fot. Anna Kopeć (2021)
Ulrich Jahr
- ur. 12 sierpnia 1939 w Bydgoszczy
- sędzia szachowy klasy międzynarodowej (International Arbiter 1978)
- działacz szachowy
- instruktor szachowy
- I kategoria szachowa (1956)
Zobacz: wybrane partie Ulricha Jahra
W szachy gra od czternastego roku życia. Jako junior zdobył w 1956 tytuł wicemistrza Bydgoszczy seniorów, za wynik ten uzyskując I kategorię szachową. Również w 1956 reprezentował Bydgoszcz na rozegranych w Warszawie Drużynowych Mistrzostwach Polski Harcerzy (VIII m., I szach., 3½/8), zwyciężając w rozegranym wówczas turnieju błyskawicznym (z wynikiem 16/17). Rok później w bydgoskim klubie „Polonia” zaczął uprawiać lekkoatletykę. W 1959 wystąpił w finałach mistrzostw Polski juniorów do lat 18 w biegach przez płotki na dystansie 200 m i 400 m, w obu konkurencjach dwukrotnie zajmując VI miejsce w kraju. Z powodu rozpoczęcia studiów wieczorowych, w latach 1959–1964 nie uprawiał wyczynowo sportu. W 1964 ukończył Wyższą Szkołę Inżynierską w Bydgoszczy, uzyskując tytuł inżyniera mechanika. Rok później powrócił do działalności szachowej, początkowo jako zawodnik bydgoskiego klubu „Caissa” (m.in. na II lidze seniorów, Grudziądz 1971), a następnie jako działacz i sędzia. W 1970 został wybrany do Zarządu Okręgowego Związku Szachowego w Bydgoszczy, pełniąc funkcję sekretarza, natomiast w latach 1976–1980 był prezesem tego związku. Oprócz tego, w latach 1976–1980 był wiceprezesem bydgoskiego klubu szachowego „Formet”. W barwach „Formetu” wystąpił m.in. w rozgrywkach II ligi seniorów (Bytom 1975, szach. rez., 2/5)
W latach 70-tych występował w rozgrywkach korespondencyjnych, był m.in. reprezentantem Bydgoszczy w 1. finale DMP (1971–1972, IV szach., 6½/15) oraz w 2. finale DMP (1973–1974, IV szach., 4½/12), jak również w II lidze w 3. edycji DMP (1976–1977, II drużyna, I szach., 4/10; był jednocześnie sędzią głównym tych rozgrywek). Oprócz tego uczestniczył w półfinale Indywidualnych Mistrzostw Polski i w kilku turniejach międzynarodowych.
W latach 70-tych i 80-tych współorganizował oraz sędziował wiele ogólnopolskich imprez szachowych, m.in. wielokrotnie Mistrzostwa Polski w szachach błyskawicznych i szybkich, finał Indywidualnych Mistrzostw Polski mężczyzn w 1976 w Bydgoszczy, finały Drużynowych Mistrzostw Polski, pięć międzynarodowych festiwali szachowych pod nazwą „Szachowe Dni Bydgoszczy” oraz turniej strefowy kobiet (eliminacja mistrzostw świata, Bydgoszcz 1981). Następnie, w latach 90-tych, wielokrotnie pełnił funkcję redaktora biuletynów turniejowych i asystenta sędziego głównego na największych turniejach w Polsce, m.in. kilkakrotnie w Memoriałach Akiby Rubinsteina w Polanicy-Zdroju, otwartych festiwalach w Bydgoszczy i MK Cafe w Koszalinie oraz Memoriałach Emanuela Laskera w Barlinku.
Z Hetmanem za całokształt działalności, fot. Przemysław Jahr (2019)
W 1969 uzyskał I klasę sędziowską, w 1974 – klasę państwową, natomiast w 1978 jako piętnasty Polak w historii otrzymał tytuł sędziego klasy międzynarodowej FIDE. Od 1976 działał w strukturach Polskiego Związku Szachowego, kolejno pełniąc funkcje członka Komisji Sędziowskiej, od 1980 do 1992 (przez trzy kadencje) przewodniczącego tej komisji, natomiast w latach 1992–1995 wiceprezesa PZSzach. W latach 1983, 1988 i 1995 był redaktorem i współautorem trzech kolejnych wydań Kodeksu Szachowego. W 1986 pełnił funkcję kierownika polskiej ekipy podczas Olimpiady szachowej w Dubaju. W latach 1999–2003 był pierwszym prezesem Kujawsko-Pomorskiego Związku Szachowego, a do 2006 – przewodniczącym Kolegium Sędziów KPZSzach. W 2008 ponownie wybrany został do Zarządu KPZSzach (przyjmując stanowisko wiceprezesa ds. organizacyjnych) oraz do składu Kolegium Sędziów Polskiego Związku Szachowego. Od 2018 członek Komisji Etyki PZSzach.
W uznaniu zasług odznaczony został Srebrnym (1983) oraz Złotym Krzyżem Zasługi (1997). Od 1997 jest Członkiem Honorowym Polskiego Związku Szachowego. Laureat “Hetmana 2018”, w kategorii Całokształt Działalności.
W maju 2008 przeszedł na emeryturę, jednak cały czas pozostaje aktywnym działaczem i sędzią, corocznie współorganizując oraz sędziując kilkanaście turniejów w szachach klasycznych, szybkich i błyskawicznych – regionalnych, ogólnopolskich, jak również w randze Mistrzostw Polski, m.in.:
- MP Niewidomych i Słabowidzących w szachach klasycznych (Bydgoszcz 2014),
- Indywidualne i Drużynowe MP w szachach błyskawicznych (Bydgoszcz 2014),
- MP Inwalidów w szachach szybkich oraz błyskawicznych (Bydgoszcz 2021),
- Indywidualne MP Kobiet i Mężczyzn (Bydgoszcz 2021).
Od 2008 prowadzi w Bydgoszczy zajęcia szkoleniowe z szachistami słabowidzącymi i niewidomymi, natomiast od 2016 jest instruktorem w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym Dzieci Niewidomych.
Mieszka w Bydgoszczy, od 1964 jest żonaty, ma trzech synów (jeden z nich, Marcin, jest znanym jazzowym perkusistą).
Będąc już na emeryturze opracował i opublikował bazę wszystkich miejscowości w Polsce, wraz z dokładnym bilansem ludności na 1 stycznia 2012, 2013, 2014 oraz 2015. Przygotowanie tego zestawienia (ponad 109 tysięcy miejscowości) zajęło 8 lat.
Wykorzystałem tekst mojego autorstwa
opublikowany w Wikipedii 8 kwietnia 2007