Tadeusz Gniot

 

Tadeusz Gniot

  • ur. 20 stycznia 1913 we wsi Wielkie
  • zm. 18 maja 1978 w Szczecinie
  • mistrz krajowy (1955)
  • trener szachowy

Pochodził z rodziny o tradycjach muzycznych. Po stracie majątku przez rodzinę, w czasie I wojny światowej, wychowywał się u krewnych we wsi Sitaniec, niedaleko Zamościa. Uczęszczał do gimnazjum, a następnie liceum zamojskiego, a po jego ukończeniu rozpoczął naukę na Politechnice Warszawskiej. Studia przerwane zostały z powodu wybuchu II wojny światowej. W czasie kampanii wrześniowej, w stopniu podporucznika pełnił funkcję dowódcy pododdziału w armii generała Tadeusza Piskora. Dostał się do niewoli, z której zbiegł. Ukrywał się w Biłgoraju, a następnie przedostał się do Warszawy, gdzie pod pseudonimem „Blicharz” służył w Armii Krajowej. Z powodu organizowania tajnego nauczania poszukiwany był przez gestapo. Walczył w powstaniu warszawskim, a po jego upadku ponownie dostał się do niewoli i został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Dzięki wyniesionym z domu talentom muzycznym stworzył orkiestrę obozową, co pomogło mu w przetrwaniu niewoli. Pod koniec wojny został uratowany przez żołnierzy armii amerykańskiej. W latach 1945—47 mieszkał w Jägerslust, gdzie stworzył polską szkołę średnią.

Po powrocie do kraju osiadł w Szczecinie, gdzie był nauczycielem w Szkole Inżynieryjnej, a następnie w technikum przy ul. Racibora. Z powodu cech charakteru (nonkonformizm, cięty i ironiczny język oraz uczciwość), pochodzenia i przeszłości żołnierza AK był szykanowany przez władze szkoły, a następnie aresztowany przez UB. Z tej sytuacji, która dla wielu niewinnych ludzi skończyła się śmiercią, uratował go spryt i przytomność umysłu. Podczas przesłuchania, zapytany o wysokiego funkcjonariusza radzieckiego (prywatnie miłośnika szachów), odpowiedział, iż jest jego „przyjacielem od szachownicy”, co oczywiście mijało się z prawdą, ale wystarczyło do szybkiego uwolnienia. Przez następne lata miał problemy ze znalezieniem pracy nauczyciela, zmuszony nawet został do dokończenia studiów w nadziei, iż nie podoła temu zadaniu. Wrodzona ambicja pomogła mu w realizacji kolejnego życiowego celu — ukończył Uniwersytet Poznański z bardzo wysokimi ocenami.

Zasady gry w szachy poznał w wieku 9 lat. Często przebywał w lokalach Warszawskiego Klubu Szachistów i Warszawskiego Towarzystwa Zwolenników Gry Szachowej. Jednak na poważnie szachami zajął się po zakończeniu II wojny światowej i zamieszkaniu w Szczecinie. W 1948 r. był współorganizatorem pierwszego na Pomorzu Zachodnim związku szachowego. Zaczął również osiągać sukcesy turniejowe, co było wyjątkowe, zważywszy na niemłody już wiek. Jako pierwszy zawodnik w regionie zdobył tytuł mistrza krajowego. W latach 1951–61 pięciokrotnie uczestniczył w finałach indywidualnych mistrzostw Polski, najlepszy wynik osiągnął w 1955 we Wrocławiu, gdzie zajął V miejsce, w jednej z partii pokonując najlepszego ówcześnie polskiego szachistę, Bogdana Śliwę. Należał do kadry narodowej i reprezentował Polskę w turniejach międzynarodowych, m.in. w Krynicy, Nowym Sadzie, Vrnjackiej Banji i Puli. Był również członkiem kadry Polski nauczycieli i Wojska Polskiego. Wielokrotnie zdobył tytuły mistrza kraju nauczycieli, mistrza Szczecina i Pomorza Zachodniego. Uczestniczył także w rozgrywkach szachów korespondencyjnych, aż do samej śmierci. W 1978 brał udział w III korespondencyjnych mistrzostwach Polski nauczycieli, nie zdążył jednak ukończyć tego turnieju. Spośród 15 partii miał 2 niedokończone, a w pozostałych uzyskał 8½ pkt.

Był wychowawcą wielu szczecińskich szachistów. W czasie swojej pracy nauczyciela zyskał sobie opinię człowieka o wysokiej kulturze osobistej i dużej wiedzy, serdecznego, uśmiechniętego, pełnego szacunku dla młodzieży, koleżanek i kolegów. Swoje lekcje prowadził w sposób prosty, przejrzysty i zrozumiały, czym zapisał się w pamięci swoich uczniów.

Od 1989 w Policach rozgrywany jest festiwal szachowy (od 1992 w obsadzie międzynarodowej), poświęcony pamięci Tadeusza Gniota.

Tekst mojego autorstwa opublikowany
w Wikipedii 20 września 2008


Osiągnięcia szachowe:

Reprezentant Polski w meczach międzypaństwowych

  • Warszawa 1956 – trójmecz Polska–Czechosłowacja–Węgry (w zespole Polska „B”, II szach., ½/4)

Indywidualne Mistrzostwa Polski (5 finałów w latach 1951–1961)


Indywidualne Mistrzostwa Polski nauczycieli (m.in. 3 medale)

  • 3 złote (1971, 1976, 1977)

Wybrane sukcesy w innych turniejach


Ranking Chessmetrics

  • najwyższy ranking w karierze – 2467 (wrzesień 1955)

Strony internetowe:

Ta strona korzysta z plików cookies (ciasteczka). Pozostając na niej, wyrażasz zgodę na korzystanie z cookies. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close