 źródło: archiwum Tomasza Lissowskiego |
Ludomir Stępowski
- ur. 30 lipca 1854 w Sandomierzu
- zm. w 1918
- szachista i działacz szachowy
STĘPOWSKI HERBU JUNOSZA |
Ludomir Kazimierz Wacław Adrian Stępowski herbu Junosza urodził się 30.07.1854 r. w Sandomierzu w małżeństwie rejenta Kazimierza Stępowskiego i jego małżonki Klementyny z Dworzyńskich. Podczas odbywania nauki przez Ludomira w gimnazjum (do sprawdzenia zostaje, czy był to Kalisz) w rodzinie zdarzyło się nieszczęście – w czerwcu 1867 r. zmarł ojciec.
Ponieważ chłopak nie miał smykałki do interesów, zainteresowania do długotrwałych studiów ani powołania do kariery duchownej, więc dla potomka rodziny szlacheckiej wybór drogi życiowej był niewielki – pozostawała droga zawodowego wojskowego. Wstąpił do szkoły oficerskiej w Petersburgu (ros. Pavlovskoye Voyennoye Uchilishche) i ukończył ją w 1875 roku, awansując po dwóch latach na porucznika, a po kolejnych czterech na sztabs-kapitana. W 1893 r. otrzymał awans na pułkownika. Przez dwa lata był komendantem wojskowym Aszchabadu, pełnił też służbę w Samarkandzie. W 1904 r. został dowódcą stacjonującego w Suwałkach 20. Pułku Strzelców i odbył z nim kampanię japońsko-rosyjską. Przeżycia wojenne opisał w 1911 r. w kilkuczęściowym artykule w „Tygodniku Ilustrowanym”. W 1907 r. awansowany na generała i przeniesiony do rezerwy. Zamieszkał w Warszawie i włączył się do prac Warszawskiego Towarzystwa Zwolenników Gry Szachowej.
Niewątpliwie szachami interesował się już wcześniej, ale dopiero na emeryturze miał okazję poświęcić im wolny czas. W 1908 r. jego nazwisko widzimy wśród uczestników turnieju korespondencyjnego, który został zorganizowany przez „Časopis českych sachistu” (5 pkt z 10 partii, turniej wygrał A. Chvala). W 1913 roku ukazało się w Warszawie tłumaczenie „Podręcznika do gry w szachy” Jeana Dufresne. Liczącą 666 stron książkę opracował Ludomir Stępowski. Jeszcze przez wiele dziesięcioleci była to najstaranniej, najbardziej fachowo wydana książka szachowa w języku polskim.
Gdy wybuchła I wojna światowa, emerytowany generał postanowił włączyć się do walki o niepodległość Polski. Postawił oczywiście na „kartę rosyjską” i wraz z generałami E. Świdzińskim i P. Szymanowskim oraz pułkownikiem A. Reuttem należał do grona, które wystąpiło z apelem o utworzenie polskich oddziałów, mogących walczyć u boku armii rosyjskiej przeciwko „odwiecznym wrogom Słowiańszczyzny – Niemcom. Efektem tej inicjatywy było zawiązanie jesienią 1914 r. Pierwszego Legionu Polskiego, zwanego również Legionem Puławskim. Opiekę nad formacją objął kierowany przez Romana Dmowskiego Komitet Narodowy Polski.
Zbyt sędziwy, by walczyć na froncie, generał Ludomir Stępowski nie wrócił już do czynnej służby. Źródła historyczne podają, iż zmarł w 1918 roku. Na warszawskich Powązkach znajduje się tylko grób jego rodzicielki, na którym syn umieścił napis: „Pokój cieniom zacnej kobiety i nieodżałowanej Matki”.
Tomasz Lissowski 2023
Strony internetowe |