Wybrane partie Jerzego Kostro

Wybrane partie Jerzego Kostro

wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze przepisał Ulrich Jahr

zobacz: partie polskich szachistów

Po kliknięciu na dowolne posunięcie otworzy się okienko z szachownicą (można je dowolnie przesuwać oraz zmieniać jego rozmiar).

Zawartość strony

Wybrane partie Jerzego Kostro

1. J.Kostro – A.Gudmundsson, 1958

[Site "Monachium, Olimpiada (B57)"] [Date "1958.??.??"] [Round "?"] [White "Kostro, Jerzy"] [Black "Gudmundsson, Arinbjorn"] [Result "1-0"] [Annotator "Jerzy Kostro (Szachy 11/1958)"] 1. e4 c5 2. Nf3 Nc6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 d6 6. Bc4 Bd7 ({Posunięcie to ma na celu sprowadzenie partii na tory wariantu drakona, czego jak wiadomo, od razu zrobić nie można, z uwagi na} 6... g6 7. Nxc6 bxc6 8. e5 {i czarne mają trudności.}) 7. Bb3 $1 g6 8. f3 Bg7 ({W partii Kostro – Kramer granej na Olimpiadzie w meczu z Holandią nastąpiło tu} 8... Nxd4 {i po} 9. Qxd4 Bg7 10. Be3 ({być może lepsze jest tu} 10. Qf2) 10... O-O 11. Qd2 Qa5 12. O-O-O Rac8 13. Kb1 Rfe8 14. Bh6 Bh8 15. g4 Be6 16. h4 Nd7 17. h5 $1 Bxb3 18. cxb3 Bxc3 $1 19. bxc3 g5 $1 20. Bxg5 Qxc3 21. Qe2 Ne5 $1 22. Be3 Nxf3 $3 { czarne osiągnęły remis.}) 9. Be3 O-O 10. Qd2 a6 $2 {Posunięcie to jest już zarodkiem przegranej.} ({Należało grać} 10... Qa5) ({lub} 10... Rc8 { Teraz atak białych rozwija się samorzutnie.}) 11. O-O-O Na5 12. Bh6 Rc8 13. Kb1 Nxb3 ({Nie wiele lepsze było} 13... Nc4 14. Bxc4 Rxc4 15. Nde2 {z następnym h2-h4-h5 itd.}) 14. cxb3 b5 15. h4 Rc5 16. b4 Rc4 17. Bxg7 { Groziło 17… Wxd4.} Kxg7 18. h5 {Atak białych wchodzi w decydującą fazę.} Kg8 ({Jeśli np.} 18... e5 {to po} 19. Nc2 Be6 20. hxg6 fxg6 21. Qxd6 {białe łatwo wygrywają.}) 19. Qh6 e6 {Groziło 20. Sd5 i 21. hxg6, pionka na polu h5 nie wolno bić np.} (19... Nxh5 20. g4 Nf6 21. Nd5 Re8 22. Nxf6+ exf6 23. Nf5 $1 {z natychmiastowym pogromem.}) ({Jeśli natomiast czarne grają} 19... e5 {to po} 20. Nd5 Nxd5 21. hxg6 Nf6 22. g7 $1 Re8 {białe matują grając g4-g5xf6 i Hxh7.}) 20. hxg6 fxg6 {[#]} 21. e5 $1 Rxd4 ({Jeśli} 21... dxe5 {to} 22. Nxe6 {itd.}) 22. Rxd4 dxe5 23. Rd6 Qe7 24. Rhd1 Bc8 25. a3 Bb7 26. Qg5 Re8 27. Qxe5 Qf7 28. Rd8 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

2. J.Kostro – W.Pojedziniec, 1959

[Site "Łódź, Mistrzostwa Polski (C43)"] [Date "1959.??.??"] [Round "?"] [White "Kostro, Jerzy"] [Black "Pojedziniec, Władysław"] [Result "1-0"] [Annotator "Jerzy Kostro (Szachy 5/1959)"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nf6 {Ostatnim posunięciem mój przeciwnik zdradza swoje pokojowe zamiary.} 3. d4 {Posunięcie wybrane przez białe prowadzi do bardziej skomplikowanej gry.} (3. Nxe5 d6 4. Nf3 Nxe4 5. Qe2 Qe7 6. d3 Nf6 7. Bg5 Qxe2+ 8. Bxe2 Be7 {z następnym Gd7 0-0-0 daje czarnym szanse na pełne wyrównanie.}) 3... exd4 4. e5 Ne4 5. Qxd4 ({Posunięcie} 5. Qe2 {prowadzi do wielkich komplikacji, korzystnych raczej dla czarnych według Keresa.}) 5... d5 6. exd6 Nxd6 7. Bd3 ({Ruch ten jest obecnie częstym gościem turniejowym i stopniowo zdobywa przewagę nad} 7. Bg5) ({oraz} 7. Nc3 {.}) 7... Nc6 8. Qf4 Qe7+ {Szach ten, polecany w swoim czasie przez szereg autorytetów, moim zdaniem jest przyczyną dalszych trudności czarnych.} ({Lepsze jest natychmiastowe} 8... g6) 9. Be3 g6 10. Nc3 Be6 {Groziło już nieprzyjemne 11. Sd5.} 11. Nd4 $1 {Tym prostym posunięciem białe zapewniają sobie trwałą przewagę pozycyjną.} Bg7 ({Jeszcze gorsze było} 11... Nxd4 12. Bxd4 $1 { (odkryty szach przegrywał natychmiast po 13. Kd2).} Rg8 13. Bf6) 12. Nxc6 bxc6 13. O-O O-O 14. Bd4 {Plan strategiczny białych jest prosty: a) wymiana czarnopolowych gońców, celem osłabienia czarnych pól w obozie przeciwnika, szczególnie f6, h6 i c5 oraz 2) atak na słabe pionki skrzydła hetmańskiego. } Rab8 15. Bxg7 Kxg7 16. Rab1 Rb7 {Groziło 17. Ha4 ze zdobyciem pionka.} 17. Rfe1 Qf6 18. Qxf6+ ({Wymiana ta jest konieczna, gdyż nie ma dobrego odejścia, np.} 18. Qd2 Rd8 $1) 18... Kxf6 19. Be4 Rb6 ({Białe wykorzystują okoliczność, że bicie gońca nie jest dobre, np.} 19... Nxe4 20. Nxe4+ Ke7 21. Nc5 {z ogromną przewagą pozycyjną), umieszczają gońca na bardziej aktywnej pozycji.}) 20. b3 c5 {Cel tego posunięcia jest jasny: wymiana słabych pionków „c”, ale wykonanie techniczne – zbyt banalne. Należało raczej trzymać się taktyki obronnej. [#]} 21. Na4 $1 {Przed tym posunięciem myślałem przeszło godzinę. Dalej gra toczy się forsownie.} Ra6 22. Nxc5 Rxa2 23. Ra1 Rxa1 24. Rxa1 Nxe4 25. Nxe4+ Ke5 {Ta właśnie pozycja była przedmiotem moich rozważań przed wykonaniem 21. posunięcia. Pozornie wydaje się, że czarne stoją nieźle (aktywna pozycja króla i silny goniec), ale są i minusy w tej pozycji, mianowicie słabe pionki „a” i „c” oraz możliwości siatek matowych.} 26. f3 Ra8 27. Ra5+ Kd4 28. Kf2 $1 {Teraz grozi 20. Ke2 i 30. C3 mat. Czarne są już bezbronne.} Bf5 29. Ng3 $1 {To posunięcie jest pointą manewru, rozpoczętego przez białe ruchem 21. Sa4!} Bxc2 30. Ne2+ {Czarne poddały się. Po 30… Kd3 następuje 31. Wd5 mat. Nie ratowało też 29… c5, np. 30. Sxf5 gf5 31. Wa4+ Kd5 32. Wa6 z łatwo wygraną końcówką wieżową dla białych.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

3. J.Kostro – E.Ahman, 1960

[Site "Budapeszt, turniej strefowy (B76)"] [Date "1960.??.??"] [Round "?"] [White "Kostro, Jerzy"] [Black "Ahman, Ernst"] [Result "1-0"] [Annotator "Jerzy Kostro (Szachy 5/1959)"] 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 g6 6. Be3 Bg7 7. f3 Nc6 ({ Inną możliwością jest tu} 7... O-O 8. Qd2 d5 $6 {Partia Kostro – Zirngibl, Kienbaum 1958, przebiegała dalej następująco:} 9. e5 Ne8 10. f4 f6 11. O-O-O $1 fxe5 12. fxe5 Nc6 13. Nf3 Bg4 14. Nxd5 Rxf3 15. gxf3 Bxf3 16. Bc4 Kh8 17. Qf2 $1 Bxd1 (17... Bxh1 $2 18. Nf4 Qc7 19. Nxg6+) 18. Rxd1 Qc8 19. Bb3 Nc7 20. e6 $1 {z przewagą białych.}) 8. Qd2 Bd7 {To już jest własna kompozycja. Czarne chcą pozostawić króla w centrum i próbować akcji zaczepnych na skrzydle hetmańskim.} ({Teoria poleca tu} 8... O-O 9. O-O-O ({W odpowiedzi na 8… 0-0 miałem zamiar grać} 9. g4 {Polecam tu partię Tarnowski – Busek, Halle 1960.}) {i teraz albo} 9... d5 $5 ({lub też} 9... Nxd4 10. Bxd4 Qa5)) 9. O-O-O Rc8 10. g4 a6 11. Kb1 {Posunięcie to ma na celu zabezpieczenie króla, a jednocześnie białe chcą, aby przeciwnik odkrył swoje karty. Grając 11. Kb1 nie wiedziałem jeszcze o co czarnym chodzi; czy 11… b5, czy też 11… Se5.} ({Możliwe jednak, że lepsze było natychmiastowe} 11. h4) 11... Ne5 12. h4 Bc6 {W odpowiedzi na dywersję białych na skrzydle królewskim, czarne przygotowują kontrakcję w centrum. Wszystko to jest jednak zbyt powolne.} 13. Bh6 {Silne posunięcie. Jak teraz mają grać czarne; wpuścić hetmana na pole h6, czy też wykonać roszadę.} O-O {Zagrane po długim namyśle. Pozornie wygląda to na samobójstwo, zawiera jednak groźbę 14… Sxf3. Nawiasem mówiąc gra czarnych w tej partii jest typowa dla zawodników z państw zachodnich. W szachach współczesnych daje się zauważyć rozłam na dwie szkoły; radziecką, którą cechuje naukowe podejście do szachów, erudycja debiutowa, zdrowe zasady gry pozycyjnej, które mają na celu przygotowanie odpowiedniego gruntu do rozstrzygnięcia taktycznego i szkołę zachodnią, której przedstawicielami są praktycy, doskonali, ale stojący na bakier ze strategią i teorią.} 14. h5 $1 {Białe przyjmują wyzwanie. Grożą manewrem 15.hg6 16. Gxg7 i 17 Hh6+! z natychmiastowym rozstrzygnięciem.} ({Po długim namyśle doszedłem do wniosku, że zapobieganie groźbie 14… Sxf3 przez 14. Ge2 jest zbyt powolne, natomiast} 14. Bxg7 Kxg7 15. h5 {nie ma tego efektu.}) 14... Nxf3 15. Nxf3 Nxe4 16. Nxe4 Bxe4 {Groźby 17… Wxc2 i 17… Gxf3 wyglądają niepokojąco, ale… [#]} 17. Bd3 $1 Bxf3 18. hxg6 Bxh1 19. Bxg7 Kxg7 ({Wymuszone, gdyż po} 19... Bf3 20. Bxf8 Bxd1 21. Qh6 {czarne dostają mata.}) 20. Rxh1 {Do tej pozycji dążyły białe, król czarnych znajduje się w niebezpieczeństwie.} hxg6 ({Po} 20... fxg6 {nastąpi} 21. Qh6+ Kf6 (21... Kf7 22. Qxh7+ Ke8 23. Bxg6+ Kd7 24. Bf5+ Kc7 25. Bxc8 {z dużą przewagą białych}) 22. Qxh7 Rg8 (22... Qe8 23. g5+ Ke6 24. Bxg6 {z atakiem.}) 23. Bxg6 $1 {i nie widać , jak czarne mają się bronić.}) 21. Qh6+ Kf6 22. Rf1+ Ke6 ({Lub} 22... Ke5 23. Qe3+ Kd5 24. Be4+ Kc4 25. Qb3+ Kc5 26. Qd5+ Kb6 27. Qxb7+ $1 Kc5 28. b4+ Kc4 29. Qd5+ Kxb4 30. a3+ Kxa3 31. Rf3+ Ka4 32. Qd4+ {z matem.}) 23. Bf5+ Kd5 24. Qh1+ Kc5 25. Qxb7 $1 { Pointa kombinacji białych, rozpoczętej posunięciem 14. h5!} d5 ({Jeśli} 25... gxf5 {to} 26. b4+ Kc4 (26... Kd4 27. Rd1+ Ke5 28. Qd5+ Kf6 (28... Kf4 29. Qxf5+ Kg3 30. Rg1+) 29. Qxf5+) 27. Rf4+ Kc3 28. Qf3+ Kd2 29. Qd3+ Ke1 30. Rf1#) 26. Bxc8 Qxc8 27. Qxe7+ Kb5 28. Rf4 f5 29. Qd6 Qc5 30. a4+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

4. K.Plater – J.Kostro, 1961

[Site "Wrocław, Drużynowe Mistrzostwa Polski (A26)"] [Date "1961.??.??"] [Round "?"] [White "Plater, Kazimierz"] [Black "Kostro, Włodzimierz"] [Result "0-1"] [ECO "A26"] [Annotator "Jerzy Kostro (Szachy 8/1961)"] 1. Nf3 Nf6 2. g3 g6 ({W tej pozycji z reguły gram} 2... d5 {. Ponieważ jednak przypuszczałem, że przeciwnik był przygotowany właśnie na to posunięcie i obawiałem się ewentualnego remisu, po raz pierwszy zdecydowałem się wejść na „ścieżki indyjskie”.}) 3. Bg2 Bg7 4. O-O O-O 5. c4 d6 6. Nc3 e5 7. e4 Nc6 8. d3 Bg4 ({Z każdym innym przeciwnikiem zagrałbym raczej} 8... Nh5 {co wygląda znacznie bardziej „indyjsko”. Znając jednak pasywny styl przeciwnika i będąc przekonanym, że w tej partii ze strony białych agresywny krok nie nastąpi, zakładam następujący plan psychologiczno-strategiczny: 1. Wymiana białopolowego gońca na skoczka f3, obrońcę pola d4. 2. Przygotowanie wymiany czarnopolowych gońców, dążąc do zostawienia przeciwnika z pasywnym białopolowym gońcem.}) 9. h3 Bxf3 10. Bxf3 Nd4 11. Bg2 Nd7 12. Ne2 Ne6 13. Rb1 a5 14. b3 {Pierwsza przesłanka porażki białych, posunięciem w partii białe przygotowują antypozycyjne posunięcie b3-b4. Taka strategia miałaby swoje uzasadnienie, gdyby czarny pionek stał na polu c6, a nie na c7, w tej jednak konstelacji jest ona tylko stratą czasu.} ({Oczywiście nawet po posunięciu14.b3 białe stoją jeszcze dobrze, ale po} 14. f4 {miały one realne szanse uzyskania przewagi.}) 14... h5 {Czarne konsekwentnie realizują swój plan, stwarzając pozory „groźby” 15… h4 i przygotowują wymianę czarnopolowych gońców. } 15. h4 {Zagrane a tempo, ale niepotrzebne. Teraz białym trudno będzie uzyskać inicjatywę na skrzydle królewskim przez posunięcie f2-f4, z uwagi na osłabienie pola g4, a tylko na tym skrzydle mogą one szukać swoich szans. } Kh7 16. a3 Bh6 17. Bb2 $2 {Błąd. Białe dobrowolnie wyłączają z gry drugiego już gońca.} Nf6 18. b4 Ng4 19. d4 Qe7 20. d5 $2 {Decydujący błąd. O ile można było jeszcze zrozumieć poprzednie posunięcie białych, które jak by dążyły do ożywienia czarnopolowego gońca, to tego posunięcia nie można już niczym wytłumaczyć. Czarne skoncentrowały wszystkie swoje figury na skrzydle królewskim chcąc już tylko przeprowadzić posunięcie f5, co jednak przy półotwartym centrum nie było łatwym zadaniem. Nagle przeciwnik sam prowokuje do zagrania f7-f5.} Ng7 21. Qc2 f5 {Warto zwrócić uwagę na metamorfozę, która zaszła w pozycji na przestrzeni zaledwie siedmiu posunięć. Bezplanowa i antypozycyjna gra białych doprowadziła do tego, że ich pozycja stała się beznadziejna. Teraz biały król jest już skazany na zagładę, a białe figury są bezradne wobec koncentrycznego ataku czarnych bierek. Grozi 22… f4.} 22. exf5 Nxf5 {Od groźby Sxh4 nie ma już ratunku.} 23. Qd3 Nxh4 24. gxh4 {[#]} Be3 $1 {Pointa kombinacji białych, goniec przesłania trzecią linię i groźba 25… Hxh4 staje się śmiertelna.} 25. fxe3 ({Jeśli} 25. Bh3 {to} Qxh4 26. Bxg4 Qxg4+ 27. Kh2 (27. Ng3 Qxg3+) 27... Rf3 {z natychmiastowym końcem, np. a)} 28. Ng3 ({lub b)} 28. Ng1 Bf4+ {itd.}) 28... Bxf2) 25... Qxh4 26. Rf4 {Białe, pomimo dużej przewagi materialnej, są bezradne.} ({Po} 26. Rxf8 Rxf8 27. Nf4 {decyduje} exf4 {z groźbą 28… Hh2+ i 29… fe+ z matem.}) 26... exf4 27. exf4 ({Po} 27. Nxf4 {nastąpiłoby} Qh2+ 28. Kf1 Nxe3+ 29. Qxe3 Rxf4+ 30. Ke1 (30. Bf3 Raf8 {itd.}) 30... Re8 $3 31. Qxe8 Qg3+ 32. Kd1 Qd3+ {z pogromem.}) 27... Qf2+ 28. Kh1 Rae8 29. Qc3 ({Na } 29. Ng3 {mogło nastąpić} Re1+ 30. Rxe1 Qxe1+ 31. Qf1 (31. Nf1 Nf2+ {itd.}) 31... Qxg3 {z wygraną.}) 29... Qh4+ 30. Bh3 ({Lub} 30. Kg1 Qh2+ 31. Kf1 Ne3+ 32. Ke1 Nxg2+ 33. Kd2 Rxe2+ 34. Kxe2 Nxf4+ 35. Kd1 (35. Ke3 Qe2+ 36. Kd4 Qe5#) 35... Qe2+ 36. Kc1 Nd3+ {z matem w dwóch posunięciach.}) 30... Qxh3+ 31. Qxh3 Nf2+ 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

5. J.Kostro – J.Bednarski, 1961

[Site "Warszawa, turniej międzynarodowy (B96)"] [Date "1961.??.??"] [Round "?"] [White "Kostro, Jerzy"] [Black "Bednarski, Jacek"] [Result "1-0"] [Annotator "Jerzy Kostro (Szachy 1/1962)"] 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Bg5 e6 7. f4 Nbd7 8. Qf3 h6 9. Bh4 Be7 10. O-O-O Qc7 {Powstała pozycja dosyć często spotykana w praktyce turniejowej. Przez dłuższy czas była grywana bez wtrąconych posunięć 8… h6 9. Gh4 Jednak partie Gligorić – Fisher, Turniej kandydatów 1959, Kostro – Matanović, Budapeszt 1969, Bazan – Szabo, Buenos Aires 1960 i ostatnio Kuindżi – Jansa, Lwów 1961, niezbicie wykazały, że białe przez posunięcie 10.g4 uzyskują wyraźną przewagę. Po wtrąconym 8… h6 nie można już grać 11. g4 z uwagi na 11… g5! I teraz po 12. fg Se5 z następnym 13… Sfxg4 czarne uzyskują przewagę; Witkowski – Bednarski, Wrocław 1960. W pozycji, którą omawiam, próbowano różnych planów. Ale po słynnej partii Gligorić – Bobocow, Hastings 1959/60, zwrócono uwagę na posunięcie 11. Gd3.} 11. Bd3 $1 {Posunięcie pochodzące, jak wspomniałem, z lekkiej ręki arcymistrza Gligorića. Jest ono przede wszystkim logiczne, czarne posunięciem 8. h6 osłabiły pole g6, więc goniec na skośnej b1-h7, przy współudziale innych figur, a szczególnie skoczka d4, ma wspaniałe pole do popisu.} Nc5 {W turnieju warszawskim pozycja ta powstała w trzech partiach.} ({W cytowanej wyżej partii Gligorić – Bobocow czarne grały} 11... b5 $2 {co po} 12. e5 $1 Bb7 13. Nxe6 $3 {doprowadziło do wygranej dla białych pozycji. Komentatorzy tej partii polecali właśnie to posunięcie 11… Sc5.}) {[#]} 12. f5 $1 {Posunięcie to wydaje się silniejsze niż 12. Whe1. Białe mają znaczną przewagę rozwojową, przechodząc do bezpośrednich gróźb.} ({W pierwszej z nich Bednarski – Drozd białe grały} 12. e5 $2 {i po } dxe5 13. fxe5 Nxd3+ $1 14. Rxd3 Qxe5 $4 ({Można jednak zauważyć, że po} 14... Nd7 $1 {przewagę miałyby czarne.}) 15. Nc6 $1 {szybko wygrały.}) ({ W partii Fichtl – Drozd białe zagrały silniej} 12. Rhe1 {i po} Nfxe4 13. Nxe4 Bxh4 14. Qg4 $1 Nxe4 $1 (14... Bxe1 15. Qxg7 Rf8 16. Nf6+ Ke7 17. Nf5+ exf5 18. Nd5+) 15. Qxh4 {uzyskały silny atak.}) 12... O-O $6 {Posunięcie zagrane przez czarne bez namysłu. Bednarski analizując tę pozycję był przekonany, że czarne stoją lepiej.} ({Po} 12... Nfxe4 13. Nxe4 Bxh4 14. fxe6 Nxe6 15. Nxe6 Bxe6 {(wzięcie na polu e6 pionkiem prowadzi do straty figury po Hh5+)} 16. Nxd6+ {białe uzyskują dużą przewagę.}) ({Jeśli natomiast} 12... e5 { to} 13. Bxf6 Bxf6 14. Nde2 b5 15. Nd5 Qd8 16. Nec3 {z trwałą przewagą białych.}) 13. g4 $1 {Daleko obliczona ofiara pionka, na którą nietrudno było się zdecydować.} ({Po} 13. Bf2 b5 14. g4 b4 15. Nce2 Bb7 {inicjatywę przejmują czarne.}) 13... b5 {Zagrane po długim namyśle i równoznaczne z kapitulacją. Należało wziąć na polu e4, aby przynajmniej w zamian za przegraną pozycję mieć pionka i nadzieję na pomyłkę przeciwnika w ostrej pozycji. Przytoczę kilka możliwych wariantów, które nie wyczerpują oczywiście wszystkich możliwości tkwiących w pozycji, mają jedynie na celu pokazać możliwości ataku ze strony białych.} ({Po} 13... Nfxe4 14. Bxe7 Nxc3 15. Bxf8 Nxd1 16. Bxg7 $1 {I.} Nxd3+ ({II.} 16... Nf2 17. Be2 $3 Nxh1 18. f6 $1 {z śmiertelną groźbą Hf4, której nie można parować np.} Qa5 19. c3 Nd7 20. Bb5 $3 {i ratunku nie widać.}) 17. Qxd3 {a).} Nf2 ({b)} 17... Nxb2 18. Kxb2 Kxg7 19. Rf1 {z przypuszczalnie wygrywającym atakiem.}) 18. Qe3 $1 Nxg4 19. Qg3 exf5 20. Bxh6 {z ogromną przewagą białych.}) 14. g5 hxg5 15. Bxg5 b4 {Wszelki kontratak jest już spóźniony. Białe oczywiście nie myślą nawet ratowaniu zagrożonego skoczka, gdyż przede wszystkim trzeba zamatować bezbronnego króla przeciwnika.} 16. Rhg1 bxc3 17. Bh6 g6 ({Lub} 17... Ne8 18. Bxg7 $1 {z pogromem.}) 18. fxg6 fxg6 19. Rxg6+ Kf7 20. Rxf6+ Bxf6 21. Bxf8 Bb7 22. Rf1 Nxd3+ {Ostatnia szansa przedłużenia oporu.} ({Na} 22... Nd7 {nastąpiłoby} 23. Bg7 $1) 23. cxd3 cxb2+ 24. Kb1 Qc1+ 25. Rxc1 bxc1=Q+ 26. Kxc1 Rxf8 {Czarne uniknęły mata, ale za cenę strat materialnych i przy fatalnej pozycji. Białe kilku ciosami likwidują resztki oporu.} 27. Ne2 $1 Ke7 28. Qg4 {Z nieodpartą groźbą Sf4 i przerwaniem się po białych polach.} Bc8 ({Jeśli} 28... Be5 {to} 29. d4 {z następnym Sf4.}) 29. Nf4 Rf7 30. Qg8 { Wygrywa jeszcze figurę.} Be5 31. Ng6+ Kf6 32. Nxe5 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

6. M.Tal – J.Kostro, 1970

[Site "Tbilisi, turniej międzynarodowy 1969/70 (C93)"] [Date "1970.??.??"] [Round "13"] [White "Tal, Michaił"] [Black "Kostro, Jerzy"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "C93"] [Annotator "Jerzy Kostro (Szachy 3/1970)"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. O-O Be7 6. Re1 b5 7. Bb3 d6 8. c3 O-O 9. h3 h6 10. d4 Re8 11. Nbd2 Bf8 12. Nf1 Bb7 $1 13. Ng3 Na5 14. Bc2 Nc4 15. b3 {Jak wynika z dalszego ciągu partii, w ten sposób białe nie uzyskują przewagi. Wybór wariantu Smysłowa przez naszego mistrza przeciw Talowi ma uzasadnienie psychologiczne.} ({W eliminacyjnym meczu pretendentów, Belgrad 1968, eks-mistrz świata bez powodzenia grał tu dwukrotnie z Gligoriciem} 15. a4 {nie uzyskując przewagi po} d5 16. b3 dxe4 17. Nxe4 Nxe4 18. Bxe4 Bxe4 19. Rxe4 Qd5 20. Rg4 Na5 21. Bxh6 Nxb3 {.}) ({Ciekawe, że obawiając się najwidoczniej jakiegoś wzmocnienia, Tal nie zdecydował się na korcznojowski „patent”} 15. Bd3 $1 Nb6 16. Bd2 c5 17. d5 Bc8 18. Nh2 {z przewagą białych, np.} Na4 $5 ({lub} 18... g6 $2 19. f4 exf4 20. Bxf4 {Suetin – Cobo, Hawana 1969.}) 19. Rb1 Bd7 20. b3 Nb6 21. c4 {Tal – Gligorić, Belgrad 1968.}) 15... Nb6 16. Bb2 c5 17. dxc5 dxc5 18. c4 Qc7 19. Qe2 b4 $1 {Tylko tak!} 20. a4 ({Po partii Tal wyraził przekonanie, że należało natychmiast grać} 20. Nh2 {. Ruch w partii daje czarnym niewielką inicjatywę.}) 20... Nbd7 21. Nh2 Nb8 $1 22. Nhf1 Nc6 23. Ne3 Nd4 24. Qd3 g6 25. Rac1 a5 26. Bb1 Bg7 $2 {Słabe posunięcie.} ({Należało grać} 26... h5 $1 {z niewielką przewagą czarnych, których figury stoją aktywniej.}) 27. Qd1 Nd7 28. Nd5 Qd6 {Niedokładność.} ({Lepsze było} 28... Qc6 {.}) 29. Ne2 Rac8 30. Qd3 Nf8 31. g3 ({Jeśli} 31. Nxd4 $6 cxd4 32. c5 {to} Qe6 $1 33. Nb6 Rc7 34. Qb5 Bc6 35. Qxa5 Qxb3 36. Nc4 Ne6 {.}) 31... Nfe6 32. Kg2 Rcd8 33. Rcd1 Qc6 34. Kh2 Nxe2 35. Rxe2 Nd4 36. Bxd4 $1 cxd4 37. Qf3 Bc8 38. Bd3 Qc5 39. g4 Rd6 40. Rc2 Be6 41. Rdc1 {W rezultacie niedokładności popełnionych przez czarne w 26 i 28 posunięciach, białe uzyskały nieco lepsze szanse, z uwagi na możliwość większej swobody manewrowania. Czarny hetman na razie spełnia tylko rolę blokiera.} Rc6 42. Kg2 g5 $2 {Zapisane posunięcie. Czarne obawiały się, że po h4, z następnym g5, białe będą mieć możliwość wymiany białopolowych gońców na polu h3 i postanowiły zablokować pozycję. Teraz jednak słabość pól f5 i h6 daje białym dodatkowe szanse. Obrona czarnych staje się trudna.} 43. Rh1 Rf8 44. h4 f6 45. Rcc1 Rf7 46. Rcg1 Bd7 47. Kf1 Be8 48. Rg3 Bd7 49. Qg2 Bc8 50. Rf3 Bd7 51. Rg1 Rf8 52. Qh2 Rcc8 53. Rgg3 Rce8 54. Rg1 Rc8 55. Rh3 Rc6 56. Rgg3 Rf7 $1 57. Qg2 Rc8 58. Qh1 ({Białe mają tu różne możliwości ataku, związane z ofiarą jakości na polu f5 oraz grą na linii „h”. Wszystkie manewry obronne czarnych opierają się na taktycznych możliwościach, związanych z położeniem białego króla. Ilustruje to przykładowy wariant:} 58. Rf3 Be6 59. hxg5 fxg5 60. Rxf7 Bxf7 61. Rf3 Bg6 62. Rf5 Rc6 $1 63. Qf3 Re6 64. Nf6+ Bxf6 65. Rxf6 Rxf6 66. Qxf6 Kh7 67. Qa6 Qf8 68. Qxa5 Qf4 {z wystarczającą kontr grą. Dlatego przed decydującym szturmem białe przeprowadzają swego monarchę na skrzydło hetmańskie. Na szczęście jednak dla strony broniącej i tam nie jest król zupełnie bezpieczny. Ta okoliczność pozwala czarnym utrzymać pozycję.}) 58... Rc6 59. Ke1 Bc8 60. Rh2 Be6 61. Kd1 Bd7 62. Kc1 Qd6 63. Kb1 Qc5 64. Be2 Qd6 65. Rgh3 Qf8 $1 66. Qd1 ({Gdyby teraz białe próbowały ożywić białopolowego gońca przez} 66. c5 {, to po} Qxc5 67. Bc4 Qf8 {czarne dysponują groźbą ofiary jakości Wc6xc4.}) 66... Qc5 67. Bd3 Bc8 68. f3 Ba6 69. Qh1 Qf8 70. f4 $5 {Ostatnia próba przeboju, podjęta w niedoczasie przeciwnika. Nad tym posunięciem Tal myślał około 40 minut.} gxf4 $1 ({Oczywiście nie można} 70... exf4 {z uwagi na} 71. e5) 71. g5 {[#]} Bc8 $3 {Jedyne, ale wystarczające.} 72. g6 $1 {Inaczej białe ryzykują przegraną.} Ra7 73. h5 $1 Rc5 {W końcowej pozycji daremna byłaby próba gry czarnych na wygraną przez f6-f5, gdyż białe utrzymują napięcie w centrum, a po ewentualnym f5xe4 grają Hxe4 zachowując silną pozycję. Partia była grana na samym finiszu turnieju. Wygrana dawała Talowi samodzielne I miejsce. Mnie pojedynek kosztował dwie „zgubione” połówki w partiach z Ciocalteą i Chołmowem, dogrywanych bezpośrednio potem, w dniu dogrywek przed ostatnią rundą.} 1/2-1/2 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

7. J.Kostro – B.Malich, 1971

[Site "Aarhus, eliminacje Drużynowych Mistrzostw Europy (B81)"] [Date "1971.??.??"] [Round "3"] [White "Kostro, Jerzy"] [Black "Malich, Burkhard"] [Result "1-0"] [ECO "B81"] [WhiteElo "2385"] [BlackElo "2450"] [Annotator "Władysław Litmanowicz (Polscy szachiści 1945–1980)"] 1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 d6 6. g4 {Wariant Keresa, jeden z najostrzejszych sposobów zwalczania systemu scheveningen.} a6 { Czarne lekceważą groźbę białych i rozwijają się w sposób przyjęty w obronie Paulsena lub Najdorfa. Ten sposób traktowania debiutu nie zasługuje na pochwałę.} 7. g5 Nfd7 8. Bg2 Be7 ({Posunięcie} 8... b5 {byłoby przedwczesne. Po} 9. f4 Bb7 10. f5 $1 e5 ({Na} 10... exf5 {nastąpiłoby} 11. Qe2 {z dużą przewagą białych.}) 11. Nde2 Be7 12. f6 $1 gxf6 13. Ng3 $1 { białe stałyby wyraźnie lepiej.}) 9. Be3 $1 Nc6 ({Pionka g5 czarne nie powinny brać. Jeśli} 9... Bxg5 {to} 10. Nxe6 fxe6 11. Qh5+ {i 12. Hxg5 z przewagą białych.}) 10. f4 Nxd4 11. Qxd4 e5 {Ryzykowne posunięcie, po którym w obozie czarnych jest kilka słabości jak pionek d6 oraz punkty d5 i f5.} 12. Qd2 exf4 13. Bxf4 Ne5 14. Nd5 ({Ale nie} 14. O-O-O $2 {z powodu} Nc4 15. Qd4 Bxg5 $1 {i czarne przechwytują inicjatywę.}) 14... Be6 ({Słabsze było} 14... Bg4 {jak dowodzi tego następujący wariant:} 15. Qc3 Rc8 16. Qg3 Bh5 17. Bxe5 dxe5 18. Qxe5 Rxc2 19. O-O $1 ({Ale nie} 19. Qxg7 $2 Qa5+ { z wygraną dla czarnych pozycją)}) 19... Kf8 20. Nxe7 Qxe7 21. Qb8+ Qe8 22. Qxb7 {z wygraną dla białych pozycją.}) 15. h4 Bxd5 {Takiego skoczka czarne muszą zlikwidować. Ale można już ocenić wynik debiutu. Czarne nie uzyskały wyrównania i stoją raczej źle.} 16. Qxd5 Qc7 17. O-O-O O-O 18. Kb1 Rac8 $2 {Niedokładność.} ({Należało grać} 18... Rad8) 19. Qb3 b5 ({ Słabość poprzedniego ruchu czarnych uniemożliwia im zagranie} 19... Qc4 $2 {na co nastąpiłoby} 20. Bxe5 dxe5 21. Qxc4 Rxc4 22. Rd7 {itd.}) 20. Bh3 Rcd8 ({Niemalże forsownie przegrywają czarne po} 20... Rb8 $2 21. h5 Qc4 22. Qg3 $1 Qxe4 23. Rhe1 Qc4 24. Bxe5 dxe5 25. Qxe5 Bb4 26. h6 $1 {itd.}) 21. h5 Qc4 {[#]} 22. Qg3 $1 Qxe4 23. Bg2 ({Teraz po} 23. Rhe1 Qc4 24. Bxe5 dxe5 25. Qxe5 { czarne mają wystarczającą obronę w postaci} Rxd1+ 26. Rxd1 Qc5 {z równą pozycją.}) 23... Qb4 ({Białe miały prosty plan również po} 23... Qf5 {, a mianowicie} 24. Rhe1 {grozi pojmanie czarnego hetmana przez Gh3.} Qc8 25. Bd5 Qc7 26. Bxe5 dxe5 27. g6 Bf6 28. gxf7+ Kh8 {i następnie Hg3-e3-e4, c2-c3 i Gd5-b3-c2. Czarne zmuszone byłyby w pewnym momencie poświęcić jakość na polu f7, ale wygrana białych jest kwestią techniki.}) 24. c3 Qc5 25. Bd5 b4 { Kontr gra czarnych jest krótkotrwała.} 26. cxb4 Qxb4 27. a3 $1 {Czarny hetman musi opuścić czwartą linię, by zwolnić nacisk na Gf4.} Qb5 28. h6 $1 Ng6 ({Jeśli} 28... Rb8 {to} 29. Bxe5 dxe5 30. Qxe5 {i białe wygrywają.}) 29. hxg7 Kxg7 {Teraz białe wygrywają efektowną kombinacją matową.} 30. Rxh7+ $1 Kg8 ({Jeśli} 30... Kxh7 {to} 31. Qh3+ Kg8 32. Rh1 {z nieuchronnym matem.}) 31. Qc3 Ne5 32. Bxe5 Kxh7 ({Albo} 32... dxe5 33. Qxe5 Kxh7 34. Rh1+ { i mat w następnym posunięciu.}) 33. Rh1+ Kg6 34. Be4+ f5 35. gxf6+ Kf7 36. Rh7+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

8. B.Malich – J.Kostro, 1971

[Site "Aarhus, eliminacje Drużynowych Mistrzostw Europy (D47)"] [Date "1971.??.??"] [Round "6"] [White "Malich, Burkhard"] [Black "Kostro, Jerzy"] [Result "0-1"] [ECO "D47"] [WhiteElo "2450"] [BlackElo "2385"] [Annotator "Władysław Litmanowicz (Polscy szachiści 1945–1980)"] 1. d4 d5 2. c4 c6 3. Nf3 Nf6 4. Nc3 e6 5. e3 Nbd7 6. Bd3 dxc4 7. Bxc4 b5 8. Bd3 b4 {Wariant Lundina. Czarne uzyskują w ten sposób wymianę jednej pary skoczków oraz na pewien czas osłabiają ruchliwość białych pionków w centrum. Ujemną stroną wariantu jest osłabienie czarnych pionków na skrzydle hetmańskim.} 9. Ne4 Nxe4 {Najlepsza odpowiedź.} 10. Bxe4 Bb7 11. Qc2 {Nowość teoretyczna.} ({Dotąd grywano} 11. Qa4 Qb6 12. Nd2 Rc8 13. Nc4 Qa6 14. Qxa6 Bxa6 15. Bd3 c5 16. Nd6+ Bxd6 17. Bxa6 Rc7 {z równymi szansami (Lengyel – Ree, Amsterdam 1969),}) ({albo} 11. O-O Be7 12. b3 O-O 13. Bb2 Nf6 14. Bd3 c5 15. Rc1 Rc8 16. Qe2 Ne4 {również z równą grą (Gligorić – Szabo, mecz Jugosławia – Węgry 1959).}) {Po ruchu w partii białe zdobywają pionka c6 lub h7.} 11... Rc8 12. Bxh7 c5 13. Be4 $1 {Okazuje się, że białe nie mogą zachować przewagę pionka.} ({Jeśli np.} 13. Qb1 Bxf3 14. gxf3 cxd4 15. exd4 $2 Nf6 {z przewagą czarnych.}) 13... cxd4 14. Qd3 Bxe4 15. Qxe4 dxe3 16. Bxe3 Nc5 17. Bxc5 {W przeciwnie nastąpiłoby 17… Sd3+.} Bxc5 18. O-O O-O {Tu można podsumować rezultaty debiutu. Materialna równowaga została przywrócona. Czarny pionek na polu b4 jest wyraźnie eksponowany, ale w zamian czarny goniec jest nieco lepszy od białego skoczka. Szanse stron są równe.} 19. Ne5 Qd4 20. Qe2 ({Po} 20. Qxd4 Bxd4 21. Nd3 Rc2 {czarne uzyskałyby przewagę.}) 20... Rfd8 21. Rad1 Qf4 22. g3 Qf5 23. Nd7 Be7 24. Rd2 ({Osłabienie pozycji białego króla. Malich prawdopodobnie przecenił swe szanse. Należało grać} 24. Rd3 {lub jeszcze teraz z możliwym wariantem} Qa5 25. b3 Rc3 26. Rfd1 Rdc8 {z nieznaczną przewagą czarnych.}) 24... Bg5 25. f4 Be7 26. Rfd1 Qa5 27. b3 Qc7 28. h4 $2 {Zbyt optymistycznie zagrane. Wystarczało więc zagrać 28. h3, ale Malich, być może, myślał o dalszym marszu pionka „h” i szturmie na pozycję czarnego króla.} Qa5 {Grozi manewr Ha5-f5-h3.} ({Groziło} 28... Qc6 $1 {i następnie 29,.. Wd7, 30… Gc5+.}) 29. Qe5 Qxe5 30. Nxe5 Rxd2 31. Rxd2 Rc3 32. Kg2 f6 $1 33. Nc4 ({Po} 33. Ng6 Kf7 34. Nxe7 Kxe7 {końcówka wieżowa jest lepsza dla czarnych. Prawdopodobnie przewaga ta byłaby niewystarczająca do wygranej, w każdym razie obecnie białe walczą o remis.}) 33... Bc5 34. Nb2 $2 {Decydujący błąd. Należało zachowywać się pasywnie i grać Kg2-h3-g2. Czarne miałyby wówczas znacznie trudniejsze zadanie.} Be3 35. Rd8+ Kh7 36. Nc4 Bc5 37. Rd2 Kg6 38. Kh3 a5 $1 39. Re2 ({Jeśli} 39. Nxa5 {to} Be3 40. Re2 Bxf4 { z wygraną dla czarnych końcówką.}) 39... a4 {Teraz w obozie białych zarysowują się wyraźnie dwie słabości: b3 oraz g3.} 40. Na5 Bb6 41. Nc4 Bd4 42. Rxe6 axb3 43. axb3 Rxb3 44. Nd6 Rd3 $1 {Otwiera drogę wolnemu pionkowi „b”.} 45. Kg4 ({Nie ratowało już} 45. f5+ Kh7 46. Nf7 b3 47. h5 {.} ({Jeśli} 47. Re8 {to} g6) 47... Re3 48. Ra6 b2 49. Ra8 g6 $1 ({Ale nie} 49... g5 $4 {z powodu} 50. h6 {i wygrywają białe}) 50. fxg6+ Kg7 51. Rb8 Re1 {czarne wygrywają.}) 45... b3 46. Nf5 b2 47. Re7 {Kulminacyjny moment walki. Czarne grożą awansem pionka, białe stworzyły w międzyczasie groźbę mata. [#]} Rxg3+ $1 48. Nxg3 b1=Q 49. h5+ Kh7 50. Nf5 Qg1+ 51. Kh3 Qf1+ 52. Kg3 Qf2+ 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

9. J.Kostro – E.Ermenkow, 1972

[Site "Polanica-Zdrój, Memoriał Akiby Rubinsteina (B61)"] [Date "1972.??.??"] [Round "1"] [White "Kostro, Jerzy"] [Black "Ermenkow, Ewgeni"] [Result "1-0"] [ECO "B61"] [WhiteElo "2390"] [BlackElo "2410"] [Annotator "Jerzy Kostro (Šahovski Informator #14)"] 1. e4 c5 2. Nf3 Nc6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 d6 6. Bg5 Bd7 7. Qd2 Nxd4 8. Qxd4 h6 $6 (8... Qa5) 9. Bxf6 gxf6 10. Bb5 $5 (10. Bc4 Qa5 11. f4 Rc8 12. O-O-O Qc5 $1 13. Bb3 Qxd4 14. Rxd4 e6 $14) 10... Bc6 $6 (10... Bxb5 11. Nxb5 Qa5+ 12. Nc3 Rc8 13. O-O-O Rg8 14. Nd5 $1 $16) (10... Rg8 $1 11. O-O e6 $1 12. Ne2 Be7 13. c4 $14) 11. f4 h5 12. O-O Qa5 13. Bc4 $1 $16 Rg8 (13... Qc5 14. Qxc5 dxc5 15. Rad1 $16) {[#]} 14. b4 $1 Qd8 15. f5 Bh6 16. b5 Bd7 17. Nd5 Rc8 18. Rad1 Rc5 19. a4 Bg5 20. Bb3 h4 21. Kh1 Rg7 22. Rd3 Kf8 23. Rc3 b6 24. Rxc5 dxc5 (24... bxc5 25. Qc3 {∆ Gc4, a5 ±}) 25. Qd3 (25. Qc3 $1) 25... Be8 26. Qc3 Qd6 27. Bc4 Bd7 28. a5 Bc8 29. axb6 axb6 30. Qa1 $1 Bb7 31. Qa7 $18 Bxd5 32. Bxd5 Kg8 ( 32... Rg8) 33. Qa8+ Kh7 34. Qe8 h3 35. Bxf7 $1 hxg2+ 36. Kxg2 Qd2+ 37. Kh1 Qe2 38. Bg6+ Rxg6 39. Qxg6+ Kh8 40. Qe8+ Kg7 41. Qxe7+ Kh6 42. Qf8+ Kh7 43. Qf7+ Kh8 44. Qe8+ Kh7 45. Qd7+ Kh6 46. Qd3 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

10. A.Hennings – J.Kostro, 1973

[Site "Zinnowitz, mecz NRD – POL (C98)"] [Date "1973.??.??"] [Round "1"] [White "Hennings, Artur"] [Black "Kostro, Jerzy"] [Result "0-1"] [ECO "C98"] [WhiteElo "2435"] [BlackElo "2385"] [Annotator "Jerzy Kostro (Šahovski Informator #16)"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. O-O Be7 6. Re1 b5 7. Bb3 d6 8. c3 O-O 9. h3 Na5 10. Bc2 c5 11. d4 Qc7 12. Nbd2 Nc6 13. d5 $1 Na5 $1 14. Nf1 (14. b3 $1 Bd7 15. Nf1 Nb7 16. Ng3 Rfb8 $1 17. Nf5 Bf8 18. Nh2 Nd8 19. Ng4 Nxg4 20. hxg4 f6 21. Qe2 Nf7 $11 {Kostro – Usaci, korespondencyjna 1973}) 14... Nc4 $1 15. Ng3 (15. a4 Bd7 16. g4 $6 h5 $1 17. gxh5 Bxh3 18. N3h2 Qd7 $1 19. Ng3 Nh7 $1 $15) 15... Bd7 16. Nh2 Rfb8 $6 (16... Rfe8 $142 $1) 17. Bd3 $1 Nb6 18. f4 $1 $14 exf4 19. Bxf4 Re8 20. Qf3 Rad8 21. Rad1 Bc8 22. e5 $6 {[#]} dxe5 $1 (22... Nfxd5 23. exd6 Bxd6 24. Rxe8+ Rxe8 25. Bxd6 Qxd6 26. Be4 Be6 27. Nf5 $16 Qf4 $4 28. Ne7+ $1 $18) 23. Bxe5 Bd6 $1 24. Bxf6 Bxg3 25. Rxe8+ $2 (25. Bxd8 $1 Bxh2+ 26. Kf2 Rxd8 27. g3 Qd7 $1 (27... Bxh3 $4 28. d6 $3 $18 {∆ We7}) 28. Bf1 $1 (28. Qh5 Qxh3 29. Bxh7+ Kf8 30. Qxh3 Bxh3 31. Bc2 Bg4 $15) 28... Bb7 $1 29. Qg2 $1 Qf5+ $1 30. Qf3 $11) (25. Bxh7+ $2 Kxh7 26. Qh5+ Kg8 27. Qg5 Bxh2+ 28. Kh1 Qg3 $1 $19) 25... Rxe8 26. Ng4 Qf4 $1 $17 27. Qxf4 Bxf4 28. Bh4 Nxd5 29. Bxh7+ (29. Bxb5 Nxc3 $1 30. bxc3 (30. Bxe8 Nxd1 31. b3 Nc3 32. a4 Be6 $19) 30... axb5 31. Rd5 f5 $1 32. Nh2 Be6 $19) 29... Kxh7 30. Rxd5 Be6 $1 31. Rh5+ (31. Rd1 Bxa2 32. Ra1 Bd5 33. Rxa6 f5 $1 34. Nh2 Re2 $19) 31... Kg6 $1 (31... Kg8 $4 32. Nf6+ $1 $18) 32. Rxc5 Bxg4 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

Wybrane partie Jerzego Kostro