Wybrane partie Bogdana Śliwy

Wybrane partie Bogdana Śliwy

wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze przepisał Ulrich Jahr

zobacz: partie polskich szachistów

Po kliknięciu na dowolne posunięcie otworzy się okienko z szachownicą (można je dowolnie przesuwać oraz zmieniać jego rozmiar).

1. B.Śliwa – D.Bronstein, 1957

[Site "Gotha, turniej międzynarodowy (A81)"] [Date "1957.??.??"] [Round "4"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Bronstein, Dawid"] [Result "1-0"] [ECO "A81"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 11/1957)"] 1. d4 f5 2. g3 Nf6 3. Bg2 g6 4. Bg5 {W zasadzie białe nie były przygotowane przeciw obronie holenderskiej i dlatego początkowo starały się sprowadzić grę do wariantu głównego. Po zastosowaniu przez czarne wariantu leningradzkiego (z g6), białe zmieniły swój plan. Rozwój Gg5 zawiera w sobie ideę uderzenia w odpowiednim momencie na f6. Cała koncepcja powstała przy założeniu, że czarne powinny roszować na skrzydło królewskie, gdyż przeprowadzenie długiej roszady pociąga za sobą zbyt wielką stratę czasu. Dlatego też białe, dzięki posunięciu g6, mają wdzięczny obiekt ataku przez h4-h5. Dalszy plan narzuca się już sam; hetman powinien stanąć na d2, aby kontrolować przekątną c1-h6, zaś dla zabezpieczenia hetmana przed Se4 – biały skoczek stanie wcześniej na c3 i jednocześnie będzie grozić silnym posunięciem e2-e4. Biały król zroszuje na skrzydło hetmańskie.} Bg7 5. Nc3 Nc6 {Ciąg utrudniający realizację planu białych. Zabicie na f6 umożliwia kontratak czarnych na punkt d4 i utrudni ciąg e4. Obrona zaś przez Sf3 umożliwia Se4, inne posunięcie: e3 nieprzyjemnie zamyka odwrót Gg5.} 6. Qd2 d6 {Wprawdzie posunięcie h7-h6 poważnie osłabia pozycję czarnego skrzydła królewskiego, niemniej białe stale muszą się z tym liczyć. Jeśli od razu 6… h6 to 7. Gf4 i białe mają dla gońca do dyspozycji jeszcze pole e5. Teraz czarne zabierają to pole, więc przed 0-0-0 białe zabezpieczają punkt g5.} 7. h4 e6 8. O-O-O h6 {Czarne po związaniu Sf6 muszą przeciwdziałać przed groźbą e4. Oczywiście bicie na f6 umożliwiłoby czarnym, oprócz pary gońców, jednoczesny kontratak na piona d4, dlatego bicie nie wchodzi w grę.} 9. Bf4 Bd7 {[#]} 10. e4 $1 fxe4 11. Nxe4 Nd5 { Piona d4 nie można wygrać, gdyż po 11… S:e4 12. G:e4 grozi bicie na g6 z szachem. Białe stoją już lepiej i dlatego czarne, zamiast tracić tempa na ruchy skoczkiem (prawdopodobnie z myślą zdobycia pary gońców), powinny jak najszybciej ukończyć rozwój poprzez He7 i 0-0-0. Obecnie istnieje możliwość ofiary na d6, aby utrzymać czarnego króla w centrum z następnym atakiem na niego. Jednakże warianty powstające po tym nie były zbyt jasne.} 12. Ne2 Qe7 13. c4 $1 Nb6 ({Nieco lepsze wydaje się} 13... Nxf4 14. Nxf4 Qf7 {, choć i w tym przypadku białe rozpoczynały atak, zaczynając od} 15. d5 {(lub 15. S:e6)}) 14. c5 {Teraz już punkt d6 jest nie do obrony. Sc8 uniemożliwia planowaną długą roszadę, podczas gdy krótka też nie jest możliwa z uwagi na stratę pionka h6, a 14… Sc4 po 15. Hc3 stawia czarne również w nieprzyjemnej sytuacji.} dxc5 15. Bxc7 {Z groźbami Sd6+ i Sf4 (lub Gd6). Przy doskonale rozwiniętych białych figurach, pozbawiony roszady król powinien znaleźć się pod kończącym atakiem. W tej trudnej pozycji czarne zdecydowały się przede wszystkim zabezpieczyć swojego króla, licząc – w przypadku oddania białym jakości – na doskonale wówczas postawionego gońca Gg7 na przekątnej h9-a1 i planując atak na króla przeciwnika.} O-O 16. Bd6 Qf7 17. Bxf8 Rxf8 18. dxc5 Nd5 19. f4 Rd8 20. N2c3 { Przy dużej przewadze materialnej białe dążą do uproszczeń, starając się usunąć stojącego w centrum skoczka na d5. Jeśli najpierw 20. Whe1, to po odejściu Gd7, skoczek d5 groziłby odskokami. Grozi bicie na d5 i Sd6.} Ndb4 21. Nd6 Qf8 22. Nxb7 Nd4 23. Nxd8 Bb5 {Pozycja czarnych jest już przegrana, dlatego ich ostatnią szansą jest stworzenie gróźb matowych.} ( 23... Nxa2+ 24. Kb1 (24. Nxa2 $2 Nb3+)) (23... Qxd8 24. Qxd4 Bxd4 25. Rxd4 Nd5 26. Bxd5) 24. Nxe6 {Aby odciągnąć jedną z atakujących figur. Po 24… S: e6 25. Gd5 z łatwą wygraną. Ponieważ czarny hetman znajduje się pod biciem, walka wydaje się już zakończona, ale…} Bd3 $1 25. Bd5 {Aby usunąć Sd4 z dominującej pozycji, poza tym goniec wzmacnia atakowane przez skoczki punkty a2 i b3.} (25. Nxf8 $4 Nxa2+ 26. Nxa2 Nb3#) 25... Qf5 26. Nxd4+ Qxd5 27. Nc2 {Wykorzystuje związanie Gd3. Znowu nie można przyjąć ofiary hetmana bo 27. S:d5?? Sa2 #. Ale są to już ostatnie naboje czarnych.} Bxc3 28. bxc3 Qxa2 29. cxb4 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

2. B.Śliwa – B.Spasski, 1953

[Site "Bukareszt, turniej międzynarodowy (D49)"] [Date "1953.??.??"] [Round "12"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Spasski, Boris"] [Result "1-0"] [ECO "D49"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 5/1953)"] 1. d4 Nf6 2. Nf3 d5 3. c4 c6 4. Nc3 e6 {W zasadzie przygotowywałem się na wariant obrony słowiańskiej, powstający po 4… d:c4 5. a4 Gf5 6. Se5 itd., nie bardzo obawiając się obrony merańskiej, w której białymi odniosłem już parę sukcesów. Tu jednak czarne przygotowały niespodziankę.} 5. e3 Nbd7 6. Bd3 dxc4 7. Bxc4 b5 8. Bd3 a6 9. e4 c5 10. e5 cxd4 11. Nxb5 {W tej pozycji można również grać 11. Se4. Po posunięciu w tekście czarne mają dwie zasadnicze kontynuacje, które dobrze znałem a to: 11… S:e5 12. S:e5 a: b5 13. Hf3! Lub 11… a:b5 12. e:f6 Hb6 13. f:g7 G:g7 14. 0-0 jak grałem w partii z Gerebenem (Budapeszt 1952), ale czarne zagrały jeszcze inaczej.} Ng4 $2 12. Nbxd4 {Zagrane po dłuższym namyśle. Wchodziło w rachubę 12. Ha4. Teraz na 12… Gb4+ może nastąpić 13. Kf1, jeżeli zaś 12… Sd:e5, wówczas Sg4 będzie stać źle.} Ngxe5 13. Be4 Rb8 ({Teoretyczne jest} 13... Bb4+ 14. Bd2 Rb8 15. O-O Bxd2 16. Qxd2 {jak w partii Eliskases – Spielman 1938 i białe według Korna mają nieco lepszą partię.}) 14. O-O Nxf3+ {Czarne nie mogą rozwinąć gońca f8 z uwagi na groźbę 15. Gf4! (14… Gd6 15. S:e6) Teraz grozi 15. Sc6.} 15. Bxf3 $1 Bb7 16. Nc6 Bxc6 17. Bxc6 Qc7 ({Sytuacja czarnych jest już trudna, ponieważ nie mogą roszować. Nie lepsze było w tym momencie} 17... Rb6 18. Ba4 $1 Rd6 (18... Qc7 19. Bf4 Bd6 20. Rc1 Qb8) 19. Qg4 $1) {[#]} 18. Bf4 $1 ({Po 17… Hc7 białe wpadły trwającą 80 minut zadumę. Mogłem otrzymać dobrą partię, grając} 18. Qf3 Bd6 19. Rd1 Rb6 20. Bxd7+ Qxd7 {, ale po} 21. Bf4 {nie widziałem wygranej i dlatego zdecydowałem się na ofiarę figury.}) 18... Qxc6 19. Rc1 $1 {Bardzo ważne posunięcie. 19… G:b8 S:b8 20. Wac1 Hd7! z następnym Gd6 i ewentualnym Ke7 dawało czarnym możliwość wybronienia się i pozostania z przewagą materialną.} Qb6 20. Bxb8 Qxb8 21. Qd4 $1 {To posunięcie dopiero uzasadnia ofiarę figury, gdyż udaremnia 21… Gd6.} Nb6 (21... Bd6 22. Rfd1 Ke7 (22... Bxh2+ 23. Kh1 Nf6 24. Qa4+) 23. Rc6 Bxh2+ 24. Kh1 {grozi 25. Hh4+ oraz 25. H:d7+} Nf6 25. Qc5+ Ke8 26. Rc8+) 22. Rc6 Nd5 23. Rfc1 Kd7 $2 {Przegrywający błąd, po którym atak białych jest nie do odparcia. Należało grać 23… Hf4 lub 23… Hb7.} 24. Rxa6 Bd6 25. Ra7+ Kd8 26. Qa4 Nb6 27. Qa6 Nd7 28. Ra8 Ke7 29. Rxb8 Rxb8 30. b3 Rb6 31. Qa5 f5 32. g3 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

3. B.Śliwa – M.Najdorf, 1955

[Site "Göteborg, turniej międzystrefowy (E86)"] [Date "1955.??.??"] [Round "10"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Najdorf, Miguel"] [Result "1-0"] [ECO "E86"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 11/1955)"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 5. f3 {Wariant Sämischa, jeden ze zdrowych systemów, stosowanych przeciw obronie królewsko-indyjskiej. Pion e4, obiekt ataku czarnych w tej obronie, zostaje obroniony w naturalny sposób przez swego kolegę z f3. Słabą stroną tego wariantu jest mniej korzystny rozwój skoczka na e2, a przez zastawienie gońca na f1 zobowiązuje białe do 0-0-0 lub zamknięcia centrum przez d5.} O-O 6. Be3 e5 7. Nge2 c6 8. Qd2 { Dobre posunięcie, przygotowujące 0-0-0 z naciskiem na linii „d”. Bolesławski w partii ze mną (mecz Mińsk – Warszawa 1954) zagrał teraz 8… ed4. Ale po 9. G:d4 otrzymał niewygodną pozycję, gdyż uwalniające d5 zostało praktycznie uniemożliwione.} Nbd7 9. O-O-O Qa5 {Czarne, widząc ostre traktowanie pozycji przez białe, starają się wydrzeć dla siebie inicjatywę poprzez szybkie wywieranie nacisku na skrzydle hetmana i stworzenie gróźb wokół białego króla. Plan nie byłby zły, gdyby nie był przedwczesny, jak wykazuje dalszy ciąg partii.} 10. Kb1 $1 {Proste i dobre posunięcie. Zwalnia białego skoczka z obowiązku chronienia pionka a2, pozwalając na swobodne kontrolowanie punktu d5, przygotowuje dla drugiego skoczka wygodne odejście na c1, dzięki czemu pion c4 otrzyma obrońcę Gf1 a skoczek będzie mógł atakować z b3 czarnego hetmana.} Nb6 $2 {Zgodnie z własnym planem, ale jednocześnie bardzo na rękę białym. Czarne starają się szybko ukończyć rozwój, ale z drugiej strony skoczek na b6 nie stoi dobrze, przesłaniając przy tym pole odejścia własnemu hetmanowi.} 11. Nc1 Be6 {O ile posunięcie 9… Ha5 nie było jeszcze błędem, o tyle po trzech kolejnych ruchach czarne otrzymały wyraźnie gorszą pozycję. Zaatakowanego piona c4 bronią białe prostym sposobem, wygrywając przy tym tempo.} 12. d5 cxd5 {Przy odejściu gońcem na d7 lub c8 czarne muszą się liczyć ze stratą pionka d6. [#]} 13. Nb3 $1 {Zdobycie własnego tempa. Skoczek celuje na a5, skąd będzie atakować trudnego do obrony piona b7 i przygotowuje pole c1 dla wieży.} Qb4 14. cxd5 Bd7 15. Nb5 Qxd2 {Ta przymusowa wymiana hetmanów wcale nie ułatwia obrony czarnym. Teraz okazuje się , jak bardzo niewygodnie stoi skoczek na b6.} 16. Rxd2 {Partie białych rozwija się już teraz sama. Grozi 17. S:d6 lub S:a7 i G:b6. Trudno znaleźć rozsądną kontynuację dla czarnych, dłuższy opór stawiało jednak 16… Sc8.} Bxb5 17. Bxb5 Ne8 { Jeszcze z chęcią otrzymania jakiejś kontrgry, ale groźba f5 i ewentualne otwarcie linii F nie zawiera w sobie żadnego jadu. Nie ratuje też próba walki o linię „c”, np. 17… Wc8 18. Sa5! więc strata pionka jest nieuchronna: 18… Wc7 19. Wc1 lub 10. G:b6 ab6 20. Sc4.} 18. Na5 Rb8 { Bezradność czarnych jest zastanawiająca. Jeśli 18… f5, to po biciu 19. S: b7 grozi strata drugiego pionka na d6, a poza tym czarnym pozostaje jeszcze zły goniec.} 19. Rc2 {Silniejsze niż 19. G:b6 ab6 20. Sc4 z wygraniem pionka, gdyż czarny goniec otrzymałby więcej gry, np. 20… Gh6 i już odbiera białej wieży pole c1.} f5 20. Bxe8 {Czarne poddały się, gdyż straty materialne są nieuniknione, a pozycja czarnych bezbronna.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

4. R.Byrne – B.Śliwa, 1952

[Site "Helsinki, Olimpiada (C68)"] [Date "1952.??.??"] [Round "3"] [White "Byrne, Robert"] [Black "Śliwa, Bogdan"] [Result "0-1"] [ECO "C68"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 10/1952)"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Bxc6 dxc6 5. Nc3 Bc5 ({Teoria poleca w tym miejscu} 5... f6 6. d4 exd4 {itd., aby więc uniknąć znanych wariantów, związanych z ruchem d4, zagrałem Gc5.}) 6. d3 (6. Nxe5 Bxf2+ 7. Kxf2 Qd4+ { i 8… H:e5.}) 6... f6 7. Be3 Bxe3 8. fxe3 Nh6 $1 {Ruch ten wyjaśnia poprzednią wymianę. Punkt e5 musi zostać wzmocniony, jeżeli jednak czarne chciałyby to osiągnąć przez Sg8-e7-g6, to mogłoby się okazać, że punkt e7 jest potrzebny dla hetmana, a skoczek na g6 stoi niezbyt pewnie z uwagi na h2-h4-h5. Poza tym skoczek z f7 może przez d6 wejść skutecznie do gry.} 9. Qd2 Qe7 10. O-O-O Bd7 {Oczywiście jeśli 10… Gg4 to 11. h3 z wygraniem tempa, dobrze wygląda natomiast 10… Ge6. Nie chciałem jednak liczyć się wówczas z możliwym wariantem 11. d4 Sf7 12. d5, znów z zyskiem tempa przez białe.} 11. h3 O-O-O 12. g4 Nf7 13. Rhg1 Nd6 {Nie przechodzi wprawdzie 13… h6 ze względu na 14. Sh4 z trudnościami dla czarnych, ale przecież 13… Ge6 wydaje mi się nieco pewniejsze, gdyż pozostawiony na f7 skoczek przeszkadzałby ewentualnemu g4-g5.} 14. Rdf1 Be6 15. Nh4 {Ruch ten jest niedokładny, gdyż pozwala czarnym na korzystne rozwiązanie problemów królewskiego skrzydła. Bardziej podobało mi się 15. h4 z groźbą 16. g3.} g5 $1 16. Nf3 {Trochę lepsze było 16. Sf5, gdyż wówczas punkt g4 byłby trudny do zaatakowania. Czarne po 16… G:f5 pozbyłyby się pozostałego pionka f6 i grając następnie h7-h5 lub e5-e4 otrzymałyby obiecującą partię. W dalszym ciągu gry słabość pionka f6 okaże się iluzoryczna, natomiast wystąpi jaskrawie słabość pionka g4.} h5 17. Qf2 hxg4 18. hxg4 Rh6 {Broni punktu f6, umożliwiając w odpowiednim momencie zdwojenie wież. Czarne stoją obecnie lepiej dzięki obsadzeniu wolnej linii „h” i naciskowi na pionka g4. Jedyna możliwość uzyskania kontrszans przez białe jest w przeprowadzeniu przeboju d3-d4 w centrum.} 19. b3 Qh7 20. a4 {Ruch ten wykazuje, że białym trudno już znaleźć rozsądny plan gry. Dodatkowo jednak prowadzi on do osłabienia pozycji białego króla, co oczywiście jest na rękę czarnym, które mają zamiar po uprzednim przygotowaniu i zabezpieczeniu się – przystąpić do ataku na pozycję roszady białych.} Kb8 21. Kb2 c5 {Wymierzone głównie przeciw d3-d4, grozi jednak jednocześnie c5-c4 z rozbiciem pozycji białego króla.} 22. a5 Qd7 23. Qg2 Rdh8 24. Rd1 Qc6 $1 {Groziło 25. d4.} 25. Qf2 ({Gdyby białe zagrały teraz} 25. d4 {to} cxd4 26. exd4 Nxe4 27. Nxe4 Qxe4 28. dxe5 (28. Rde1 Qf4 29. dxe5 Bd5 $1) 28... Bd5 $1 {lub 28… Wh3 z atakiem na skoczka f3. Widząc niemożność zagrania d3-d4 białe szukają znów gry na linii „f”, czarne jednak już wkrótce przejdą do decydującego natarcia.}) 25... Rh3 26. Rdf1 {[#]} c4 $1 {Podczas gdy białe zgrupowały swoje figury na prawym skrzydle, przeciwnik uznał, że nadszedł właściwy moment i rozpoczął atak na białego króla.} 27. dxc4 ( 27. bxc4 Qc5 $1 {i nie ma ratunku przed groźbami 28… H:a5+, 28… Hb4+ i 28… G:c4.}) 27... Qc5 ({Zagrane bez ryzyka. Wygrywało prawdopodobnie od razu } 27... Bxc4 28. bxc4 Nxc4+ 29. Kc1 {Jeśli 29. Kb1 lub 29. Kb3 to 29… W:f3 i nie można bić wieży bo Sd2+; jeżeli zaś 29. Ka1 lub 29. Ka2 to 29… Hc5.} Qc5 30. Nb1 (30. Qe1 Nxe3 {z dalszym Wd8.}) 30... Qb4 31. Nfd2 (31. Nbd2 Qb2+ 32. Kd1 Rd8 33. Ke2 {groziło 33… W:f3 i 34. .. W:d2+} Qxc2 34. Rd1 Rxf3 35. Kxf3 (35. Qxf3 Rxd2+ 36. Ke1 Qc3 37. Rxd2 Qxd2+ 38. Kf1 Nxe3+ $19) 35... Nxd2+ 36. Kg2 Qxe4+ 37. Kg3 Qd5 38. Qe1 f5 39. gxf5 Ne4+ 40. Kg4 Qxd1+ 41. Qxd1 Nf2+ $19) 31... Qb2+ 32. Kd1 Rd8 33. Ke2 Qxc2 34. Rd1 Qd3+ 35. Ke1 Rxe3+ $19) 28. Nd2 Bxc4 29. Na4 {Na 29. Wa1 może nastąpić spokojne 29…W8h6, gdyż czarny goniec i tak nie jest do wzięcia.} Qb4 30. c3 Qb5 31. Ra1 Bxb3 $1 32. Nxb3 Rh2 33. Rg2 Rxg2 34. Qxg2 Nc4+ {Posunięcie to wyjaśnia ofiarę w 31. posunięciu; jeżeli 35. Kc2 to 35… S:e3+ ze zdobyciem hetmana.} 35. Kc1 Qxb3 36. Ra2 Rh1+ {Ostatnie posunięcia przed kontrolą czasu. Prostsze było 36… S:e3 i białe się poddają.} 37. Qxh1 Qxa2 38. Qh8+ Ka7 39. Qe8 c6 ({Można było wygrać natychmiast:} 39... Qd2+ 40. Kb1 Na3+ 41. Ka1 Qc2 {i przed matem Hb1 nie ma ratunku.}) 40. Qe7 Qa1+ 41. Kc2 Qxa4+ 42. Kd3 Qa3 43. Qf7 (43. Qxf6 Qd6+ $19) 43... Qb3 {Mały żart. Nie wolno 44. H:c4 ponieważ 44… Hd1# (z pięknym blokowaniem pól królewskich c4, c3, e4 i e3!)} 44. Qxf6 Nb2+ 45. Ke2 Qd1+ 46. Kf2 Nd3+ 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

5. B.Śliwa – W.Uhlmann, 1956

[Site "Drezno, turniej międzynarodowy (E86)"] [Date "1956.??.??"] [Round "3"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Uhlmann, Wolfgang"] [Result "1-0"] [ECO "E86"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 7/1956)"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 5. f3 e5 6. Nge2 {W tym momencie istnieje dla białych inna możliwość, a mianowicie 6. d5. Mnie się jednak wydaje, że system związany z 6. Sge2 jest elastyczny.} O-O 7. Be3 Nbd7 8. Qd2 c6 {Nie jest korzystne teraz 8… ed4, ponieważ białe odpowiadają 9. G:d4! z przewagą.} 9. O-O-O a6 10. d5 c5 ({Tu energiczniejsze jest} 10... cxd5 11. Nxd5 Nxd5 12. Qxd5 $5 {Znacznie bezpieczniejsze i solidniejsze jest 12. cd5 i 13. Sc3.} Nb6 $1 13. Qd3 Be6 14. b3 Nd7 15. Qxd6 b5 16. Nc3 Qa5 {, choć i teraz białe po prawidłowym} 17. Kb2 {i np.} Rfb8 18. Qd2 {mają dobre szanse ostatecznego utrzymania piona przewagi. Nie przechodzi bowiem:} bxc4 19. Bxc4 Bxc4 {z powodu} 20. Qxd7 $1 {z groźbą Ha4.}) 11. g4 {Białe przystępują natychmiast do ataku.} ({Mniej jasne było ostrożniejsze} 11. Kb1 {, choćby z powodu} b5 $5 12. cxb5 axb5 13. Nxb5 Qb6 {Hb6 z inicjatywą czarnych. Teraz grozi kontynuacja ataku przez Sg3 i h4-h5. Czarne szukają gwałtownie kontrszans.}) 11... b5 12. Ng3 Nb6 ({Agresywniejsze było} 12... Qa5 {, na co białe mogły odpowiedzieć ostro} 13. h4 $5 {(lub ostrożnie 13. Kb1 Sb6 14. Wc1; mogła nawet wejść w rachubę próba wygrania pionka 13. cb5 ab5 14. G:b5)} b4 14. Nb1 Qxa2 15. h5 {z silnym atakiem, przy czym czarny hetman jest wyłączony z obrony zagrożonego skrzydła królewskiego.}) 13. h4 ({Teraz próba wygrania piona nie jest dobra, gdyż po} 13. cxb5 axb5 14. Bxb5 Ba6 { (lub Gd7) i wymianie gońców, występuje wyraźne osłabienie pola c4.}) 13... Nfd7 {Aby bronić zagrożonego punktu h7 z bezpiecznego stanowiska f8.} 14. h5 Re8 15. cxb5 Nf8 16. Bh6 ({Wchodziło w rachubę} 16. Bg5 f6 17. Be3 $1 { z groźbą 18. h6 i wyłączeniem czarnego Gh8 z gry.}) 16... axb5 17. Bxb5 Bd7 {[#]} 18. Nf5 $1 ({Białe rozważały też} 18. Bxg7 {oraz 18. Wdg1 z następnym 19. Sf5} Kxg7 19. Nf5+ gxf5 20. gxf5 Qf6 $1 21. Rdg1+ Kh8 22. Qg2 Ne6 23. dxe6 Bxb5 {Wg8 z skomplikowaną pozycją, jednakże posunięcie w partii jest najbardziej forsowne.}) 18... Bxb5 (18... gxf5 19. gxf5 $1 f6 20. Bxg7 Kxg7 21. Rdg1+ Kf7 22. Qh6 {z wygraną}) (18... Bxh6 19. Qxh6 Qf6 20. g5 Qh8 21. Nxd6 { z wygraną}) (18... Bf6 19. Nxd6 Bxb5 20. Ncxb5 {z wygraną}) 19. Bxg7 Bd7 20. Qh6 Bxf5 ({Nie można} 20... gxf5 21. Bf6 $1 Qxf6 22. Qxf6 f4 23. h6) 21. gxf5 Nbd7 22. Rdg1 Qe7 {Czarne wprawdzie bronią się zażarcie, ale teraz następuje decydująca kombinacja.} 23. hxg6 fxg6 24. fxg6 hxg6 25. Rxg6 $1 ({ Ofiara przyspieszająca koniec. Białe mogły też grać spokojnie} 25. Qh8+ Kf7 26. Bxf8 {, ale zwycięstwo było jeszcze daleko. Obecnie czarne muszą przyjąć ofiarę.}) 25... Nxg6 26. Qh7+ Kf7 27. Bh6+ Kf6 28. Bg5+ $1 {Puenta ofiary. Białe z tempem wprowadzają wieżę do bezpośredniego ataku na czarnego króla.} Kxg5 29. Rg1+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

6. I.Nei – B.Śliwa, 1959

[Site "Ryga, turniej międzynarodowy (C12)"] [Date "1959.??.??"] [Round "2"] [White "Nei, Iivo"] [Black "Śliwa, Bogdan"] [Result "0-1"] [ECO "C12"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 3/1960)"] 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nc3 Nf6 4. Bg5 Bb4 5. e5 h6 6. Bd2 Bxc3 7. bxc3 Ne4 8. Qg4 Kf8 {Druga kontynuacja 8… g6 wygląda jednak solidniej. 8… Kf8 zagrałem po raz pierwszy przeciw Kostro w turnieju krakowskim w 1959 r., a to w celu zaskoczenia przeciwnika, lecz nie mając doświadczenia w tym wariancie wpadłem w duży niedoczas i popełniwszy szereg błędów przegrałem w końcu tę partię.} 9. Bd3 Nxd2 10. Kxd2 c5 11. h4 {Białe atakują według wypróbowanego szablonu, który w teorii powinien im dać silny, a może nawet decydujący atak królewski.} Qa5 12. Rh3 cxd4 13. Rg3 Qxc3+ ({Dotychczas grywano tutaj} 13... g6 14. Qxd4 Nc6 15. Qf4 {Hf4 i białe, z uwagi na osłabioną pozycję czarnego króla, miały doskonałe możliwości ataku. Podczas analizy poprzedniej partii z Kostro czarne znalazły inną obronę punktu g7: Wh8-g8, co powinno być wzmocnieniem tego wariantu.}) 14. Ke2 Rg8 $1 15. Rb1 b6 {Kontynuacja 15… Sd7 jest nieco słabsza. Posunięciem w partii czarne przygotowują wymianę groźnego Gd3. Grozi 16… Ga6 i 17… H:c2+.} 16. Kd1 ({Jeżeli} 16. Kf1 Qc7 17. Bh7 Ba6+ 18. Ne2 Qxe5 19. Bxg8 Qxe2+ 20. Qxe2 Bxe2+ 21. Kxe2 Kxg8 {i czarne mają trzy pionki za jakość.}) (16. Bh7 d3+ 17. Bxd3 Qxe5+ $17) 16... Nd7 17. f4 {Pionka c5 należy bronić (po 17. Gh7 lub 17. Se2 mogło już nastąpić S:e5), ale lepsze było:} (17. Qf4 Qc7 18. Nf3 {i teraz złe byłoby} f6 {z uwagi na możliwość jaką wskazał arcymistrz Tal} 19. Bh7 Rh8 20. Rxg7 $1 Kxg7 21. exf6+ $18 {Czarne musiałyby więc grać 18… Gb7 z następnym Wc8.}) 17... Nc5 18. Ne2 ({Po} 18. Bh7 { miałem przygotowany wariant:} d3 19. cxd3 Bd7 20. Bxg8 Ba4+ 21. Rb3 (21. Ke2 Qc2+) 21... g6 22. Bxf7 Bxb3+ 23. axb3 Nxb3 24. Ke2 Nd4+ 25. Ke3 Qc1+ 26. Kf2 ( 26. Kxd4 Qc5#) 26... Qd2+ 27. Kf1 Rc8 $1 $19) 18... Nxd3 {Mniej jasne było od razu 18… Ha5.} 19. Rxd3 Qa5 20. f5 {Po 20. S:d4 lub 20. W:d4 czarne grałyby przede wszystkim 20… Ga6!, a potem dopiero H:a2.} exf5 21. Qxd4 Ba6 { Znacznie silniejsze było 21… Ge6 i na 22. We3 – 22… Ke7! (z groźbą 23. Wgc8), gdyż 23. Wc7+ jest uderzeniem w próżnię wobec 23… Kd8 i białe nie mogą się utrzymać na siódmej linii.} 22. Rc3 Rc8 23. Rxc8+ Bxc8 24. Nc3 $1 Be6 {Czarne mogą ukończyć rozwój tylko przez g7-g6, konieczne jest więc zablokowanie pionka e5.} 25. Rb5 Qa3 26. Nxd5 g6 $1 27. Nf6 Rh8 28. h5 g5 29. Qd8+ Kg7 30. Ne8+ Rxe8 {Za jakość czarne mogą mieć w każdej chwili dwa piony, co przy słabych białych pionach, a zwłaszcza niepewnej pozycji białego króla – musi wystarczyć do wygranej.} 31. Qxe8 {[#]} Qe3 $1 ({Jeszcze silniejsze niż } 31... Qxa2) 32. Qd8 Bc4 33. Qf6+ Kh7 {Lepsze było 33… Kg8.} 34. Rb3 (34. Qxf5+ Kg7 35. Qf6+ Kg8 36. Qd8+ Kh7 $19) 34... Be2+ 35. Ke1 Bd3+ {Białe poddały się, gdyż następuje mat w dwóch posunięciach.} 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

7. B.Śliwa – S.Flohr, 1960

[Site "Balatonfüred, Memoriał Lajosa Asztalosa (A22)"] [Date "1960.??.??"] [Round "5"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Flohr, Salo"] [Result "1-0"] [ECO "A22"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 11/1960)"] 1. c4 e5 2. Nc3 Nf6 3. e4 {W swojej książce o debiutach Pachman ocenia to posunięcia jako interesującą kontynuację, niemniej czarnym trudno jest w niej utrzymać przewagę debiutową.} Bc5 4. d3 d6 5. h3 {Dla zabezpieczenia pola g4 przed wypadem Sf6-g4 z atakiem na punkt f2.} c6 {Czarne przygotowują dobrze wyglądający przełom d6-d5. Pachman podaje tutaj posunięcie 5… Sc6, z naciskiem na osłabione pole d4 i z następującym proponowanym wariantem 6. Ge3 i 7. Hd2 i następnie przez g4 białe rozpoczynają akcję na skrzydle królewskim. W partii Śliwa – Tarnowski (MP Wrocław 1960) grano:} (5... Nc6 6. Be3 Be6 7. Qd2 Nd7 8. Nge2 f6 9. d4 exd4 10. Nxd4 Nxd4 11. Bxd4 Bxd4 12. Qxd4 {z bardzo dobrą partią białych.}) 6. Be3 {Białym nie podobało się 6. Gg5, gdyż po 6… h6 zobowiązane byłyby do bicia na f6. Gdyby zaś teraz 6… Hb6 to 7. Hd2 i czarne miałyby trudności z przeforsowaniem d6-d5.} Bxe3 7. fxe3 d5 8. exd5 {Białe zmuszone są do uwolnienia pola c6 dla czarnego skoczka, ale mają już na oku plan mający na celu opanowanie pola d5 posunięciem e3-e4.} cxd5 9. Nf3 {Ostatnie przygotowanie eliminujące szach na h4, przed planowanym posunięciem pionka na e4.} d4 (9... dxc4 10. dxc4 Qxd1+ 11. Rxd1 Nc6 12. Nd5 {i białe stoją lepiej.}) 10. exd4 exd4 11. Ne2 {Czarne uniemożliwiły wprawdzie e3-e4 , ale w efekcie otrzymały słabego pionka na d4. W nowych warunkach białe realizują inny plan, może nawet więcej obiecujący, związany przede wszystkim z rozwinięciem gońca f1. Ponieważ nie ma czego szukać na polu e2, należy go rozwinąć na polu g2, więc konieczne będzie posunięciem pionkiem g. W tych okolicznościach należy wykonać długą roszadę. Najbliższymi ruchami powinny więc być g4, Gg2, Hd2 i 0-0-0.} Nc6 12. Qd2 O-O {Czarne nie powinny wykonać długiej roszady z uwagi na silnie działającego gońca g2 i do tego na osłabione skrzydło, równie niebezpieczne.} 13. O-O-O Qb6 {Słaby pionek d4 wyraźnie krępuje grę czarnych, zmuszonych do pasywnej obrony. Ruchem hetmana czarne przygotowują dodatkową obronę grając Wd8.} 14. g4 Rd8 15. Bg2 Be6 16. Kb1 { Można już było przejść do aktywnych posunięć np. 16. Sf4, chociaż i ruch w tekście jest równie dobry, bo zabezpiecza przed zdobyciem tempa przez czarne np. przy pomocy Sb4.} a5 17. Nf4 Nb4 18. Rde1 a4 19. Re5 {Ponieważ niezbyt obiecująco wyglądało 19. g5 Sd7 20. S:e6 fe6 i czarne utrzymywały linię „f”, łącznie z polem f8 dla skoczka, więc białe nadal aktywizują swoje figury. Grozi 20. Wb5.} Nc6 (19... Na6 20. Ng5 Nc5 (20... Bd7 21. Re7) 21. Rxc5 $16) 20. Rb5 Qc7 21. Ng5 $1 {Pozycja białych wyraźnie lepsza, ich figury grają z dużą siłą, atakując kilka punktów przeciwnika.} Bd7 { Utrzymanie gońca na e6 dla obrony pola d5, okazuje się ryzykowne. Nie można np. 21… Wd6, bo 22. c5, zaś po 21… We8 – 22. We1 Gd7 23. Sd5. Czarne odchodzą gońcem, grożąc jednocześnie wieloma odskokami skoczka na c6. Obecnie wchodziło już w rachubę 22. S:f7 K:f7 23. g5, jeśli skoczek odejdzie to 24. Gd5+ z silnym atakiem, ale pozycja białych wygląda na tyle dobrze, że starają się one unikać ofiar, wymagających dokładnych a uciążliwych obliczeń.} 22. Nd5 Nxd5 23. Bxd5 Rf8 (23... Be8 24. Rf1 Rd7 25. Qf2 h6 26. Ne6 fxe6 27. Qf8+ Kh7 28. Be4+ g6 29. Rh5 Rg7 30. g5 $1 {z matem w następnym posunięciu.}) 24. Qg2 {Po narzucającym się 24. Wf1 białe nie mogły znaleźć rozstrzygających posunięć, a po obronie 24… Sd8 musiałyby się już liczyć z stratą materiału (bowiem odejście wieży na b4 eliminowało tą wieżę z gry) np. 25. S:f7 S:f7 26. W:b7 Hd6 i co dalej? Stąd też następujące posunięcie: białe chcą przez He4 wymusić g7-g6, aby mieć możność kontynuowania atakiem pionkiem „h”. Gdyby zaś białe zagrały 24. Ge4, to 24… h6 i skoczek musiałby się zdeklarować.} Rae8 ( 24... Nd8 25. Qe4 g6 26. Qe7 $1 Qc8 (26... Re8 27. Bxf7+ {z matem.}) 27. Nxf7 Nxf7 28. Rxb7 $18) (24... h6 25. Nxf7 Rxf7 26. Bxf7+ Kxf7 27. g5 $1 $18) 25. Be4 g6 (25... h6 26. Nh7 $16) 26. Qd2 $1 b6 {[#]} 27. Nxh7 $1 Kxh7 {Przyjęcie ofiary jest konieczne.} 28. Rh5+ Kg7 29. Qh6+ Kf6 30. Qg5+ Kg7 $2 {Jedyne było:} (30... Ke6 31. Rf1 Qe5 32. Bxc6 Qxg5 33. Bxd7+ Kxd7 34. Rxg5 $14) 31. Rf1 $1 {Partia jest już rozstrzygnięta.} f5 (31... Rh8 32. Qf6+ Kg8 33. Rxh8# ) 32. gxf5 Qd6 33. f6+ Rxf6 34. Rxf6 {Mniej precyzyjne posunięcie w niedoczasie. Natychmiast kończyło partię:} (34. Qh6+ Kf7 35. Qxg6+ Ke7 36. Rxf6) 34... Qxf6 35. Rh7+ Kxh7 36. Qxf6 Ne5 37. h4 Re6 38. Qf8 Re8 39. Qf6 Re6 40. Qf8 Re8 41. Qd6 Kh6 42. Qxb6 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

8. B.Śliwa – F.Campomanes, 1960

[Site "Lipsk, Olimpiada (B32)"] [Date "1960.??.??"] [Round "9"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Campomanes, Florencio"] [Result "1-0"] [ECO "B32"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 5/1961)"] 1. e4 c5 2. Nf3 Nc6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 g6 {Najczęściej grywa się tutaj 5… d6 i dopiero po 6. Ge2 g6 (można tez grać e5). Białe mogły jednak wówczas uniemożliwić przejście do wariantu „smoczego” przez 6. Gg5, co wymusiłoby 6… e6. W partii dr Alechin – Frydman (Podebrady 1936) nastąpiło:} (5... d6 6. Bg5 e6 7. Qd2 Be7 8. O-O-O O-O 9. Nb3 Na5 10. Kb1 Nxb3 11. axb3 Ne8 12. Bxe7 Qxe7 13. Nb5 Bd7 14. Nxd6 Nxd6 15. Qxd6 Qxd6 16. Rxd6 {i białe maja piona więcej.}) ({Również możliwe jest:} 5... e6 6. Ndb5 Bb4 7. a3 Bxc3+ 8. Nxc3 d5 9. Bd3 dxe4 10. Nxe4 Nxe4 11. Bxe4 Qxd1+ 12. Kxd1 Bd7 13. Be3 O-O-O 14. Kc1 {z lepszą grą białych (partia John – Sämisch, Hamburg 1921).}) 6. f3 $6 ({Białe mogły osiągnąć od razu lepszą partię po:} 6. Nxc6 $1 dxc6 (6... bxc6 7. e5 $1 Ng8 8. Qf3) 7. Qxd8+ Kxd8 8. Bc4 Ke8 9. e5 $1 Ng4 10. f4 Bf5 11. h3 Nh6 12. Be3 $1 {z następnym 13. g4 i 14. Wc1.}) 6... Bg7 7. Be3 d6 8. Qd2 a6 ({Lepsze jest tutaj} 8... O-O 9. O-O-O Nxd4 10. Bxd4 Qa5 11. Kb1 e5 12. Be3 Be6 13. Nd5 Qxd2 {z mniej więcej równą pozycją.}) 9. O-O-O O-O 10. g4 Qa5 {W stosunku do podanego powyżej wariantu, czarne mają już tempo mniej, stracone na posunięciu a7-a6, a to pozwala na szybkie rozwinięcie ataku białych na skrzydło czarnego króla.} 11. h4 Be6 12. Kb1 Rfc8 13. Nb3 {W ten sposób białe zabezpieczyły sobie ostatecznie pozycję swojego króla. Bić na b3 czarne są zmuszone, gdyż odejście hetmanem oddaje białym jeszcze jedno posunięcie.} Bxb3 14. cxb3 b5 15. h5 Rc7 {Słabe jest 15… b4 wobec 16. Sd5 i czarne nie mają jak prowadzić dalej ataku, pozostawiają więc sobie pole b4 dla skoczka.} 16. hxg6 fxg6 17. Qh2 Kf7 {Aby mieć swobodę ruchów skoczka f6, gdyż białe obecnie nie uderzą z szachem na h7.} 18. g5 Nh5 19. Bd2 {Na natychmiastowe 19. Sd5 czarne miały wystarczającą obronę 19… Sb4.} Qb6 20. Nd5 $1 {W końcu białe przeprowadziły swój plan, po obliczeniu wariantów jakie powstaną po jedynej odpowiedzi przeciwnika:} Qd4 {[#]} 21. Bc1 $1 Qxd1 22. Nxc7 {Z uwagi na grożące 23. Gc4+ czarne nie mają czasu na odejście wieżą a8 i białe zostają z przewagą materialną.} Qxf3 23. Nxa8 Qxe4+ {Jeśli czarne chciałyby przygotować bicie pionka na e4 przez Sd4 (lub Sb4), przeciwnik obroniłby się dostatecznie grając Gg2 (lub Hg2).} 24. Qc2 $1 {Najprostsze, gdyż czarne zostają bez kontrszans.} Qxh1 25. Bg2 Qg1 26. Qxc6 Nf4 27. Nc7 { Grozi mat 28. He8. Białe teraz szybko kończą partię.} Bf8 28. Bd5+ Nxd5 ( 28... Kg7 29. Qe8) (28... e6 29. Qe8+ Kg7 30. Bxe6) 29. Qxd5+ Kg7 30. Ne8+ { Czarne poddały się. Po 30… Kh8 kończyło grę 31. Hf7.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

9. B.Śliwa – R.Drozd, 1961

[Site "Warszawa, turniej międzynarodowy (E86)"] [Date "1961.??.??"] [Round "?"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Drozd, Ryszard"] [Result "1-0"] [ECO "E86"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 5/1962)"] 1. c4 Nf6 2. Nc3 g6 3. e4 d6 4. d4 Bg7 5. f3 {Z szeregu kontynuacji przecie obronie królewsko-indyjskiej, wariant Sämischa (5. f3) jest najbardziej agresywny.} O-O 6. Be3 e5 7. Nge2 {Białe wielokrotnie już stosowały powyższe posunięcie, utrzymując napięcie w centrum. Najczęściej jednak grywa się tutaj 7. d5 z zablokowaniem centrum.} Nbd7 8. Qd2 c6 9. O-O-O a6 { Typowe dla całego wariantu. Czarne przygotowują akcję na skrzydle hetmańskim, związaną z przebojem b7-b5. Białe zaś będą montować atak na skrzydle przeciwnym.} 10. d5 c5 $6 {Posunięcie to należy ocenić jako stratę tempa, co w tego rodzaju pozycjach, przy atakach królewskich na przeciwnych skrzydłach jest bardzo ważne. Należało tutaj zagrać 10… cd5. Białym teraz będzie łatwiej przeprowadzić atak.} 11. g4 b5 12. Ng3 bxc4 13. h4 $1 {Białe nie tracą tempa na odbicie i tak słabego pionka c4, chcąc jak najszybciej stworzyć konkretne groźby wokół czarnego króla.} Qa5 14. h5 Nb6 15. g5 {Tu straciły białe wiele czasu na obmyślenie najskuteczniejszej kontynuacji w tej obiecującej pozycji. 15. Kb1 było zbyt pasywne, a 15… Gh6 dawało czarnym czas na wprowadzenie do obrony skrzydła królewskiego Wa8 przez 15… Wa7. Teraz punkt h7 jest nie do obrony.} Nfd7 16. Qh2 Re8 17. hxg6 {Inaczej czarne przez Sd7-f8 miałyby szanse obrony pola h7.} hxg6 18. Qh7+ Kf8 {[#]} 19. Nf5 $1 {Białe energicznie prowadzą atak i przejściową ofiarą figury otwierają linie. Z uwagi na zaatakowanie Gg7 czarne zmuszone są zabić na f5. } gxf5 20. exf5 Na4 {I wreszcie czarne doszły do groźby bicia, wszystko to jednak jest już spóźnione.} 21. f6 Nxf6 ({Niedobrze było bić na f6 gońcem:} 21... Bxf6 22. gxf6 Nxf6 23. Qh6+ Ke7 24. Bg5 $18) 22. gxf6 Bxf6 23. Qh6+ Bg7 {Niestety, czarny król musi pozostać na zagrożonym skrzydle. Po 23… Ke7 24. Se4! i czarny Gf6 zostaje bez obrony. Nie wolno bowiem 24… Gh8, z powodu 25. H:d6#.} 24. Qxd6+ Kg8 (24... Re7 25. Nxa4 Qxa4 26. Bxc5 $18) 25. Rg1 {Partia zbliża się ku końcowi. Korzystając z tego, że partner jeszcze nie operuje konkretnymi groźbami, białe przygotowują ostatnie pchnięcie.} Nxc3 26. Bxc4 $1 {Idea poprzedniego posunięcia, która rozwiewa iluzje czarnych wprowadzenia Gc8 na f5 z szachem. Goniec białych z c4 nie tylko kryje możliwe szachy (S:a2+ i Se3+), ale także usunął się z drogi Wd1, grozi teraz 27. W:g7+ K:g7 28. Hh6+ Kg8 29. Wg1+.} Nxa2+ 27. Bxa2 Bf5 28. Rxg7+ Kxg7 29. Qh6+ Kg8 30. Rg1+ Bg6 31. Rh1 {To już koniec. Czarny hetman na a3 stoi nadal poza grą i nie może znaleźć rozsądnego szacha, podczas gdy groźby matowe białych koło czarnego króla są już nie do odparcia.} Bh7 32. Qxh7+ Kf8 33. Bg5 {Zabiera czarnemu królowi ostatnią drogę ucieczki. Do tego samego celu prowadziło 33. d5. Czarne poddały się.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

10. B.Djurašević – B.Śliwa, 1962

[Site "Mariańskie Łaźnie, turniej międzynarodowy (C76)"] [Date "1962.??.??"] [Round "5"] [White "Djurašević, Božidar"] [Black "Śliwa, Bogdan"] [Result "0-1"] [ECO "C76"] [Annotator "Bogdan Śliwa (Szachy 8/1962)"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 d6 5. c3 Bd7 6. d4 g6 7. O-O Bg7 8. dxe5 dxe5 9. Be3 Qe7 10. Nbd2 Nf6 11. b4 b6 12. Bb3 O-O 13. Qc2 Be6 14. Bg5 h6 15. Bh4 a5 16. Bd5 Bxd5 17. exd5 Nb8 18. Rae1 Nbd7 19. Nxe5 Nxe5 20. f4 Nf3+ 21. Rxf3 Qd6 22. Bxf6 Qxf6 {Po uprzednio popełnionych niedokładnościach czarne otrzymały nieprzyjemną pozycję. Białe w agresywnym nastroju zagrały właśnie} 23. f5 {, na co czarne odpowiedziały} axb4 {z otwarciem linii dla Wa8. Nastąpiło dalej:} 24. fxg6 (24. Ne4 Qh4) 24... Qxg6 25. Re4 $2 { Przegrywa, gdyż teraz czarne przeprowadzają wygrywającą kombinację. Lepsze było 25. Se4.} bxc3 $1 26. Rg3 {Atak białych po linii „g” wygląda groźnie, ale przeciwnik ma przygotowaną odpowiedź: [#]} Rxa2 $3 {I białe muszą przegrać. W partii nastąpiło jeszcze:} 27. Qb1 (27. Qxa2 cxd2 $19) 27... cxd2 28. Rxg6 fxg6 29. Re7 Bd4+ (29... Ra1 $4 30. Rxg7+ $18) 30. Kh1 Ra1 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

Wybrane partie Bogdana Śliwy