Polacy na Olimpiadach szachowych

Olimpiady szachowe – najważniejsze międzynarodowe rozgrywki drużynowe, oficjalnie rozgrywane od 1927 (od 1950 w odstępach dwuletnich). Do 1974 odbywały się systemem kołowym lub eliminacji i finałów, od 1976 – systemem szwajcarskim. W 1972 i od 1976 organizowane są w tym samym miejscu i czasie razem z olimpiadami otwartymi kobiet. Na wszystkich olimpiadach mecze rozgrywane były na 4 szachownicach, do 1939 i od 2008 zespoły posiadały również jednego zawodnika rezerwowego, a w latach 1950-2006 – dwóch rezerwowych. Liczba rund w olimpiadach rozgrywanych systemem kołowym lub eliminacji i finałów uzależniona była od liczby startujących drużyn, natomiast w przypadku olimpiad rozgrywanych systemem szwajcarskim liczba rund wynosiła 13 (1976, 1998, 2006), 14 (1978–1996, 2000–2004) oraz 11 (od 2008).

Reprezentacja Polski uczestniczyła w niemalże wszystkich turniejach olimpijskich (z wyjątkiem lat 1927, 1950, 1954 i 1976), największe sukcesy odnosząc w okresie międzywojennym. W tym czasie Polacy zdobyli 6 medali: złoty (1930), 2 srebrne (1931, 1939) oraz 3 brązowe (1928, 1935, 1937). W olimpiadach powojennych polscy szachiści zdobyli natomiast 9 medali indywidualnych (medale za wyniki indywidualne po raz pierwszy przyznano w 1980).

W 2020 olimpiada nie odbyła się z powodu pandemii Covid-19. W 2020 i 2021 rozegrano natomiast dwie olimpiady online w szachach szybkich (w składzie kobiecym i męskim) – w 2020 Polacy zdobyli brązowe medale.

Poza olimpiadami oficjalnymi, odbyły się również trzy olimpiady nieoficjalne – w latach 1924 i 1936 z udziałem Polski, oraz 1926 – bez udziału Polski.

W 1935 olimpiadę rozegrano w Polsce – w Warszawie.

Wyniki i medale reprezentantów Polski
1924 Paryż (FRA) – 18 drużyn  (system kołowy) [olimpiada nieoficjalna]
1. Czechosłowacja – 31 Dawid Daniuszewski 13
2. Węgry – 30 Karol Piltz 6 13
3. Szwajcaria – 29 Stanisław Kohn 6 13
7-8. Polska – 25½
Jan Kleczyński 6 13
1926 Budapeszt (HUN) – 4 drużyny (system kołowy) [bez udziału Polski, olimpiada nieoficjalna]
1. Węgry – 9
2. Jugosławia – 8
3. Rumunia – 5
1 1927 Londyn (ENG) – 16 drużyn (system kołowy) [bez udziału Polski]
1. Węgry – 40
2. Dania – 38½
3. Anglia – 36½
2 1928 Haga (NLD) – 17 drużyn (system kołowy)
1. Węgry – 44 Kazimierz Makarczyk 8 16
2. Stany Zjednoczone – 39½ Paulin Frydman 12
3. Polska – 37 Teodor Regedziński 10 13
Mieczysław Chwojnik 6 11
Abram Blass 12
3 1930 Hamburg (GER) – 18 drużyn (system kołowy)
1. Polska – 48½ Akiba Rubinstein 15 17
2. Węgry – 47 Ksawery Tartakower 12 16
3. Niemcy – 44½ Dawid Przepiórka 9 13
Kazimierz Makarczyk 13
Paulin Frydman 5 9
4 1931 Praga (CSR) – 19 drużyn (system kołowy)
1. Stany Zjednoczone – 48 I Akiba Rubinstein 16
2. Polska – 47 II Ksawery Tartakower 13½ 18 1
3. Czechosłowacja – 46½ III Dawid Przepiórka 10 17
IV Kazimierz Makarczyk 8 12
rez. Paulin Frydman 6 9
5 1933 Folkestone (ENG) – 15 drużyn (system kołowy)
1. Stany Zjednoczone – 39 I Ksawery Tartakower 9 14 3
2. Czechosłowacja – 37½ II Paulin Frydman 12 3
3. Szwecja – 34 III Teodor Regedziński 4 7
4. Polska – 34 IV Izaak Appel 6 10
rez. Kazimierz Makarczyk 13
6 1935 Warszawa (POL) – 20 drużyn (system kołowy)
1. Stany Zjednoczone – 54 I Ksawery Tartakower 11½ 17 3
2. Szwecja – 52½ II Paulin Frydman 11½ 16 2
3. Polska – 52 III Mieczysław Najdorf 12 17
IV Henryk Friedman 12
rez. Kazimierz Makarczyk 14
1936 Monachium (GER) – 21 drużyn  (system kołowy) [olimpiada nieoficjalna]
1. Węgry – 110½ I Paulin Frydman 13 20
2. Polska – 108 II Mieczysław Najdorf 16 20 1
3. III Rzesza – 106½ III Teodor Regedziński 12½ 18
IV Kazimierz Makarczyk 18
V Henryk Friedman 15½ 20 2
VI Leon Kremer 15 20 2
VII Henryk Pogorieły 13½ 20 3
VIII Antoni Wojciechowski 14
rez. Franciszek Sulik 3 7
rez. Jerzy Jagielski 3
7 1937 Sztokholm (SWE) – 19 drużyn (system kołowy)
1. Stany Zjednoczone – 54½ I Ksawery Tartakower 6 13
2. Węgry – 48½ II Mieczysław Najdorf 16
3. Polska – 47 III Paulin Frydman 11½ 16 3
IV Izaak Appel 9 14
rez. Teodor Regedziński 11 13 2
8 1939 Buenos Aires (ARG) – 27 drużyn (eliminacje w 4 grupach, finał A – 15 drużyn [Anglia nie wystąpiła], B – 11 drużyn)
1. III Rzesza – 36 I Ksawery Tartakower 10½ 17
2. Polska – 35½ II Mieczysław Najdorf 14 18
3. Estonia – 33½ III Paulin Frydman 13 17
IV Teodor Regedziński 8 13
rez. Franciszek Sulik 7
9 1950 Dubrownik (YUG) – 16 drużyn [bez udziału Polski]
1. Jugosławia – 45½
2. Argentyna – 43½
3. RFN – 40½
10 1952 Helsinki (FIN) – 25 drużyn (eliminacje w 3 grupach, finały A i B – po 9 drużyn, C – 7 drużyn [Polska – 3. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 21 I Alfred Tarnowski 6 14
2. Argentyna – 19½ II Andrzej Pytlakowski ½ 7
3. Jugosławia – 19 III mm Kazimierz Plater 6 13
12. Polska – 16½ (B) IV Bogdan Śliwa 9 12
rez. Władysław Litmanowicz ½ 4
rez. Izaak Grynfeld 7 10
11 1954 Amsterdam (NED) – 26 drużyn (eliminacje w 2 grupach, finał A – 12 drużyn, B – 14 drużyn [bez udziału Polski])
1. ZSRR – 34
2. Argentyna – 27
3. Jugosławia – 26½
12 1956 Moskwa (URS) – 34 drużyny (eliminacje w 4 grupach, finały A i B – po 12 drużyn, C – 10 drużyn [Polska – 11. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 31 I mm Bogdan Śliwa 9 16
2. Jugosławia – 26½ II mm Kazimierz Plater 5 13
3. Węgry – 26½ III Roman Dworzyński 15
23. Polska – 19 (B) IV Józef Gromek 8 14
rez. Gedali Szapiro 2 7
rez. Wiktor Balcarek 7
13 1958 Monachium (FRG) – 36 drużyn (eliminacje w 4 grupach, finały A, B i C – po 12 drużyn [Polska – 7. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 34½ I mm Bogdan Śliwa 17
2. Jugosławia – 29 II Alfred Tarnowski 9 15
3. Argentyna – 25½ III Janusz Szukszta 10
19. Polska – 22½ (B) IV Stefan Witkowski 7 12
rez. Jerzy Kostro 7 13
rez. Stefan Brzózka 9
14 1960 Lipsk (DDR) – 40 drużyn (eliminacje w 4 grupach, finały A i B po 12 drużyn, C – 16 drużyn [Polska – 9. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 34 I mm Bogdan Śliwa 8 16
2. Stany Zjednoczone – 29 II mm Kazimierz Plater 9
3. Jugosławia – 27 III Alfred Tarnowski 8 15
21. Polska – 22 (B)
IV Zbigniew Doda 13
rez. Jerzy Kostro 16
rez. Andrzej Filipowicz 6 11
15 1962 Warna (BUL) – 38 drużyn (eliminacje w 4 grupach, finały A i B po 12 drużyn, C – 14 drużyn [Polska – 6. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 31½ I mm Bogdan Śliwa 16
2. Jugosławia – 28 II Witold Balcerowski 7 13
3. Argentyna – 26 III Zbigniew Doda 15
18. Polska – 22½ (B)
IV Alfred Tarnowski 12
rez. Włodzimierz Schmidt 10 15
rez. Andrzej Filipowicz 5 9
16 1964 Tel Awiw (ISR) – 50 drużyn (eliminacje w 7 grupach, finały A, B i C po 14 drużyn, D – 8 drużyn [Polska – 10. miejsce w finale A])
1. ZSRR – 36½ I mm Zbigniew Doda 13
2. Jugosławia – 32 II mm Jacek Bednarski 14
3. RFN – 30½ III mm Bogdan Śliwa 9 14
10. Polska – 24 (A) IV Andrzej Filipowicz 6 14
rez. Witold Balcerowski 13
rez. Włodzimierz Schmidt 3 8
17 1966 Hawana (CUB) – 52 drużyny (eliminacje w 7 grupach, finały A, B i C po 14 drużyn, D – 10 drużyn [Polska – 2. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 39½ I mm Jacek Bednarski 10 15
2. Stany Zjednoczone – 34½ II mm Zbigniew Doda 9 13
3. Węgry – 33½ III Jerzy Kostro 14
16. Polska – 31½ (B) IV mm Bogdan Śliwa 15
rez. Witold Balcerowski 11
rez. Andrzej Filipowicz 8
18 1968 Lugano (SUI) – 53 drużyny (eliminacje w 7 grupach, finały A, B i C po 14 drużyn, D – 11 drużyn [Polska – 11. miejsce w finale A])
1. ZSRR – 39½ I Jerzy Kostro 8 15
2. Jugosławia – 31 II mm Jacek Bednarski 5 11
3. Bułgaria – 30 III mm Zbigniew Doda 8 13
11. Polska – 23 (A) IV Włodzimierz Schmidt 14
rez. Jan Adamski 12
rez. Romuald Grąbczewski 4 7
19 1970 Siegen (FRG) – 60 drużyn (eliminacje w 6 grupach, finały A, B, C, D i E – po 12 drużyn [Polska – 2. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 27½ I mm Jerzy Kostro 8 16
2. Węgry – 26½ II mm Zbigniew Doda 6 12
3. Jugosławia – 26 III Jan Adamski 12
14. Polska – 25 (B) IV mm Włodzimierz Schmidt 10 15
rez. mm Jacek Bednarski 8 13
rez. Andrzej Filipowicz 8
20 1972 Skopje (YUG) – 63 drużyny (eliminacje w 8 grupach, finały A, B i C – po 16 drużyn, D – 15 drużyn [Polska – 12. miejsce w finale A])
1. ZSRR – 42 I mm Włodzimierz Schmidt 2450 10½ 19
2. Węgry – 40½ II mm Jacek Bednarski 2395 9 17
3. Jugosławia – 38 III Krzysztof Pytel 2380 7 15
12. Polska – 24½ (A) IV Aleksander Sznapik 9
rez. Andrzej Filipowicz 2405 10½ 16
rez. mm Andrzej Sydor 2390 6 12
21 1974 Nicea (FRA) – 74 drużyny (eliminacje w 8 grupach, finały A, B, C, D – po 16 drużyn, E – 10 drużyn [Polska – 7. miejsce w finale B])
1. ZSRR – 46 I mm Włodzimierz Schmidt 2500 12½ 21
2. Jugosławia – 37½ II mm Zbigniew Doda 2410 6 13
3. Stany Zjednoczone – 36½ III Krzysztof Pytel 2405 10½ 18
23. Polska – 32 (B) IV mm Jerzy Kostro 2385 10½ 17
rez. Jan Adamski 2405 6 11
rez. Jerzy Pokojowczyk 8
22 1976 Hajfa (ISR) – 48 drużyn (system szwajcarski, 14 rund) [bez udziału Polski, podobnie jak i innych krajów socjalistycznych]
1. Stany Zjednoczone – 37
2. Holandia – 36½
3. Anglia – 35½
23 1978 Buenos Aires (ARG) – 66 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. Węgry – 37 I am Włodzimierz Schmidt 2505 14
2. ZSRR – 36 II Adam Kuligowski 2310 10 13 1
3. Stany Zjednoczone – 35 III mm Aleksander Sznapik 2430 8
8. Polska – 32 IV mm Jan Adamski 2470 7 13
rez. mm Krzysztof Pytel 2390 3 8
24 1980 Valletta (MLT) – 82 drużyny (system szwajcarski, 14 rund)
1. ZSRR – 39 I mm Aleksander Sznapik 2460 6 12
2. Węgry – 39 II am Włodzimierz Schmidt 2430 9 13
3. Jugosławia – 35 III Adam Kuligowski 2405 10 13 2
7. Polska – 32½ IV mm Jacek Bielczyk 2380 5 10
rez. mm Jerzy Pokojowczyk 2380 1 4
rez. Jan Przewoźnik 2340 4
25 1982 Lucerna (SUI) – 92 drużyny (system szwajcarski, 14 rund)
1. ZSRR – 42½ I mm Aleksander Sznapik 2480 12
2. CSRS – 36 II am Włodzimierz Schmidt 2475 7 13
3. Stany Zjednoczone – 35½ III am Adam Kuligowski 2450 8 12
7. Polska – 33 IV mm Jan Adamski 2430 2 4
rez. mm Jacek Bielczyk 2390 8
rez. Artur Sygulski 2410 5 7
26 1984 Saloniki (GRE) – 88 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. ZSRR – 41 I am Włodzimierz Schmidt 2480 13
2.Anglia – 37 II mm Aleksander Sznapik 2445 12
3. Stany Zjednoczone – 35 III mm Krzysztof Pytel 2440 1 4
21. Polska – 30½ IV mm Jan Adamski 2430 6
rez. mf Artur Sygulski 2425 11
rez. Paweł Stempin 2415 10
27 1986 Dubaj (UEA) – 108 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. ZSRR – 40 I am Włodzimierz Schmidt 2445 6 12
2. Anglia – 39½ II mm Aleksander Sznapik 2425 10
3. Stany Zjednoczone – 38½ III mm Marek Hawełko 2450 11
16. Polska – 32 IV mm Artur Sygulski 2425 4 7
rez. Robert Kuczyński 2435 10 3
rez. Stefan Dejkało 2450 6
28 1988 Saloniki (GRE) – 107 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. ZSRR – 40½ I mm Aleksander Sznapik 2480 12
2. Anglia – 34½ II am Włodzimierz Schmidt 2465 6 11
3. Holandia – 34½ III mm Robert Kuczyński 2460 5 9
21. Polska – 31½ IV mm Marek Hawełko 2410 8 12
rez. mm Paweł Stempin 2435 5 8
rez. mm Zbigniew Jaśnikowski 2425 2 4
29 1990 Nowy Sad (YUG) – 108 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. ZSRR – 39 I mm Aleksander Wojtkiewicz 2515 14
2. Stany Zjednoczone – 35½ II am Włodzimierz Schmidt 2455 8
3. Anglia – 35½ III mm Robert Kuczyński 2480 8
18. Polska – 32 IV mm Aleksander Sznapik 2455 4 9
rez. mm Zbigniew Jaśnikowski 2435 7
rez. mm Jacek Gdański 2420 7 10
30 1992 Manila (PHI) – 102 drużyny (system szwajcarski, 14 rund)
1. Rosja – 39 I am Aleksander Wojtkiewicz 2495 14
2. Uzbekistan – 35 II mm Robert Kuczyński 2500 12
3. Armenia – 34½ III mm Jacek Gdański 2435 6 11
32. Polska – 30 IV mm Aleksander Sznapik 2460 5 10
rez. mm Dominik Pędzich 2385 0 2
rez. mm Klaudiusz Urban 2465 5 7
31 1994 Moskwa (RUS) – 124 drużyny (system szwajcarski, 14 rund)
1. Rosja – 37½ I am Robert Kuczyński 2515 10
2. Bośnia i Hercegowina – 35 II am Włodzimierz Schmidt 2460 8
3. Rosja (II) – 34½ III mm Jacek Gdański 2505 7 11
27. Polska – 31½ IV mm Marek Matlak 2490 10
rez. mm Tomasz Markowski 2475 4 7
rez. mm Marcin Kamiński 2440 7 10
32 1996 Erywań (ARM) – 114 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. Rosja – 38½ I am Michał Krasenkow 2605 12
2. Ukraina – 35 II mm Tomasz Markowski 2540 2 6
3. Stany Zjednoczone – 34 III am Marcin Kamiński 2525 5 10
36. Polska – 30½ IV am Robert Kuczyński 2510 4 7
rez. mm Robert Kempiński 2510 10
rez. mm Klaudiusz Urban 2470 11
33 1998 Elista (RUS) – 110 drużyn (system szwajcarski, 13 rund)
1. Rosja – 35½ I am Michał Krasenkow 2655 11
2. Stany Zjednoczone – 34½ II am Robert Kempiński 2545 6
3. Ukraina – 32½ III mm Bartłomiej Macieja 2490 6 10
15. Polska – 30½ IV mm Tomasz Markowski 2525 9
rez. am Marcin Kamiński 2530 6 8 3
rez. mm Klaudiusz Urban 2485 5 8
34 2000 Stambuł (TUR) – 129 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. Rosja – 38 I am Michał Krasenkow 2702 9
2. Niemcy – 37 II am Tomasz Markowski 2568 4 10
3. Ukraina – 35½ III am Bartłomiej Macieja 2565 6 10
15. Polska – 32½ IV am Bartosz Soćko 2525 8 11 3
rez. am Robert Kempiński 2522 10
rez. mm Paweł Blehm 2525 6
35 2002 Bled (SLO) – 135 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. Rosja – 38½ I am Michał Krasenkow 2651 5 10
2. Węgry – 37½ II am Bartłomiej Macieja 2615 6 11
3. Armenia – 35 III am Bartosz Soćko 2569 4 8
13. Polska – 32½ IV mm Kamil Mitoń 2564 5 10
rez. am Tomasz Markowski 2549 10
rez. am Robert Kempiński 2532 4 7
36 2004 Calviá (ESP) – 129 drużyn (system szwajcarski, 14 rund)
1. Ukraina – 39½ I am Bartłomiej Macieja 2613 12
2. Rosja – 36½ II am Michał Krasenkow 2676 7 12
3. Armenia – 36½ III am Robert Kempiński 2608 6 10
12. Polska – 32 IV am Kamil Mitoń 2600 3 6
rez. am Bartosz Soćko 2570 12
rez. am Łukasz Cyborowski 2564 2 4
37 2006 Turyn (ITA) – 148 drużyn (system szwajcarski, 13 rund)
1. Armenia – 36 I am Bartosz Soćko 2606 10
2. Chiny – 34 II am Bartłomiej Macieja 2584 8
3. Stany Zjednoczone – 33 III am Robert Kempiński 2586 5
21. Polska – 30 IV am Mateusz Bartel 2554 5 10
rez. am Radosław Wojtaszek 2597 9 11
rez. mm Paweł Czarnota 2529 8
38 2008 Drezno (GER) – 147 drużyn (system szwajcarski, 11 rund)
1. Armenia – 19 I am Bartosz Soćko 2631 9
2. Izrael – 18 II am Kamil Mitoń 2604 4 8
3. Stany Zjednoczone – 17 III am Radosław Wojtaszek 2599 7 10
29. Polska – 13 IV am Grzegorz Gajewski 2577 10
rez. am Mateusz Bartel 2602 4 7
39 2010 Chanty-Mansyjsk (RUS) – 147 drużyn (system szwajcarski, 11 rund)
1. Ukraina – 19 I am Radosław Wojtaszek 2711 6 9
2. Rosja – 18 II am Bartosz Soćko 2657 8
3. Izrael – 17 III am Bartłomiej Macieja 2651 4 8
11. Polska – 15 IV am Kamil Mitoń 2629 10
rez. am Mateusz Bartel 2599 7 9 1
40 2012 Stambuł (TUR) – 156 drużyn (system szwajcarski, 11 rund)
1. Armenia – 19 I am Radosław Wojtaszek 2717 10 2
2. Rosja – 19 II am Mateusz Bartel 2654 7
3. Ukraina – 18 III am Bartosz Soćko 2635 4 8
13. Polska – 15 IV am Dariusz Świercz 2594 7 10
rez. am Bartłomiej Macieja 2594 9 2
41 2014 Tromsø (NOR) – 177 drużyn (system szwajcarski, 11 rund)
1. Chiny – 19 I am Radosław Wojtaszek 2735 5 9
2. Węgry – 17 II am Grzegorz Gajewski 2659 5 9
3. Indie – 17 III am Jan-Krzysztof Duda 2576 11
15. Polska – 15 IV am Mateusz Bartel 2640 5 8
rez. am Bartosz Soćko 2612 5 7
42 2016 Baku (AZE) – 170 drużyn (system szwajcarski, 11 rund)
1. Stany Zjednoczone – 20 I am Radosław Wojtaszek 2736 10
2. Ukraina – 20 II am Jan-Krzysztof Duda 2675 7 10
3. Rosja – 18 III am Mateusz Bartel 2646 6 10
7. Polska – 16 IV am Kacper Piorun 2681 5
rez. am Dariusz Świercz 2639 9
43 2018 Batumi (GEO) – 184 drużyny (system szwajcarski, 11 rund)
1. Chiny – 18 I am Jan-Krzysztof Duda 2739 10
2. Stany Zjednoczone – 18 II am Radosław Wojtaszek 2727 6 10
3. Rosja – 18 III am Kacper Piorun 2612 9 3
4. Polska – 17 IV am Jacek Tomczak 2614 7
rez. am Kamil Dragun 2568 8
44 2022 Ćennaj (IND) – 188 drużyn (system szwajcarski, 11 rund)
1. Uzbekistan – 19 I am Jan-Krzysztof Duda 2750 5
2. Armenia – 19 II am Radosław Wojtaszek 2708 10
3. Indie (II) – 18 III am Kacper Piorun 2636 7 10
9. Polska – 16 IV am Wojciech Moranda 2636 9
rez. am Mateusz Bartel 2597 10 1
45 2024 Budapeszt (HUN) – 197 drużyn (system szwajcarski, 11 rund)
1. Indie – 21 I am Jan-Krzysztof Duda 2732 10
2. Stany Zjednoczone – 17 II am Radosław Wojtaszek 2681 5 9
3. Uzbekistan – 17 III am Kacper Piorun 2599 5 9
22. Polska – 15 IV am Mateusz Bartel 2618 4 7
rez. am Szymon Gumularz 2571 9
Zestawienia drużynowe i indywidualne

(bez olimpiad nieoficjalnych)

Medale
drużynowe
Medale
indywidualne
Razem Udział
1
2
3
4
5
6

Razem
Strony internetowe