Wybrane partie Ignacego Branickiego

Wybrane partie Ignacego Branickiego (Izaaka Grynfelda)

wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze przepisał Ulrich Jahr

zobacz: partie polskich szachistów

Po kliknięciu na dowolne posunięcie otworzy się okienko z szachownicą (można je dowolnie przesuwać oraz zmieniać jego rozmiar).

1. E.Byrtek – I.Grynfeld, 1946

[Site "Sopot, Mistrzostwa Polski (D02)"] [Date "1946.??.??"] [Round "?"] [White "Byrtek, Emanuel"] [Black "Grynfeld, Izaak"] [Result "0-1"] [Annotator "(Szachy 1/1948)"] 1. Nf3 Nf6 2. d4 d5 3. Nbd2 Bf5 4. e3 e6 5. Bd3 Bg6 ({Możliwe i} 5... Nbd7 {.} ) 6. Ne5 Nbd7 7. Nxg6 hxg6 8. Qe2 c5 9. c3 cxd4 10. exd4 Bd6 11. Nf3 Qc7 12. Ng5 $2 {Grozi ofiara skoczka na polu e6 z wielkim atakiem, ale czarne mogą to łatwo odparować, a białe tracą kilka temp.} ({Wolelibyśmy skromne} 12. h3 {z mniej więcej wyrównaną partią. Jeżeli} Ng4 {to} 13. O-O {albo 13. Gd2.}) 12... Nf8 13. Bb5+ $2 Ke7 $1 14. g3 N8d7 15. Nf3 Ne4 {W wyniku eskapady gońca na pole b5, czarny skoczek już ulokował się na doskonałym polu.} 16. Ne5 Ndf6 $1 {Bardzo słusznie.} ({Komplikacje wynikające po} 16... Bxe5 17. dxe5 Nxc3 $6 18. Bg5+ $1 {z groźbą Wc1 nie były dla czarnych korzystne.}) 17. Rb1 $2 {Oczywiście słabe, ale teraz groziło już Sxc3, a o roszadzie pod otwartą linię nie mogło być nawet mowy. Pozycja białych jest już strategicznie przegrana.} Rh5 18. g4 Rh3 19. Bf4 g5 $1 20. Bg3 ({Jeżeli} 20. Be3 {to} Rah8 21. f3 $2 Ng3 {i wygrywa.}) 20... Nxg3 21. fxg3 Ne4 22. Qf1 {[#]} Bxe5 $1 {Efektowny finał.} 23. Qxh3 Bxd4 $1 24. Qg2 ({Goniec jest nietykalny} 24. cxd4 {z powodu} Qc2 {z groźbą mata w dwóch posunięciach lub zyskania obu wież.}) 24... Bf2+ 25. Kd1 Qc5 26. Qf1 Bxg3 $1 27. Kc2 ({Straszny goniec pożera pionka po pionku, a zbić go ciągle nie można, tym razem z powodu} 27. hxg3 Nf2+ 28. Kd2 Nxh1 {i jeżeli} 29. Qxh1 {to} Qxb5 {.}) {Ale to jeszcze nie koniec jego działalności.} 27... Bf4 28. Qe2 Rc8 29. Rbe1 Bd2 30. Ref1 Bxc3 $1 31. a4 (31. bxc3 Nxc3 32. Qe5 Nxb5+ {.}) 31... Bxb2+ $1 {Goniec kończy swą wspaniałą karierę pożarciem czwartego pionka. Teraz biały, choć niechętnie, musi go jednak zabić.} 32. Kxb2 Qb4+ 33. Ka1 Nd2 $1 { Grozi mat po Ha3.} 34. Qd3 Nxf1 35. Rxf1 Rc3 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

2. C.Błaszczak – I.Grynfeld, 1947

[Site "Łódź, Mistrzostwa Łodzi (E94)"] [Date "1947.??.??"] [Round "?"] [White "Błaszczak, Czesław"] [Black "Grynfeld, Izaak"] [Result "0-1"] [Annotator "Janusz Szpotański (Szachy 1/1948)"] 1. d4 Nf6 2. Nf3 g6 3. c4 Bg7 4. Nc3 d6 5. e4 O-O 6. Be2 Nbd7 7. O-O e5 8. Be3 {Zwykle grywa się tu 8.d5 lub 8.h3, aby następnie ulokować gońca na polu e3, nie dopuszczając Sg4. W podobnej pozycji posunięcie 8.Ge3 zastosował Botwinnik przeciw Lilienthalowi (1941). Ideą tego posunięcia jest to, że w razie uprzedniego 8.h3 czarne mogą przejść do korzystnej dla siebie gry figurowej, bijąc na polu d4, co bezpośrednio po Ge3 jest zbyt ryzykowne.} Ng4 9. Bg5 f6 10. Bc1 f5 {Czarne osłabiają pozycję króla za cenę przejęcia inicjatywy. Solidniejszy byłby manewr Sg4-h6-f7 z umocnieniem pozycji w centrum.} 11. Bg5 Ngf6 ({Na} 11... Qe8 {mogłoby nastąpić} 12. Nd5 {.}) 12. exf5 gxf5 13. dxe5 dxe5 {Para wiszących czarnych pionków jest bronią obosieczną. Mają się one stać zarówno słabością, jak i siłą atakującą.} 14. Nd5 c6 15. Nxf6+ Bxf6 16. Qd2 ({Po} 16. Bxf6 Qxf6 {czarne stałyby doskonale, grożąc e5-e4 z ulokowaniem skoczka na polu d3.}) {[#]} 16... e4 $1 17. Bxf6 Qxf6 18. Qg5+ {Po odejściu białego skoczka, czarne grałyby Se5 ze świetną pozycją.} Qg6 $1 19. Qxg6+ hxg6 20. Ng5 Ne5 21. Rad1 Nf7 $1 { Uproszczenia są korzystne dla czarnych (silne centrum pionkowe i możliwość szybkiej centralizacji króla).} 22. Nxf7 Kxf7 23. Rd6 $2 {Błąd, który będzie przyczyną przegranej.} ({Należało grać} 23. f3 $1 {aby utorować drogę królowi. Jeżeli czarne odpowiadają} e3 {, to} 24. f4 Re8 25. Rd3 {ze zdobyciem pionka.}) 23... Be6 24. Rfd1 Ke7 $1 25. R6d4 $2 Rad8 26. Rxd8 Rxd8 27. Rxd8 Kxd8 28. Kf1 {To prowadzi do szybkiej klęski, ale i innych wariantach czarne wygrywają tę pozornie remisową końcówkę, dzięki centralnemu położeniu swojego króla.} (28. f4 exf3 29. gxf3 f4 $3) (28. b3 Ke7 29. f4 exf3 30. Bxf3 Kd6 31. Kf2 Ke5 $3 32. Ke3 f4+ 33. Kd3 Bf5+ 34. Kc3 Be4 35. c5 Bxf3 36. gxf3 g5 $3 37. h3 a5 $1 38. a3 Kd5 $1 39. b4 a4 40. Kd3 Ke5 41. Kc3 Kf5 $3 42. Kd4 Kg6 43. Ke5 Kh5 44. Kf5 Kh4 {z wygraną.}) 28... Ke7 29. Ke1 Kd6 30. Kd2 Ke5 31. Kc3 {Teraz już wszystko jedno, co białe zagrają. Pozycja króla na polu e5 rozstrzyga.} g5 32. b4 b6 $1 33. a4 c5 34. bxc5 bxc5 35. a5 f4 $1 36. g3 f3 $1 37. Bd1 Bh3 $1 38. Kd2 Kd4 $1 39. Bc2 g4 $1 40. Ba4 Kxc4 41. Ke3 Kb4 42. Bc6 Kxa5 43. Bxe4 Kb4 44. Kd3 c4+ 45. Kc2 Bf1 $1 46. Kc1 Bd3 47. Bd5 a5 48. Be6 a4 49. Kb2 a3+ 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

3. I.Grynfeld – T.Gniot, 1950

[Site "Gdańsk, ogólnopolski turniej kandydatów (C25)"] [Date "1950.??.??"] [Round "?"] [White "Grynfeld, Izaak"] [Black "Gniot, Tadeusz"] [Result "1-0"] [Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 12/1950)"] 1. e4 e5 2. Nc3 Bc5 3. Nf3 Nc6 $2 {Znany błąd, liczący już kilkaset lat.} ( {Lepsze było} 3... d6 {.}) 4. Nxe5 Bxf2+ 5. Kxf2 Nxe5 6. d4 Ng6 7. Bc4 d6 $2 ( {Należało grać} 7... Qf6+ {i białe po} 8. Kg1 {muszą tracić kilka temp, aby wyprowadzić wieżę z pola h1 do gry.}) 8. Rf1 Be6 9. Qd3 Bxc4 10. Qxc4 Qd7 11. Kg1 {Białe wykonały „sztuczną roszadę” i opanowały centrum. Można powiedzieć, że partia jest strategicznie wygrana dla białych. Czarne nie mają już dobrych posunięć.} f6 12. Be3 N8e7 13. Rae1 a6 14. a4 Nc6 15. Nd5 Qf7 16. b4 Rc8 17. b5 axb5 18. axb5 Nb8 ({Na} 18... Na5 {następuje} 19. Qc3 b6 {i} 20. Nxb6 {.}) {[#]} 19. e5 $3 {Efektowne posunięcie, po którym pozycja czarnych rozlatuje się.} dxe5 20. dxe5 Nxe5 21. Bd4 c6 22. Rxe5+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

4. I.Grynfeld – A.Jurkiewicz, 1950

[Site "Gdańsk, ogólnopolski turniej kandydatów (C29)"] [Date "1950.??.??"] [Round "?"] [White "Grynfeld, Izaak"] [Black "Jurkiewicz, Antoni"] [Result "1-0"] [Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 12/1950)"] 1. e4 e5 2. Nc3 Nf6 3. f4 d5 4. fxe5 Nxe4 5. Nf3 Be7 6. Be2 O-O 7. O-O f5 8. d3 Bc5+ {Czarne chcą za wszelką cenę sprowokować posunięcie d5-d4, aby następnie poderwać centrum za pomocą c7-c5.} 9. d4 Be7 {Teraz dopiero czarny skoczek zajął pole e4, „podparty” dwoma pionkami.} 10. Nd2 $1 Nc6 $2 ({Należało grać} 10... c6 {lub 10… Gg5.}) 11. Nxd5 Nxd2 ({Nie można grać} 11... Qxd5 {z powodu} 12. Bc4 {.}) 12. Nxe7+ Qxe7 13. Qxd2 Rd8 14. c3 Nxe5 {Tę pozycję miały czarne na widoku, grając 10… Sc6, oceniając ją prawdopodobnie jako mniej więcej równą. Niestety, pozycja jest przegrana dla czarnych.} 15. Qg5 $1 Ng6 16. Bc4+ Kf8 ({Nie wolno grać} 16... Kh8 {gdyż} 17. Qxe7 Nxe7 18. Bg5 Re8 19. Rae1 {i czarne tracą figurę.}) {[#]} 17. Qh5 $1 { Ciche posunięcie. Nie ma ratunku przed groźbami Hxh7 i Gg5.} Be6 18. Bg5 Bxc4 19. Bxe7+ Nxe7 {„Zdobywszy” dwie lekkie figury za hetmana, czarne walczyły jeszcze do 41 posunięcia i… poddały się.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

5. I.Grynfeld – J.Pogáts, 1950

[Site "Szczawno-Zdrój, Memoriał Dawida Przepiórki (C78)"] [Date "1950.??.??"] [Round "?"] [White "Grynfeld, Izaak"] [Black "Pogáts, József"] [Result "1-0"] [Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 9/1950)"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. O-O b5 6. Bb3 Be7 7. d3 d6 8. c3 Na5 9. Bc2 c5 10. Re1 Qc7 11. Nbd2 O-O 12. Nf1 Rd8 {Przed grą z mistrzem Pogats przestudiowałem jego partie, grane czarnymi, z turnieju w Szczawnie Zdroju i stwierdziłem, że z wyjątkiem jednej przegrał wszystkie w których zastosował obronę Czigorina. Czarne rozegrały pierwsze 12 posunięć w szybkim tempie, zapominając, że biały pionek nie znajduje się, jak zwykle na polu d4, lecz na d3. Jest to istotna różnica.} 13. Qe2 Nc6 14. h3 Bb7 $2 { Błąd.} ({Należało grać 14.h6, zachowując gońca na diagonali c8-h3.} 14... h6) 15. Bg5 h6 16. Bxf6 Bxf6 17. Ne3 Ne7 $2 18. Ng4 Bg5 19. h4 Bf4 20. g3 h5 21. Ne3 $2 {Po posunięciu w partii czarne powinny spokojnie wrócić gońcem na pole h6, z wyrównaniem.} ({Białe mogły grać} 21. gxf4 hxg4 22. Ng5 $1 {i wygrać pionka.}) 21... Bxe3 22. fxe3 $1 {Białe liczyły na wymianę skoczka, grając 21. Se3. Zajmując ciężkimi figurami linię „f” rozpoczynają niebezpieczny atak na skrzydle królewskim przeciwnika.} Bc8 23. Nh2 g6 24. Rf1 Bh3 25. Rf2 Kg7 26. Qf3 Ng8 27. g4 hxg4 28. Nxg4 Bxg4 29. Qxg4 Qd7 30. Qg5 Qe7 31. Raf1 Rf8 32. Bb3 Qxg5+ 33. hxg5 Ra7 34. Bd5 Rc7 35. Kg2 a5 36. Kg3 b4 37. c4 Ra7 38. Rh2 Re7 39. Rfh1 Rd8 40. Rh7+ Kf8 41. Rf1 Rdd7 {[#]} 42. Rf6 $3 {W tym miejscu partia była odłożona. Ostatnim posunięciem białe zapatowały wszystkie figury swego przeciwnika.} Nxf6 ({Jeśli} 42... Ke8 {to} 43. Rh8 Kf8 44. Rxg6 $1) 43. gxf6 Kg8 44. Rg7+ Kf8 45. Kg4 Re8 46. Kg5 {Grozi po prostu Kh6-h7 i Wh8 mat.} Rde7 47. Rh7 Kg8 48. fxe7 Rxe7 49. Rxf7 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

6. A.Dzięciołowski – I.Grynfeld, 1951

[Site "Bielsko, Mistrzostwa Polski (E94)"] [Date "1950.??.??"] [Round "?"] [White "Dzięciołowski, Adam"] [Black "Grynfeld, Izaak"] [Result "0-1"] [Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 1/1951)"] 1. d4 Nf6 2. c4 d6 3. Nc3 e5 4. Nf3 ({Jak wykazała praktyka turniejowa, posunięcia} 4. dxe5 dxe5 {z wymianą hetmanów na polu d8 nie daje białym przewagi.}) 4... Nbd7 ({W partii Bolesławski – Bronstein, Budapeszt 1950 grano } 4... e4 5. Ng5 Bf5 6. Qc2 h6 7. Ngxe4 Nxe4 8. Nxe4 Qh4 $1 9. Nxd6+ Bxd6 10. Qxf5 Bb4+ 11. Kd1 Qxd4+ 12. Kc2 Qxc4+ 13. Kb1 {i partia szybko zakończyła się remisem.}) 5. e4 g6 6. Be2 Bg7 7. O-O O-O 8. d5 {Ostatnim posunięciem białe zablokowały centrum. Sytuacja się wyjaśniła. Białe będą atakować, za pomocą b4 i c5, po odpowiednim przygotowaniu na skrzydle hetmańskim, czarne zaś postarają się przeforsować f5 z atakiem na skrzydło królewskie przeciwnika.} Nc5 9. Nd2 $1 Ne8 {Czarne konsekwentnie dążą do f7-f5 i nie chcą tracić czasu na 9… a7-a5, dopuszczając nawet b2-b4.} 10. b4 $2 {Białe grają szablonowo. Dla wyrównania partii wystarczało 10. Sb3.} Nd7 11. Nb3 f5 12. Qc2 $2 {Błąd.} ({Należało grać} 12. exf5 gxf5 13. f4 e4 14. Nd4 Qf6 15. Be3 {z groźbą g2-g4.}) 12... f4 13. f3 g5 14. Nd1 h5 15. Nf2 Ndf6 16. h3 $2 {Białe niepotrzebnie dają przeciwnikowi punkt zaczepienia. Groźba g5-g4 staje się niebezpieczną.} Bh6 17. c5 {Wreszcie białe zrealizowały przełom c5, nie widać jednak realnych szans ataku dla białych na skrzydle hetmańskim.} Kh7 18. Ba3 {Białe konsekwentnie realizują błędną koncepcję atakowania skrzydła hetmańskiego.} Rg8 19. Rfc1 $2 ({Lepsze było} 19. Rac1) 19... g4 20. hxg4 hxg4 21. fxg4 Nxg4 22. Nxg4 Bxg4 23. Bxg4 Rxg4 24. Rf1 Rg3 $1 {Czarne wykorzystują niefortunną pozycję białych figur i uniemożliwiają przesunięcie białego skoczka przez d2 na pole f3, gdyż „wisi” goniec na polu a3.} 25. Rad1 Qh4 26. Rf3 Nf6 27. Nd2 {[#]} Rxg2+ $1 ({Licząc na} 27... Ng4 { białe zamierzały bronić się przez} 28. Nf1 {Następuje jednak krótkie i skuteczne uderzenie.}) 28. Kxg2 Rg8+ 29. Kf1 Qh2 $3 {Ciche posunięcie, po którym białe wykonują ostatnie słabe posunięcie.} 30. Ke1 $2 ({Natomiast} 30. Rf2 {przedłużyłoby beznadziejną walkę, a mianowicie:} Qh3+ 31. Ke1 Rg1+ 32. Nf1 Qxa3 {z wygraną pozycją dla czarnych.}) 30... Rg1+ {Czarne poddały się, gdyż po} 31. Rf1 {następuje} Qg3+ 32. Ke2 Qe3# 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

7. S.Gawlikowski – I.Grynfeld, 1952

[Site "Zakopane, eliminacje przedolimpijskie (E80)"] [Date "1952.??.??"] [Round "?"] [White "Gawlikowski, Stanisław"] [Black "Grynfeld, Izaak"] [Result "0-1"] [Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 7/1952)"] 1. c4 Nf6 2. Nc3 g6 3. e4 d6 4. f3 Bg7 5. d4 {Do tej pozycji białe dążyły, uważając, że system Sämischa jest najgroźniejszą bronią przeciw obronie staroindyjskiej. Uważam, że cały ten system jest groźny wtedy gdy czarne szybko wykonają krótką roszadę, bo wówczas białe pionki „g” i „h” rozpoczynają groźny szturm. Czarne jednak nie muszą tak szybko wykonać roszady.} e5 6. Nge2 Nh5 7. Be3 Nc6 8. d5 Ne7 9. g4 Nf6 10. Qd2 h5 11. g5 Nd7 12. h4 a5 13. O-O-O b6 {Czarne chcą uplasować skoczka na polu c5 i w razie wymiany Gxc5 odbiją pionkiem, otwierając linię „b” do ataku.} 14. Ng3 Nc5 15. f4 $1 exf4 16. Bxf4 Bg4 17. Be2 Bxe2 18. Ngxe2 Qd7 19. Be3 $2 ({ Błąd. Należało grać} 19. Rdf1 {, a następnie ciężkimi figurami atakować punkt f7.}) 19... Be5 20. Bd4 Nc8 21. Nf4 {[#]} O-O $1 {Nadszedł czas, aby wykonać roszadę. Jeśli czarne mogą czekać z roszadą aż 20 posunięć, to znaczy, że system obrany przez białe nie jest groźny.} 22. Bxe5 $2 {Kolejny błąd. Skoczek c8 zajmuje teraz pole d6 i czarne uzyskują lekką przewagę.} dxe5 23. Nd3 Nxd3+ 24. Qxd3 Nd6 25. Rhg1 $2 {Po posunięciu w partii czarne przejmują inicjatywę.} ({Należało grać} 25. Nb5 {po czym mogło nastąpić} Nxb5 26. cxb5 a4 27. Kb1 Ra5 28. Rc1 Qxb5 (28... Rxb5 29. Rxc7 Rxb2+ 30. Kxb2 Qxc7 31. d6 $1) 29. Qxb5 Rxb5 30. Rxc7 Rb4 31. Re1 f6 $1 { z bardzo ostrą grą w końcówce czterowieżowej.}) 25... a4 26. Kb1 Ra5 27. Rc1 Rc5 28. Ne2 ({Lepsze było} 28. b3 {Pomimo otwarcia linii „a”, to jednak białe mają dostateczne siły do obrony króla.}) 28... Rb8 29. Rc2 b5 30. cxb5 Rcxb5 31. Rgc1 Qg4 $1 {Teraz wychodzą na jaw skutki wczesnego forsowania pionków w debiucie.} 32. Ka1 Qxe4 33. Qh3 Rxd5 34. Nc3 Rd3 35. Qd7 {Białe w niedoczasie podejmują rozpaczliwą lecz nieskuteczną próbę kontrataku.} Qc4 36. a3 Nb5 37. Nxb5 Qxc2 38. Qxc7 Qxc7 39. Nxc7 Rc8 40. Kb1 Rd4 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

8. R.Dworzyński – I.Grynfeld, 1953

[Site "Rzeszów, półfinał Mistrzostwa Polski (C05)"] [Date "1953.??.??"] [Round "?"] [White "Dworzyński, Roman"] [Black "Grynfeld, Izaak"] [Result "0-1"] [Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 11/1953)"] 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nd2 Nf6 4. e5 Nfd7 5. f4 c5 6. Ngf3 Nc6 7. c3 c4 $5 { Antypozycyjne posunięcie, skierowane przeciwko uplasowaniu gońca na polu d3, jest tylko częściowo usprawiedliwione. Skoczek hetmański znajduje się na polu d2, skąd zmuszony będzie ustąpić ze stratą cennego tempa.} 8. b3 b5 $5 9. a4 {Białe konsekwentnie realizują strategię poderwania wysuniętego klina pionkowego (b5-c4-d5). Ale czarne przygotowały niespodziankę. [#]} b4 $1 { Ten słaby i bezbronny pionek staje się nagle taranem skrzydła hetmańskiego białych.} 10. cxb4 $2 {Moment zaskoczenia zaczyna działać! (niespodziewane 7. posunięcie).} ({Lepsze było} 10. bxc4 bxc3 11. Nb1 Bb4 12. Qc2 Qa5 { z niedającymi się obliczyć konsekwencjami.}) 10... c3 {Gdyby komentator po moim 7. posunięciu (c2-c3) napisał, że nie dalej jak za trzy ruchy na polu c3 stać będzie nie biały lecz czarny pionek – czytelnicy nie dali by temu wiary.} 11. Nb1 Bxb4 12. Qc2 Qc7 $1 {Pośrednia obrona pionka c3. Pole a5 powinni być zarezerwowane dla skoczka, bądź dla pionka a7.} 13. Bb5 ({ Oczywiście nie przechodzi} 13. Nxc3 {ze względu na} Nxd4 {.}) 13... a6 14. Bxc6 Qxc6 15. Kf2 Bb7 16. Be3 a5 17. Rc1 Rc8 18. Na3 Bxa3 ({Bardzo silne było również} 18... Ba6 {np.:} 19. Ng1 O-O 20. Ne2 Rc7 $1 {i nie wolno grać} 21. Nxc3 {ponieważ po} Rfc8 {białe tracą figurę. Czarne jednak zmierzają do zluzowania gońca b4 przez skoczka.}) 19. Rxa3 Nb8 20. Ne1 Na6 21. Nd3 Nb4 22. Nxb4 $2 {Ta wymiana wzmacnia pionka na polu c3. Należało odejść hetmanem na pole d1, po czym czarne zmuszone są wymienić na polu d3, w przeciwnym razie biały skoczek zajmie pole c5.} axb4 23. Raa1 O-O 24. Kg1 Ba6 25. Kh1 { Przed rozpoczęciem ataku na skrzydło królewskie czarnych, należy własnego króla schronić w bezpiecznym miejscu.} f6 $1 26. exf6 Rxf6 {Po ustabilizowaniu sytuacji na skrzydle hetmańskim, czarne przejmują inicjatywę i koncentrują swoje siły do natarcia na skrzydle królewskim.} 27. Rg1 Rcf8 {Grozi ofiara jakości za pionka f4, z następnym e5, po czym pionek na linii „d” zdecydowanie idzie naprzód.} 28. g3 Qe8 29. Rg2 Qh5 30. Rf2 Qf5 31. a5 ({Po} 31. Qxf5 exf5 {zadecydowałoby opanowanie linii „e” przez czarne wieże.}) 31... Bd3 32. Qc1 Rg6 33. Kg1 (33. Kg2 {Grozi} Rxg3+ 34. hxg3 Be4+ 35. Kg1 Qh3 $1 36. Re2 Qxg3+ 37. Kf1 g5 $1 {z atakiem nie do odparcia.}) 33... h5 34. a6 h4 35. Rg2 Be4 36. a7 Ra8 37. Qf1 Bxg2 38. Qxg2 hxg3 39. hxg3 Qf7 40. f5 $1 {Białe w pomysłowy sposób wprowadzają do gry gońca.} exf5 41. Bf4 Re6 42. Bb8 Re4 43. Qf2 Qe6 44. Kf1 Qe7 45. Ra5 $2 { Ostatni błąd w przegranej już pozycji.} c2 46. Rc5 Qxc5 47. dxc5 c1=Q+ 48. Kg2 Qd1 49. Qxf5 Qc2+ 50. Qf2 ({Na} 50. Kh3 {nastąpi} Rh4+ {ze zdobyciem hetmana.}) 50... Re2 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

9. I.Grynfeld – L.Alster, 1954

[Site "Budapeszt, mecz Polska – Czechosłowacja (E85)"] [Date "1954.??.??"] [Round "?"] [White "Grynfeld, Izaak"] [Black "Alster, Ladislav"] [Result "1-0"] [Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 10/1954)"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 5. f3 O-O 6. Be3 e5 {Mała niespodzianka natury psychologicznej. Mój przeciwnik był widocznie poinformowany, że debiut ten namiętnie grywam… czarnymi. Byłem jednak do tego prawie zmuszony, nie chcąc zaryzykować 1.e4, ponieważ mistrzowie czescy są doskonałymi znawcami obrony sycylijskiej.} 7. Nge2 ({Radziecki mistrz Makogonow zaleca zamknięcie centrum przez} 7. d5) 7... Nc6 {Po tym posunięciu odetchnąłem nieco, gdyż białe mogą zagrać z tempem d5.} ({ Lepsze było} 7... exd4 8. Nxd4 c6 {z groźbą d5 (Euwe – Pirc, Hastings 1939).}) 8. Qd2 Nd7 9. d5 Ne7 ({Według Botwinnika lepsze jest} 9... Ncb8 {ale w takim razie należy uznać 7… Sc6 za stratę tempa.}) 10. g3 f5 11. Bg2 Nf6 12. h3 Kh8 {Wyczekujące posunięcie, ponieważ czarne nie wiedzą w którą stronę białe wykonają roszadę.} ({Profilaktyka przeciw ewentualnemu} 12... fxe4 13. fxe4 Ng4 $1) ({Lepiej było} 12... c5 $1 {i na wypadek} 13. O-O-O a6 $1 { przygotowując szturm pionków na tę roszadę.}) 13. O-O-O Bd7 14. Kb1 a6 {[#]} 15. c5 $1 {Uniemożliwia 15… c5 z powodu 16. dxc6.} Nc8 16. Nc1 dxc5 17. Bxc5 Nd6 {Skoczek na polu d6 zajmuje idealną pozycję, ale czarne osłabiły pionka na polu e5, naokół którego białe figury będą krążyć jak sępy nad upatrzoną ofiarą.} 18. Nd3 b6 19. Bf2 Re8 20. Rhe1 fxe4 {Groziło 21.ef5 Gxf5 22.g4 Gxd3+ 23. Hxd3 i pionek na polu e5 zostałby izolowany.} 21. fxe4 a5 22. g4 Ng8 23. g5 $1 {Groziło 23… Gh6 z uaktywnieniem tego gońca.} Rf8 24. Bg3 Qe7 25. Rf1 Rxf1 26. Rxf1 Re8 27. h4 Bg4 28. b3 Qd7 29. Rf2 Re7 30. Qe3 Qe8 31. Bf1 Rf7 32. Be2 Rxf2 33. Nxf2 Bxe2 34. Qxe2 h5 {Błąd popełniony w niedoczasie.} ({Należało grać} 34... h6 $1 {po czym wymiana na polu h6 nie jest korzystna dla białych, gdyż pasywny skoczek na polu g8 wchodzi do gry, a jeżeli białe nie wymieniają na polu h6, to czarne wymieniają na polu g5, po czym biały pionek g5 będzie wymagać troskliwej opieki, podobnie jak jego czarny sąsiad na polu e5.}) 35. Nd3 Nf7 36. a4 Nd6 37. Qh2 Nf7 38. Nb5 Qe7 39. Qc2 Nd6 {Na ostatnie, przed kontrolą czasu, posunięcie pozostały mi 3 minuty, a przeciwnikowi – 3 sekundy. Postanowiłem więc zastosować taktykę arcymistrza Bronsteina, który w niedoczasie przeciwnika wymienia pionka lub figurę, którą można odbić dwiema lub więcej bierkami.} 40. Nxd6 ({ Można było bez obawy grać} 40. Qxc7 Nxe4 41. Bxe5 {itd., ale wolałem rozstrzygnąć partię w analizie domowej, nie dając przeciwnikowi kontr szans, skutków których nie byłem w stanie obliczyć.}) 40... Qxd6 ({Na} 40... cxd6 {nastąpiłoby} 41. Bf2 {i pionek na polu b6 byłby skazany na zagładę. W tym momencie rozległ się gong i miałem zapisać tajne posunięcie do koperty. Muszę przyznać, że 5-godzinna walka tak mnie wyczerpała, że nie zdawałem sobie sprawy iż partia jest kompletnie wygrana. }) 41. Qc3 {Po odłożeniu partii, analiza pozycji z mistrzem Śliwą, przekonała mnie o pewnym zwycięstwie i rzeczywiście, w dniu dogrywek czarne poddały się bez wznawiania gry. Ginie bowiem bez rekompensaty bastion pozycji czarnych, pionek na polu e5.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

10. J.H.Donner – I.Branicki, 1959

[Site "Whitby, open (A41)"] [Date "1959.??.??"] [Round "?"] [White "Donner, Jan Hein"] [Black "Branicki, Ignacy"] [Result "0-1"] [Annotator "Ignacy Branicki (Tijdschrift van de KNS 10/1959); partia pochodzi z serwisu "Szachowa Vistula""] 1. d4 d6 2. c4 e5 3. Nf3 e4 4. Nfd2 f5 5. e3 c6 6. f3 Qg5 7. fxe4 ({Inna możliwość to} 7. f4 {, ograniczając gońca c1. W tym momencie Donner zużył na odpowiedz 65 minut.}) 7... Qxe3+ 8. Qe2 Qxd4 9. Nc3 Be7 10. Nf3 Qf6 11. Bg5 Qg6 12. exf5 Bxf5 13. O-O-O Nd7 14. Re1 $2 ({Białe grają konsekwentnie na związanie gońca e7, który jednak związany nie jest. Lepsze było:} 14. Qd2 Bxg5 15. Qxg5 Qxg5+ 16. Nxg5 {z minimalną przewagą białych, np. po} h6 17. Nge4 {pada pion d6.}) 14... Ne5 $1 15. Bxe7 Nxe7 16. Nxe5 dxe5 17. Qxe5 {[#]} O-O-O $1 18. Qe3 (18. Be2 Qh6+ {i białe dostają komicznego mata;}) (18. Qxe7 Qh6+ 19. Qe3 Rhe8 20. Qxh6 Rxe1+ {z matem.}) 18... Rhe8 19. g4 Ng8 20. gxf5 Rxe3 21. fxg6 Rxe1+ 22. Kc2 Kb8 23. gxh7 Nf6 24. Bg2 Rxh1 25. Bxh1 Rh8 26. Bg2 Rxh7 27. h3 Rh4 28. Kd3 Nh5 29. Ne2 Nf4+ 30. Nxf4 Rxf4 31. Be4 Kc7 32. c5 Kd7 33. Ke3 g5 34. b4 Ke6 35. a3 Rh4 36. Bg2 a5 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

Wybrane partie Ignacego Branickiego