Ulrich Jahr


fot. Anna Kopeć (2021)

 

Ulrich Jahr

Zobacz: wybrane partie Ulricha Jahra

 Szachowa biografia

W szachy gra od czternastego roku życia. Jako junior zdobył w 1956 tytuł wicemistrza Bydgoszczy seniorów, za wynik ten uzyskując I kategorię szachową. Również w 1956 reprezentował Bydgoszcz na rozegranych w Warszawie Drużynowych Mistrzostwach Polski Harcerzy (VIII m., I szach., 3½/8), zwyciężając w rozegranym wówczas turnieju błyskawicznym (z wynikiem 16/17). Rok później w bydgoskim klubie „Polonia” zaczął uprawiać lekkoatletykę. W 1959 wystąpił w finałach mistrzostw Polski juniorów do lat 18 w biegach przez płotki na dystansie 200 m i 400 m, w obu konkurencjach dwukrotnie zajmując VI miejsce w kraju. Z powodu rozpoczęcia studiów wieczorowych, w latach 1959–1964 nie uprawiał wyczynowo sportu. W 1964 ukończył Wyższą Szkołę Inżynierską w Bydgoszczy, uzyskując tytuł inżyniera mechanika. Rok później powrócił do działalności szachowej, początkowo jako zawodnik bydgoskiego klubu „Caissa” (m.in. na II lidze seniorów, Grudziądz 1971), a następnie jako działacz i sędzia. W 1970 został wybrany do Zarządu Okręgowego Związku Szachowego w Bydgoszczy, pełniąc funkcję sekretarza, natomiast w latach 1976–1980 był prezesem tego związku. Oprócz tego, w latach 1976–1980 był wiceprezesem bydgoskiego klubu szachowego „Formet”. W barwach „Formetu” wystąpił m.in. w rozgrywkach II ligi seniorów (Bytom 1975, szach. rez., 2/5)

W latach 70-tych występował w rozgrywkach korespondencyjnych, był m.in. reprezentantem Bydgoszczy w 1. finale DMP (1971–1972, IV szach., 6½/15) oraz w 2. finale DMP (1973–1974, IV szach., 4½/12), jak również w II lidze w 3. edycji DMP (1976–1977, II drużyna, I szach., 4/10; był jednocześnie sędzią głównym tych rozgrywek). Oprócz tego uczestniczył w półfinale Indywidualnych Mistrzostw Polski i w kilku turniejach międzynarodowych.

W latach 70-tych i 80-tych współorganizował oraz sędziował wiele ogólnopolskich imprez szachowych, m.in. wielokrotnie Mistrzostwa Polski w szachach błyskawicznych i szybkich, finał Indywidualnych Mistrzostw Polski mężczyzn w 1976 w Bydgoszczy, finały Drużynowych Mistrzostw Polski, pięć międzynarodowych festiwali szachowych pod nazwą „Szachowe Dni Bydgoszczy” oraz turniej strefowy kobiet (eliminacja mistrzostw świata, Bydgoszcz 1981). Następnie, w latach 90-tych, wielokrotnie pełnił funkcję redaktora biuletynów turniejowych i asystenta sędziego głównego na największych turniejach w Polsce, m.in. kilkakrotnie w Memoriałach Akiby Rubinsteina w Polanicy-Zdroju, Międzynarodowych festiwalach w Bydgoszczy i MK Cafe w Koszalinie oraz Memoriałach Emanuela Laskera w Barlinku.


Kodeks Szachowy z 1983 r.

W 1969 uzyskał I klasę sędziowską, w 1974 – klasę państwową, natomiast w 1978 jako piętnasty Polak w historii otrzymał tytuł sędziego klasy międzynarodowej FIDE. Od 1976 działał w strukturach Polskiego Związku Szachowego, kolejno pełniąc funkcje: członka Komisji Sędziowskiej, od 1980 do 1992 (przez trzy kadencje) – przewodniczącego tej komisji, natomiast w latach 1992–1996 – wiceprezesa PZSzach ds. łączności z terenem (zatem w latach 1980–1996 był przez 4 kolejne kadencje członkiem Zarządu PZSzach). W latach 1983, 1988 i 1995 był redaktorem i współautorem trzech kolejnych wydań Kodeksu Szachowego. W 1986 pełnił funkcję kierownika polskiej ekipy podczas Olimpiady szachowej w Dubaju. W latach 1999–2003 był pierwszym prezesem Kujawsko-Pomorskiego Związku Szachowego, a do 2006 – przewodniczącym Kolegium Sędziów KPZSzach. W 2008 ponownie wybrany został do Zarządu KPZSzach (przyjmując stanowisko wiceprezesa ds. organizacyjnych) oraz do składu Kolegium Sędziów Polskiego Związku Szachowego. Od 2018 członek Komisji Etyki PZSzach (komisja zakończyła działalność 25 września 2021).


Laureat „Hetmana 2018”
fot. Przemysław Jahr (2019)

W uznaniu zasług odznaczony został Srebrnym (1983) oraz Złotym Krzyżem Zasługi (1997). W 1976 otrzymał Złotą Odznakę Honorową PZSzach (nr legitymacji 548), a od 1997 jest Członkiem Honorowym Polskiego Związku Szachowego. Laureat „Hetmana 2018”, w kategorii Całokształt Działalności. Laureat programu FIDE dla najwybitniejszych szachowych seniorów (2023). Również w 2023 został uhonorowany przez FIDE listem gratulacyjnym „Za wybitne osiągnięcia w promowaniu oraz rozwoju Królewskiej Gry” oraz oficjalnymi podziękowaniami od prezydenta Bydgoszczy Rafała Bruskiego za działalność społeczną w środowisku osób niepełnosprawnych.

W maju 2008 przeszedł na emeryturę, jednak cały czas pozostaje aktywnym działaczem i sędzią, corocznie współorganizując oraz sędziując kilkanaście turniejów w szachach klasycznych, szybkich i błyskawicznych – regionalnych, ogólnopolskich, jak również w randze Mistrzostw Polski, m.in.:

  • MP Niewidomych i Słabowidzących w szachach klasycznych (Bydgoszcz 2014),
  • Indywidualne i Drużynowe MP w szachach błyskawicznych (Bydgoszcz 2014),
  • MP Inwalidów w szachach szybkich oraz błyskawicznych (Bydgoszcz 2021),
  • Indywidualne MP Kobiet i Mężczyzn (Bydgoszcz 2021).

Od 2008 prowadzi w Bydgoszczy zajęcia szkoleniowe z szachistami słabowidzącymi i niewidomymi, natomiast od 2016 jest instruktorem w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym Dzieci Niewidomych.

Mieszka w Bydgoszczy, od 1964 jest żonaty, ma trzech synów (jeden z nich, Marcin, jest znanym jazzowym perkusistą).

Będąc już na emeryturze opracował i opublikował bazę wszystkich miejscowości w Polsce, wraz z dokładnym bilansem ludności na 1 stycznia 2012, 2013, 2014 oraz 2015. Przygotowanie tego zestawienia (ponad 109 tysięcy miejscowości) zajęło 8 lat.

Wykorzystałem tekst mojego autorstwa
opublikowany w Wikipedii 8 kwietnia 2007

 Ranking FIDE

Najwyższe rankingi w karierze (aktualizacja 2024-03)

  • szachy klasyczne – 1775 (2024-03)
  • szachy szybkie – 1766 (2024-03)
 Strony internetowe