źródło: Księga Jubileuszowa Łódzkiego Towarzystwa Zwolenników Gry Szachowej,
Łódź 1938
Szaja Kozłowski
- ur. 1910
- zm. 1943
- arcymistrz krajowy w kompozycji szachowej (2013)
- problemista szachowy
Mieszkał w Łodzi i tam zginął w czasie okupacji niemieckiej. Komponował studia. Ponieważ publikował je w lokalnych periodykach, nie były one właściwie docenione za jego życia. Jednak wiele z nich zawiera kapitalne pomysły, które wiele lat później przebiły się do świata kompozycji. I dzisiaj trudno znaleźć znaczącą książkę poświęconą studiom szachowym, w której nie byłoby studiów Kozłowskiego.
W 2013 otrzymał pośmiertnie tytuł (ustanowiony właśnie w tym roku) arcymistrza krajowego kompozycji.
Oto jedna z „perełek” Kozłowskiego:
Szaja Kozłowski
Świat Szachowy (1931)
Wygrana
Wydaje się, że jedyną szansą na wygraną jest 2. g7?, ale po 1… Wa8 2. Wh6 białym nie uda się wzmocnić pozycji.
Np. po przejściu białego króla na f6, a wieży na 7. linię (w celu podwójnego ataku na pionka f7), czarne spokojnie mogą szachować białego króla.
Okazuje się, że białym przeszkadza ich własny goniec! Dlatego do celu prowadzi 1. Wg7+! K:h8 2. Wh7+ Kg8 i mamy tę samą pozycję co na początku, tylko bez białego Gh8. Teraz 3. g7 już wygrywa 3… K:h7 4. gf8H lub 3… W dow. 4. Wh8+! i 5. W:W – widać pożytek z nieobecności gońca. Wygrana.