Wybrane partie Kazimierza Makarczyka

Wybrane partie Kazimierza Makarczyka

wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze z miesięczników „Szachy” przepisał Ulrich Jahr

pobierz plik z partiami (PGN)

zobacz: partie polskich szachistów

Po kliknięciu na dowolne posunięcie otworzy się okienko z szachownicą (można je dowolnie przesuwać oraz zmieniać jego rozmiar).

Zawartość strony

Wybrane partie Kazimierza Makarczyka

1. K.Makarczyk – S.Kohn, 1927

[Site "Łódź, Mistrzostwa Polski (B13)"] [Date "1927.??.??"] [Round "?"] [White "Makarczyk, Kazimierz"] [Black "Kohn, Stanisław"] [Result "1-0"] [ECO "B13"] [Annotator "Źródło: Szachy 3/1939"] 1. d4 c6 2. e4 d5 3. exd5 cxd5 4. Bd3 Nc6 5. c3 e6 $2 {Czarne nie powinny zamykać Gc8, a grać Sf6. Na 6. h3 g6! rozwijając gońca na g7.} 6. Nf3 Qc7 7. O-O Bd6 8. Re1 Nf6 9. Nbd2 O-O {Krótka roszada, przy zamknięciu gońca na c8 i słabości pionka e5 oraz półotwartej linii „e”, jak również możliwości przerzucenia białej wieży na trzecią linię, z góry przesądza los czarnego króla. Należało przygotować długą roszadę, grając 9… Gd7.} 10. Qe2 $1 b6 11. Ne5 Bxe5 12. dxe5 Nd7 13. Nf3 Re8 { Czarne chcą wzmocnić skrzydło królewskie za pomocą Sd7-f8, lecz teraz następuje piękna niespodzianka.} 14. Bxh7+ $3 Kxh7 15. Ng5+ Kg8 ({Białe matowały w siedmiu posunięciach po:} 15... Kg6 16. Qd3+ f5 17. exf6+ Kxf6 18. Qf3+ Kg6 19. Qf7+ Kh6 20. Nxe6+ Qf4 21. Bxf4+ g5 22. Bxg5#) 16. Qh5 Nf8 17. Bf4 $1 {Strategiczny punkt e5 musi być opanowany, dopiero wówczas można będzie rozpocząć decydujące natarcie.} Ng6 18. Bg3 Nce7 19. h4 Nf5 20. Qh7+ Kf8 21. h5 Nge7 22. h6 $1 Nxh6 (22... Ng6 23. hxg7+ Nxg7 24. Qh6 {z wygraną.}) 23. Qh8+ Neg8 (23... Nhg8 $4 24. Nh7#) 24. Bh4 $1 {Z groźbą 25. Sh7 mat, a 24… f5 nie wiele pomaga wobec 25. ef gf 26. Sh7 i S:f6.} Ke7 25. Ne4+ Kd7 26. Nd6 Ba6 27. Qxg7 Kc6 28. c4 $1 {Biedny król nie zaznaje spokoju. Teraz atak przenosi się na skrzydło hetmana.} dxc4 (28... Bxc4 29. b3 $1) 29. Qg3 Qd7 30. Qa3 Bc8 31. Qf3+ Kc5 32. Qe3+ Kc6 33. Qe4+ Kc7 34. Qxa8 Nf5 35. Qxa7+ Kc6 36. Qa4+ Kc7 37. Nxe8+ {Za powyższą partię mistrz Makarczyk otrzymał nagrodę za piękność, ofiarowaną przez Marszałka Piłsudskiego w kwocie 2000 zł.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

2. A.Jurkiewicz – K.Makarczyk, 1948

[Site "Wrocław, Drużynowe Mistrzostwa Polski (D51)"] [Date "1948.??.??"] [Round "?"] [White "Jurkiewicz, Antoni"] [Black "Makarczyk, Kazimierz"] [Result "0-1"] [ECO "D51"] [Annotator "Źródło: Szachy 10/1948"] 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 Nf6 4. Bg5 Nbd7 5. e3 c6 6. a3 {Białe pragną uniknąć obrony Cambridge Springs. Czarne, nawet godząc się na wymianę cennego w tym wariancie czarnopolowego gońca, przenosi grę na „stonewallskie” tory.} Be7 7. Nf3 Ne4 8. Bxe7 {Eliskases z Gilgiem (Bad Liebverda 1934) i Kiper, właśnie z Makarczykiem (Warszawa 1936 lub 1938), spróbowali w podobnej pozycji odejść Gf4? i po natychmiastowym f5 oraz g7-g5-g4, dostali się pod silny atak, któremu ulegli.} Qxe7 9. Qc2 f5 10. Bd3 O-O 11. O-O Rf6 12. Qb3 {Hetman nie ma tu nic do roboty, znacznie lepsze było 12. Se4.} Kh8 $1 13. Rfd1 Rh6 14. Bf1 g5 $1 {Białe są już w defensywie!} 15. g3 $2 {Konieczne było 15. Hc2 i jeśli 15… g4, to 16. Sd2.} g4 16. Nh4 $2 { Drugi gruby błąd, z dwojga złego lepsze było 16. Se1. Teraz czarne mogły już bić na h4, ale będący w niedoczasie Makarczyk nie decyduje się jeszcze i kończy mobilizację metodycznie wzmacniając nacisk.} Ng5 $1 { Teraz grozi już 17… W:h4 18. gh4 Sf3+ i 19. .. Hh4 z natychmiastową wygraną.} 17. Bg2 Nf6 18. cxd5 {Białe nie mają już dobrych posunięć i nie wiedzą już, co grać.} exd5 19. Qb4 Qd8 $1 20. Ne2 Nfe4 21. Nf4 Rb8 22. Rac1 Bd7 23. Nd3 a5 24. Qe1 Rxh4 $1 {Wreszcie wszystkie przygotowania ukończone i ta precyzyjnie przygotowana ofiara, wisząca w powietrzu od dziewięciu (!) posunięć, rozstrzyga szybko i efektownie.} 25. gxh4 Nf3+ 26. Bxf3 gxf3 27. Nf4 Qxh4 28. Rc2 Rg8+ 29. Kh1 b6 $1 30. b4 Be8 31. b5 {Ostatnia próba ucieczki przed przeznaczeniem…} cxb5 32. Rb1 Bh5 33. Rxb5 Rg2 $3 { Od dawna przewidziana pointe’a! Grozi mat na h2, ubocznie S:f2+.} 34. Rc8+ ({ Jeżeli} 34. Nxg2 {to} fxg2+ 35. Kg1 (35. Kxg2 Bf3+ $1) 35... Ng5) 34... Kg7 35. Rc7+ Kf8 36. Rc8+ Kf7 37. Rc7+ Ke8 38. Rc8+ Kd7 39. Rc7+ Kxc7 40. Qc1+ Kd7 41. Rxd5+ Nd6 42. Nxg2 fxg2+ 43. Kg1 Qe4 {Ostatnie posunięcie czarne zapisały, a następnego dnia białe nie stawiły się na dogrywkę, przyznano więc czarnym zwycięstwo.} 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

3. K.Makarczyk – A.Pytlakowski, 1947

[Site "Łódź, mecz (4) (C54)"] [Date "1947.??.??"] [Round "4"] [White "Makarczyk, Kazimierz"] [Black "Pytlakowski, Andrzej"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "C54"] [Annotator "Źródło: Szachy 3/1947"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bc4 Bc5 4. c3 Nf6 5. d4 exd4 6. cxd4 Bb4+ 7. Nc3 { Stare gambitowe posunięcie, wprowadzone jeszcze przez Greco w XVII wieku.} Nxe4 8. O-O Bxc3 {Równie silne jest bicie skoczkiem, słabe natomiast:} (8... O-O 9. d5 Bxc3 10. bxc3 Ne7 11. Re1 Nf6 12. d6 Ng6 13. Ba3 c6 14. Ne5 Nxe5 15. Rxe5 b6 16. Qf3 Bb7 17. Rae1 {z silnym naciskiem białych.}) 9. bxc3 {Bardzo ostry, choć według obecnego stanu teorii do remisu tylko prowadzący atak Möllera 9. d5 – w tej decydującej partii (obaj przeciwnicy mieli po 1,5 pkt) nie zadowala naszego Olimpijczyka.} d5 $1 10. Ba3 $2 {To mogło doprowadzić do przegranej. Niepoprawność ofiary figury została w swoim czasie udowodniona przez Laskera. Prawidłowe ruchy to 10. Gd3, 10. Hc2 lub 10. We1.} dxc4 ({Słabsze dla czarnych było} 10... Be6 11. Bb5 Nd6 12. Bxc6+ bxc6 13. Ne5 O-O 14. Nxc6 Qf6 15. Re1) 11. Re1 f5 12. Nd2 Kf7 13. Nxe4 fxe4 14. Rxe4 { Krytyczna pozycja.} Re8 $2 {Narzucający się ruch wieżą prowadzi tylko do remisu…} ({Lasker w meczu ze Steinitzem zagrał} 14... Qf6 $1 15. Qe2 Bf5 $1 16. Qxc4+ Kg6 17. Re3 Rae8 18. Rae1 Rxe3 19. Rxe3 h5 20. h3 h4 21. d5 Ne5 22. Qxc7 Nd3 {i wygrał bez większych trudności.}) 15. Qh5+ $1 g6 {Jedyne!} 16. Qxh7+ Kf6 17. Rae1 $1 Rh8 {Na to posunięcie białe przygotowały efektowną odpowiedź, ale i inne ruchy nie prowadziły już do wygranej, np.} (17... Rxe4 18. Rxe4 Bf5 19. Qh4+ {i czarne muszą przyjąć remis, bo} g5 20. Qh6+ Bg6 21. h4 {byłoby zbyt niebezpieczne.}) (17... Bd7 18. Rxe8 Bxe8 19. Qh4+ g5 20. Qh6+ Bg6 21. h4 $1 {z niebezpiecznym atakiem.}) 18. Re6+ $3 Bxe6 {Bić oczywiście trzeba.} 19. Rxe6+ Kxe6 20. Qxg6+ Kd7 $1 (20... Qf6 $2 21. d5+ $1) (20... Kd5 $2 21. Qf7+ Ke4 22. Qf3#) 21. Qf5+ Ke8 22. Qg6+ Kd7 23. Qf5+ {Remis. Piękna partia!} 1/2-1/2 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

4. K.Makarczyk – T.Ciejka, 1951

[Site "Sopot, turniej międzynarodowy (A10)"] [Date "1951.??.??"] [Round "1"] [White "Makarczyk, Kazimierz"] [Black "Ciejka, Tadeusz"] [Result "1-0"] [ECO "A10"] [Annotator "Kazimierz Makarczyk"] 1. Nf3 e6 2. c4 f5 3. Nc3 Nf6 4. d3 d6 5. g3 Be7 6. Bg2 O-O 7. e4 fxe4 8. dxe4 {Dzięki 4. d3 i 7. e4 białe sprowokowały 7… f:e4, co otworzyło im linię „d” i uniemożliwiło przeciwnikowi posuwanie centralnego pionka d. Ale czarne nie zagrały błędnie; mają one za to otwartą linię „f” oraz możliwość zatarasowania linii „d” skoczkiem, podpartym dwoma pionkami.} e5 9. Nd5 { Białe „upolowały” czarnopolowego gońca kosztem swobodnego rozwoju czarnych figur.} c5 ({Oczywiście nie można brać pionka e4, gdyż po} 9... Nxe4 10. Nxe7+ Qxe7 11. Qd5+ {czarne tracą figurę.}) 10. Nxe7+ Qxe7 11. O-O Nc6 12. Ne1 Nd4 {Skoro czarne ulokowały skoczka na mocnej pozycji d4, skoczek f3 też poprawia swoje stanowisko, bez obawy mijając się w przejściu (Sc2-Sd4) ze swym groźnym przeciwnikiem.} 13. Nc2 Be6 14. Ne3 Qd7 {Zamiar wymiany dobrze sytuowanego gońca e6 na mało aktywnego gońca g3 nie psuje białym szyków. Energiczniej byłoby zmobilizować do współpracy z gońcem i skoczkiem pionka b7-b5, przygotowując ten manewr przez a6.} 15. Qd3 Bh3 16. Bd2 Bxg2 17. Kxg2 Ng4 18. Nxg4 Qxg4 19. f3 Qh5 20. Rf2 Rf6 21. Raf1 Raf8 22. f4 {Nareszcie dzięki przewadze pionów na skrzydle królewskim białym udało się przejawić inicjatywę.} g5 {Ten ruch pionkiem jest wątpliwej wartości, gdyż białe uzyskują silnego pionka na linii „f” i paraliżują nim działalność czarnych wież. Możliwość przesunięcia pionka g5 na g4 nie jest groźna dla białych ze względu na bezpieczeństwo, jakie czyha na skoczka stojącego na nowe placówce.} 23. f5 g4 24. Qe3 h6 25. Bc3 {Białe serio nie myślą o zamianie skoczka na gońca i ruch Gc3 ma charakter demonstracji, mającej na celu sprowokowanie przeciwnika do zajęcia skoczkiem nowej pozycji.} Nf3 $2 {Czarne nie podejrzewają zamiarów przeciwnika i zajmują skoczkiem upatrzoną pozycję. Jednak odpowiedź białych i dalszy ciąg partii wykazują, że ten skoczek nie powinien opuszczać pola d4. Jeśli zaś białe zagrają 26. G:d4, to wówczas czarne również uzyskają wolnego pionka, po czym gra wyrównuje się.} 26. Rxf3 $1 {Teraz białe będą miały przewagę falangi pionków na skrzydle królewskim, a przy tym mogącej się posuwać po białych polach, gdy czarne atakuje goniec. Zasadniczym błędem byłoby 26. Wh1?? Hh3#.} gxf3+ 27. Qxf3 Qf7 ({Również w końcówce białe mogłyby zrealizować swoją przewagę, np.} 27... Qxf3+ 28. Rxf3 b5 $1 29. b3 $1) 28. b3 a6 {Czarne mają trudną pozycję i dlatego należało grać ostro, np. od razu 28… b5, chociaż wątpliwe, aby partia mogła być jeszcze uratowana. Teraz białe wygrywają łatwo.} 29. g4 Kh7 30. h4 Rg8 31. Bd2 Qg7 32. g5 Rff8 33. g6+ Kh8 34. Qh5 Rf6 35. Bxh6 Qh7 36. Kh2 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

5. K.Makarczyk – T.Florian, 1951

[Site "Bukareszt, turniej międzynarodowy (E60)"] [Date "1951.??.??"] [Round "3"] [White "Makarczyk, Kazimierz"] [Black "Florian, Tibor"] [Result "1-0"] [ECO "E60"] [Annotator "Kazimierz Makarczyk"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 {Obrona Grünfelda „wisi w powietrzu”, a mistrz Florian jest znawcą tego debiutu. Ze względów psychologicznych białe zagrały więc:} 3. d5 {Teraz przeciwnik jest nieomal zmuszony do rozgrywania partii królewsko-indyjskiej.} Bg7 4. Nc3 d6 5. g3 Nbd7 6. Bg2 Nc5 7. Nf3 O-O 8. O-O a5 9. Nd4 $1 {Zupełnie na miejscu jest tu wykonanie pomysłu Flohra: wędrówka skoczka na b3 dla ewentualnego otwarcia linii „a”.} Nfd7 {Po partii Florian oświadczył, że chciał uniknąć zwykłej drogi rozwoju z e5, nie sądząc, aby to mogło zaszkodzić czarnym.} 10. Nb3 Nb6 {Skoczek stanął niewygodnie i białe otrzymują dobrą pozycję.} 11. Nxc5 dxc5 12. Qd3 Bf5 { Taki ruch wygląda na lekceważenie pozycji i… przeciwnika. Teraz białe osiągają znaczną przewagę.} 13. e4 Bc8 14. Be3 Nd7 15. f4 b6 16. e5 Bb7 17. Rad1 Re8 {Florian nie dostrzega odpowiedzi białych.} 18. e6 $1 Nf6 ({ Oczywiście po} 18... fxe6 19. dxe6 Bxg2 20. exd7 $1 {białe zdobywają figurę.}) 19. exf7+ {Falanga białych pionków posłużyła do osłabienia pozycji czarnego króla oraz izolowania pionka e.} Kxf7 20. f5 gxf5 21. Bh3 $1 {Czarny goniec b7 cofnie się i tak na c8, a biały na g2 nie bierze udziału walce. Korzystniej więc wymienić gońca, gdyż czarne nie mogą grać e6 z powodu d:e6+.} Bc8 22. Bxf5 Bxf5 23. Qxf5 Kg8 24. Qe6+ Kh8 25. Bf4 $1 {Czarne mają słabe punkty na obydwu skrzydłach.} Rg8 26. Rde1 Ng4 {Rozpaczliwa próba kontrakcji.} 27. Qxe7 Bd4+ 28. Kg2 Rg7 29. Qxd8+ Rxd8 30. Re2 Rf7 31. h3 Nf6 32. Nb5 {Czarne poddały się, gdyż tracą przynajmniej jeszcze jednego pionka.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

6. K.Makarczyk – I.Kashdan, 1928

[Site "Haga, Olimpiada (D36)"] [Date "1928.??.??"] [Round "8"] [White "Makarczyk, Kazimierz"] [Black "Kashdan, Isaac"] [Result "1-0"] [ECO "D36"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nc3 d5 4. Bg5 Nbd7 5. e3 c6 6. cxd5 exd5 7. Bd3 Be7 8. Qc2 O-O 9. Nge2 Re8 10. Ng3 Nf8 11. Nf5 Bxf5 12. Bxf5 Ne4 13. Bxe7 Qxe7 14. O-O Ng6 15. Nxe4 dxe4 16. g3 Rad8 17. Qa4 Nh4 18. gxh4 Qxh4 19. f4 Rd5 20. Qxa7 Rxf5 21. Qxb7 Rf6 22. Rae1 g5 23. fxg5 Qxg5+ 24. Kh1 Kh8 25. Qc7 Rg6 26. Rg1 Qf5 27. Rxg6 hxg6 28. Qg3 Kg7 29. Qg2 Rh8 30. Rf1 Qe6 31. b3 Rh3 32. Qe2 g5 33. Rg1 Qf5 34. Qg4 Qxg4 35. Rxg4 Rxe3 36. Rxg5+ Kf6 37. Rc5 Re2 38. a4 Rd2 39. a5 e3 40. Re5 Rd3 41. Kg2 Rxb3 42. Kf3 Ra3 43. h4 Kg7 44. Rg5+ Kh7 45. Rc5 Rd3 46. a6 Rxd4 47. Ra5 Rd8 48. a7 Ra8 49. Kxe3 c5 50. Ke4 Kg6 51. Kd5 Kh5 52. Kxc5 Kxh4 53. Kb6 Kg4 54. Kb7 Rxa7+ 55. Rxa7 f5 56. Kc6 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

7. M.de la Torriente – K.Makarczyk, 1930

[Site "Hamburg, Olimpiada (C47)"] [Date "1930.??.??"] [Round "14"] [Result "0-1"] [White "de la Torriente, Manuel Golmayo"] [Black "Makarczyk, Kazimierz"] [ECO "C47"] 1.e4 e5 2.Nf3 Nc6 3.Nc3 Nf6 4.d4 exd4 5.Nxd4 Bb4 6.Nxc6 bxc6 7.Bd3 O-O 8.O-O d5 9.exd5 cxd5 10.Bg5 c6 11.Qf3 Be7 12.h3 h6 13.Bh4 Rb8 14.b3 Rb4 15.Bg3 Nh7 16.Rfe1 Ng5 17.Qe2 Bf6 18.Be5 Bxh3 19.gxh3 Bxe5 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

8. K.Makarczyk – M.Duchamp, 1933

[Site "Folkestone, Olimpiada (E16)"] [Date "1933.??.??"] [Round "2"] [White "Makarczyk, Kazimierz"] [Black "Duchamp, Marcel"] [Result "1-0"] [ECO "E16"] 1. d4 Nf6 2. Nf3 b6 3. c4 e6 4. g3 Bb7 5. Bg2 c5 6. d5 exd5 7. Nh4 Qc8 8. cxd5 d6 9. Nc3 Be7 10. e4 O-O 11. Nf5 Qd8 12. O-O g6 13. Nxe7+ Qxe7 14. Re1 Qd7 15. Bg5 Kg7 16. Qf3 Ng8 17. Rad1 Na6 18. Ne2 Nc7 19. Qc3+ f6 20. Bc1 Nb5 21. Qd2 g5 22. b3 h6 23. Bb2 Ne7 24. f4 Kh7 25. e5 dxe5 26. fxe5 fxe5 27. Qd3+ Ng6 28. Be4 Qe8 29. Bxg6+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

9. P.Hage – K.Makarczyk, 1936

[Site "Monachium, Olimpada (D51)"] [Date "1936.??.??"] [Round "19"] [Result "0-1"] [White "Hage, Poul"] [Black "Makarczyk, Kazimierz"] [ECO "D51"] 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Nc3 Nf6 4.Bg5 Nbd7 5.e3 c6 6.a3 Be7 7.Nf3 O-O 8.Qc2 a6 9.Rd1 b5 10.cxb5 cxb5 11.Bd3 Bb7 12.O-O Rc8 13.Qb1 Re8 14.Rc1 h6 15.Bh4 Nb6 16.Ne5 Nc4 17.Rfe1 Nxe5 18.dxe5 Nd7 19.Bxe7 Qxe7 20.f4 Nb6 21.Ne2 Rxc1 22.Nxc1 Nc4 23.Nb3 f6 24.exf6 Qxf6 25.Nc5 Bc8 26.b3 Nd6 27.Bg6 Rf8 28.Qd3 Qb2 29.a4 Rf6 30.h4 Qa3 31.Qd4 Rxg6 32.Ra1 Nf5 33.Qc3 b4 34.Qe5 Nxe3 35.Rxa3 Rxg2+ 36.Kh1 bxa3 37.Qxe3 a2 38.Qc1 Rc2 39.Qa1 d4 40.Nd3 Bb7+ 41.Kg1 Be4 42.Nc1 d3 43.Nxa2 d2 44.Qd1 Rxa2 45.Kf2 Bc2 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

10. K.Makarczyk – A.Kwilecki, 1953

[Site "Kraków, Mistrzostwa Polski (E43)"] [Date "1953.??.??"] [Round "14"] [White "Makarczyk, Kazimierz"] [Black "Kwilecki, Andrzej"] [Result "1-0"] [ECO "E43"] 1. d4 f5 2. c4 Nf6 3. Nc3 b6 4. Nf3 Bb7 5. e3 e6 6. Qc2 Ne4 7. Bd3 Bb4 8. O-O Bxc3 9. bxc3 O-O 10. Nd2 Qh4 11. f3 Ng5 12. f4 Qg4 13. d5 Nf7 14. e4 Nh6 15. Nf3 Qh5 16. Nd4 fxe4 17. Bxe4 exd5 18. Bxh7+ Kh8 19. Bg6 Qg4 20. f5 dxc4 21. Rf4 Qg5 22. Qf2 Nc6 23. Rh4 Qxg6 24. fxg6 Rxf2 25. Kxf2 Ne5 26. Bxh6 gxh6 27. Rxh6+ Kg8 28. Kg3 Rf8 29. Re1 Nd3 30. Re7 Rf2 31. Nf3 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

Wybrane partie Kazimierza Makarczyka