18. b3 Rb4 $1 19. Bd2 Rxa4 $1 20. bxa4 Bf5 21. Rde1 h4 $2 {Strata czasu w dynamicznej pozycji. Należało grać} (21... Ng4 $1 {z kontrgrą, np.} 22. Re2 Be5 23. h3 Rb2 24. Qd3 Bxe4 25. Qxe4 Rxa2 26. hxg4 Ra1+ 27. Kc2 Rxh1 28. Re1 Rxe1 29. Bxe1 hxg4 30. Qxg4 Qe8 31. Kd3 Qxa4 {i białe nie miałyby nic lepszego od zadowolenia się wiecznym szachem po} 32. Qc8+ Kh7 33. Qh3+ {itd.}) 22. h3 { Przeciwdziała wyskokowi Se4-g4, choć lepiej wyglądało} (22. Re3 $1 { z ideą We3-b3.}) 22... Ng6 23. Re3 Nf4 24. g4 Bg6 25. Kd1 f5 $2 {Z tym ruchem należało jeszcze poczekać. Do ostrej gry mogło prowadzić} (25... Qd7 $5 { np.} 26. f3 f5 27. Nxd6 fxg4 28. Ne4 gxf3 {i czarne, mimo wieży mniej, miałyby silną inicjatywę.}) 26. Nxd6 Qxd6 27. gxf5 Bh5+ 28. f3 Qf6 29. Bc3 Qg5 30. Qe4 {Centralizacja hetmana wygląda optycznie silnie, jednakże lepsze było} (30. Rhe1 $1 {np.} f6 31. Kc1 Ng2 32. f4 Nxf4 33. Bd2 Qg2 34. Rb3 Rxb3 35. axb3 Ne2+ 36. Kb2 Nd4 37. Qd3 {z jasną przewagą białych.}) 30... Qg2 31. Rhe1 Qxa2 32. Qc2 $1 Qxc4 33. Re8+ Kh7 {Nie było wyboru, gdyż po} (33... Rxe8 {wygrywało} 34. Rxe8+ Kh7 35. Rh8+ $1 Kxh8 36. Bxg7+ {ze zdobyciem hetmana.}) 34. Rxb8 {Przewaga materialna białych jest ogromna i mistrz świata w zasadzie mógłby poddać partię. Tymczasem zdecydował się na dalszą grę, być może licząc na jakiś "cud". Duda jednak nie dał mu żadnej szansy i dalszy ciąg partii nie wymaga komentarza.} Qxd5+ 35. Qd2 $1 Bxf3+ 36. Kc1 Qxf5 37. Re3 Ne2+ 38. Kb2 Nxc3 39. Qxc3 Qf4 40. Qd3+ f5 41. Rf8 Qb4+ 42. Kc1 Be4 43. Qb3 Qd4 44. Qc3 Qd6 45. Rf7 Qg6 46. Rd7 Qg1+ 47. Kb2 c4 {[#]} 48. Rxe4 $1 fxe4 49. Rd4 Qf2+ 50. Qd2 c3+ 51. Kxc3 Qg3+ 52. Kb2 Qxh3 53. Rxe4 Qg3 54. Qd4 Qg2+ 55. Kc3 Qf3+ 56. Kb4 Qf8+ 57. Ka5 Qf5+ 58. Kxa6 g5 59. a5 h3 60. Re7+ Kg6 61. Qg7+ Kh5 62. Qh7+ Kg4 63. Re4+ 1-0 [Event "FIDE World Cup 2021"] [Site "Sochi"] [Date "2021.07.29"] [Round "6"] [White "Duda, Jan-Krzysztof"] [Black "Vidit, Santosh Gujrathi"] [Result "1-0"] [ECO "C78"] [WhiteElo "2738"] [BlackElo "2726"] [PlyCount "99"] {Source: www.worldcup.fide.com} 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. O-O b5 6. Bb3 Bc5 7. a4 Rb8 8. c3 ( {After} 8. Nxe5 Nxe5 9. d4 Bxd4 10. Qxd4 d6 11. Bf4 c5 12. Qe3 c4 {Vidit outplayed Durarbayli, giving another excellent example of restricting the Spanish bishop, but Duda's preparation is on a different level.}) 8... d6 9. d4 Bb6 10. a5 Ba7 11. h3 Bb7 ({Another popular branch of the Yurtaev variation begins with} 11... O-O 12. Be3 Ra8 $5 ({or} 12... exd4 {. Vidit, however, does not shy away from the more demanding and double-edged book line.})) 12. Be3 Nxe4 13. d5 Bxe3 14. dxc6 Nxf2 15. Qe2 ({Who will capture more stuff? White is not amused by} 15. Rxf2 Bxf2+ 16. Kxf2 Bxc6 {,}) ({and} 15. Qd5 Qf6 16. Rxf2 {is strongly met by} Bc8 $1 17. Qe4 Bxf2+ 18. Kxf2 O-O {with kingside initiative.}) 15... Nxh3+ 16. Kh1 Nf2+ 17. Rxf2 Bxf2 18. Qxf2 ({ In recent Grand Chess Tour games White tested} 18. cxb7 Ba7 19. Bd5 Qd7 20. Nd4 ({on} 20. Qe4 {Vachier-Lagrave-Aronian, Paris 2021, Black has a good response in} f5 $1 21. Qh4 c6) 20... Qe7 21. Bc6+ Kf8 22. Nf3 d5 23. Qxe5 Qxe5 24. Nxe5 Ke7 {with a complex ending, Grischuk-Giri, Zagreb 2021. Apparently, Black is fine there, since Vidit was going for it, and Duda preferred to deviate. Jan-Krzysztof follows the path trodden by Bashkaran Adhiban.}) 18... Bxc6 ({ Retreating is not an option:} 18... Bc8 19. Nxe5 $1 O-O 20. Nd3 Qg5 21. Nd2 { and White has an advantage, as it happened in a game of the aforementioned Indian grandmaster.}) 19. Nxe5 Bxg2+ 20. Kg1 $1 ({After} 20. Kxg2 $6 Qg5+ 21. Kf1 Qxe5 22. Qxf7+ Kd8 23. Be6 Qf6+ {Black's pawn count is a bit too high.}) 20... Qf6 (20... O-O 21. Nxf7 Qe7 22. Kxg2 Rxf7 {leads to a similar position.}) 21. Nxf7 Qxf2+ 22. Kxf2 Rf8 23. Kxg2 Rxf7 24. Bxf7+ Kxf7 25. Nd2 {The complications are finally over! White has a knight against an army of black pawns. Knights are usually less effective against pawns than bishops, but in this case the knight has a target - the a6-pawn. Also, Duda's preparation did not end here and extended for many more moves, as his coach Kamil Miton revealed happily after the game.} Re8 ({The computer suggests dealing with the queenside problems first -} 25... b4 {, but Vidit wants to activate his pawn chain.}) 26. Rf1+ Kg6 27. Kf2 h5 28. Rg1+ Kf6 29. Kf3 g6 30. Ne4+ Kg7 ({ This is better than} 30... Kf5 $2 31. Rg5+) ({or} 30... Kf7 31. Nf2 {- the king must help his g-pawn.}) 31. Nf2 Rf8+ ({Perhaps} 31... Kh6 32. Nd3 g5 33. Nb4 g4+ {is more accurate, in order to push the pawn with a tempo.}) 32. Kg2 Re8 33. Nd3 g5 34. Nb4 Re2+ $2 ({The knight approaches his prey on a6, and Vidit loses his cool. The unperturbed machine defends stronger} 34... c5 $1 35. Nxa6 Ra8 36. Nc7 Rxa5 37. Ne8+ Kg6 38. Nxd6 Ra2 39. Rb1 b4 40. c4 b3 $1 41. Ne4 Ra4 42. Nxc5 Rxc4 43. Nxb3 h4 {and promises Black a draw. Of course, finding all these moves and correctly evaluating the resulting position as drawn is way too difficult for a human player.}) 35. Kh1 $1 {[#] “Humans always want to move forward. Looking for backward moves is both hard and boring” (Kamil Miton). I can only add that this topic is covered extensively in Alexey Dreev's "Improve Your Practical Play in the Middlegame".} ({Black is fine after} 35. Kf3 $2 Rxb2 36. Rxg5+ ( 36. Ra1 g4+ 37. Kg3 Kf6) 36... Kh6 37. Rd5 Rb3) 35... Rxb2 36. Ra1 $1 c5 ({ White simply wants to create a new queen on the a-file, and this pawn is more important than any of Black's pawns:} 36... Rb3 37. Nxa6 Rxc3 38. Nb4) 37. Nxa6 b4 38. Nxb4 $1 (38. cxb4 cxb4 39. Nc7 Rc2 40. a6 Rxc7 41. a7 Rc8 42. a8=Q Rxa8 43. Rxa8 Kf6 44. Ra5 $1 {wins as well, but Duda's move does not leave Black even practical chances. The Polish grandmaster adds another gem to a collection of brilliancy of arguably the richest World Cup in history.}) 38... cxb4 39. a6 bxc3 40. a7 c2 41. a8=Q Rb1+ 42. Kg2 c1=Q 43. Ra7+ Kf6 ({The king cannot run away:} 43... Kg6 44. Qe8+ Kf5 45. Rf7+ Kg4 46. Qe6+ Kh4 47. Qh3# { and who cares about his extra pawns?}) 44. Qf8+ Ke5 45. Re7+ Kd5 ({Or} 45... Kd4 46. Qf2+ Kd5 47. Qf3+ Kd4 48. Qe4+ Kc3 49. Rc7+) 46. Qf3+ Kc5 47. Rc7+ Kb4 48. Qb7+ (48. Rxc1 {wins in a simple way, but Duda wants a more spectacular finale.}) 48... Ka5 49. Qa7+ Kb5 50. Qb8+ {Vidit congratulates his opponent, as Black gets mated on the next move.} 1-0