Po kliknięciu na dowolne posunięcie otworzy się okienko z szachownicą (można je dowolnie przesuwać oraz zmieniać jego rozmiar).
Zawartość strony
Wybrane partie Krystyny Hołuj-Radzikowskiej 1. R.Herman – K.Hołuj, 1951 2. K.Hołuj – A.Jurczyńska, 1953 3. M.Litmanowicz – K.Hołuj, 1953 4. M.Lazarević – K.Hołuj, 1955 5. E.Pritchard – K.Hołuj, 1957 6. K.Radzikowska – E.Karakas, 1966 7. K.Radzikowska – M.Lazarević, 1971 8. K.Jovanović – K.Radzikowska, 1973 9. K.Radzikowska – M.Lazarević, 1975 10. O.Rubcowa – K.Radzikowska, 1980
1. R.Herman – K.Hołuj, 1951
[Site "Częstochowa, Mistrzostwa Polski Kobiet (E90)"]
[Date "1951.??.??"]
[Round "?"]
[White "Herman, Róża"]
[Black "Hołuj, Krystyna"]
[Result "0-1"]
[Annotator "Władysław Litmanowicz (Szachy 5/1951)"]
1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 5. Nf3 {Do tego miejsca obie
przeciwniczki rozegrały debiut poprawnie. Teraz czarne popełniają błąd,
którego białe jednak nie wykorzystują.} Nbd7 $2 ({Właściwym posunięciem
było} 5... O-O {.}) 6. b3 $2 ({Należało grać} 6. e5 $1 {po czym mogło
nastąpić} dxe5 ({albo} 6... Ng8 7. Bf4 dxe5 8. dxe5 Nc5 9. Qxd8+ Kxd8 10.
O-O-O+) 7. dxe5 Ng4 8. e6 {w obu przypadkach z przewagą białych.}) 6... O-O
7. Bb2 e5 8. d5 $2 {Słabe posunięcie.} ({Skoro białe zdecydowały się na
flankowanie swojego hetmańskiego gońca, to nie powinny zamykać centrum,
lecz utrzymywać naprężenie poprzez} 8. Be2 {i wówczas po} c6 {gra mogłaby
potoczyć się znanymi szlakami:} 9. Ba3 Re8 $1 {itd. Obecnie biały goniec
nie ma zbyt dobrych widoków i znajduje się właściwie poza grą.}) 8... Nc5
9. Qc2 a5 10. Be2 Ne8 {Przewaga czarnych jest oczywista. Opanowały one ważny
punkt c5, a wszystkie ich figury są gotowe do ataku na skrzydle królewskim i
w centrum.} 11. Ba3 {Białe nie mogą dłużej tolerować niewygodnego skoczna
na polu c5 i decydują się na oddanie czarnym pary gońców. Prócz tego,
posunięcie to oznacza stratę tempa, gdyż normalnie goniec bywa wymieniany
za skoczka po natychmiastowym Gc1-e3 (tutaj zrobił on dwa posunięcia).} b6
12. Bxc5 bxc5 13. O-O {Białe lekceważą dynamiczną pozycję czarnych figur,
które są gotowe do szturmu na królewskim skrzydle.} ({Należało
zastanowić się nad poszukiwaniem kontr szans poprzez} 13. h4 {Wygląda to
trochę ekstrawagancko, ale stawiało przed czarnymi poważne problemy.
Ryzykowne dla nich byłoby wówczas} f5 {jak wskazują chociażby
następujące warianty:} 14. Ng5 fxe4 ({albo} 14... f4 15. Ne6 Bxe6 16. dxe6
Qe7 $2 17. Bg4 Nf6 18. Nd5) 15. Ncxe4 $1 Bf5 16. Ne6 Bxe6 17. dxe6 Nf6 18. Bf3
$1 {w obu przypadkach z szansami dla białych.}) 13... f5 14. Qd2 {Białe
grają nadal pasywnie i z uporem unikają zaostrzenia gry.} ({Znów należało
szukać kontr szans na skrzydle hetmańskim, grając} 14. a3 {w celu
przeforsowania b3-b4. Bezczynność w takiej chwili oznacza przegraną.}) 14...
Bd7 ({Można było od razu grać} 14... Nf6 {.}) 15. h3 Nf6 16. Bd3 {W wyniku
niedokładności w 14. posunięciu, białe nie mogą teraz grać 16. Sd2. [#]} f4
$1 {Partia czarnych jest już strategicznie wygrana. Posiadają one parę
gońców, a atak na skrzydle królewskim jest nie do powstrzymania, z uwagi na
złe rozstawienie białych figur.} 17. Be2 h5 18. Kh2 Bh6 $1 {Czarne nie
dopuszczają do oswobadzającego posunięcia 18. g3 i przygotowują
posunięcie 19… g6-g5.} 19. Qd1 g5 20. Ng1 {Lepsze było 20. Se1, co jednak
też nie ratowało partii.} g4 21. hxg4 Nxg4+ 22. Bxg4 hxg4 23. g3 {Gdyby
białe zagrały 20. Se1, obecnie miałyby do dyspozycji obronne posunięcie 23.
Wh1 i jeśli 23… g3+ to 24. Kg1! (a nie 24.fxg3? fxg3+ 25. Kxg3 Gf4+ itd.).
Wobec groźby 23… Hh4! Białe są do posunięcia w partii zmuszone, ale po
odpowiedzi czarnych tracą figurę.} f3 $1 24. Nge2 {W przeciwnym razie
następuje 24… Hg5 i 25… Hh5+.} fxe2 0-1
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
2. K.Hołuj – A.Jurczyńska, 1953
[Site "Sopot, Mistrzostwa Polski (D31)"]
[Date "1953.??.??"]
[Round "?"]
[White "Hołuj, Krystyna"]
[Black "Jurczyńska, Anna"]
[Result "1-0"]
[Annotator "Izaak Grynfeld (Szachy 3/1954)"]
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 Ne7 $2 {Niepoprawne posunięcie, ponieważ skoczek
zamyka przekątną f8-a3.} 4. Bf4 Nbc6 $6 5. e3 {W tym momencie jakiś
rozgorączkowany kibic wyciągnął mnie niemal siłą na korytarz i nie
mogąc powstrzymać swego oburzenia wybuchnął: „Kobiety nie powinny grać
w szachy! Przecież po 5. Sb3 czarne tracą przynajmniej pionka c7”.
Ustawiliśmy w sąsiednim pokoju pozycję powstałą po czwartym posunięciu
czarnych i po krótkim namyśle spostrzegłem, że czarne przygotowały
„szatańską” pułapkę.} ({Mianowicie po} 5. Nb5 Ng6 $1 6. Nxc7+ (6. Bxc7
$2 Bb4+ {itd.}) 6... Qxc7 $3 7. Bxc7 Bb4+ 8. Qd2 Nxd4 $1 ({albo} 8... Bxd2+ 9.
Kxd2 Nxd4 {Jak widać z powyższego, mistrzyni Polski była czujna.})) 5... Ng6
6. Bg3 a6 7. Nf3 Be7 8. Rc1 O-O 9. Bd3 dxc4 ({Lepsze było} 9... Nb4 {z
próbą wymiany groźnego gońca na polu d3.}) 10. Bxc4 Bd6 11. Ne4 Bxg3 $2 {
To już jest poważny błąd, otwierający białym linię „h”.} ({
Należało grać} 11... e5 $1 12. dxe5 Bxe5 $1 {z równą grą.}) 12. hxg3 Nce7
{Być może 12… h6 na pewien czas wstrzymałoby napór białych na
linii „h”… [#]} 13. Rxh7 $3 Kxh7 14. Nfg5+ Kg8 ({Nie ratowało również}
14... Kh6 15. Qg4 Nf5 ({Jeśli czarne grają} 15... e5 {to} 16. Nxf7+ $1 Rxf7
17. Qg5+ Kh7 18. Bxf7 {i nie ma ratunku przed mającym nastąpić 19. Hh5 mat.}
) 16. Ke2 {z groźbą 17. Wh1.}) 15. Qh5 Re8 16. Nf6+ $1 Kf8 ({Jeśli} 16...
gxf6 {to} 17. Qh7+ {i 18. Hxf7 mat.}) 17. Ngh7# 1-0
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
3. M.Litmanowicz – K.Hołuj, 1953
[Site "Sopot, Mistrzostwa Polski (B26)"]
[Date "1953.??.??"]
[Round "?"]
[White "Litmanowicz, Mirosława"]
[Black "Hołuj, Krystyna"]
[Result "0-1"]
[Annotator "Krystyna Hołuj (Szachy 5/1954)"]
1. e4 c5 2. Nc3 Nc6 3. g3 g6 4. Bg2 Bg7 5. d3 e6 6. Be3 d6 7. Nge2 Nd4 8. O-O
Ne7 9. Kh1 ({Lepsze było} 9. f4 {jak w partii Smysłow – Opočensky, Moskwa
1946, której dalszy ciąg był następujący:} Rb8 10. Rb1 Nec6 11. a3 Qa5 12.
Bd2 Qc7 13. b4 b6 14. Kh1 Bb7 15. bxc5 bxc5 16. f5 gxf5 17. exf5 Nxf5 18. Ne4
h5 19. Nf4 {po czym białe uzyskały nieco lepszą grę.}) 9... Rb8 10. Qd2
Nxe2 ({Czarne mogły także zagrać} 10... Qa5 {nie obawiając się ruchu} 11.
Bh6 O-O 12. Bxg7 Kxg7 13. f4 Nxe2 14. Qxe2 Nc6 {z mniej więcej równą
pozycją.}) 11. Qxe2 b5 $1 {Czarne rozpoczynają akcję na skrzydle
hetmańskim.} 12. Nd1 Bd7 13. c3 a5 ({Należało grać} 13... Nc6 $1 {
uniemożliwiając białym posunięcie d3-d4. Białe jednak nie wykorzystały
błędu przeciwnika.}) 14. a3 $2 a4 15. Rb1 ({Tutaj także lepsze było} 15. d4
{.}) 15... b4 16. cxb4 cxb4 17. Qc2 $2 O-O $2 ({Błąd dopuszczający do} 17...
b3 {z wygraną pozycją dla czarnych, które jednak wykonały roszadę,
pozwalając białym wymienić pionka na polu b4.}) 18. axb4 Rxb4 19. f4 {
To niegroźne posunięcie jest tylko osłabieniem królewskiego skrzydła
białych. [#]} Qb8 $1 20. d4 {Kosztem pionka białe chcą wymienić
niebezpiecznego gońca na polu g7} ({Należało jednak grać} 20. Nc3 {z
trudną obroną.}) 20... Bxd4 21. Bxd4 Rxd4 22. Nc3 Rc8 23. Qf2 Rb4 24. Qc2 {
Groziło Wxc3.} d5 25. Qd2 {Po biciu na polu d5 czarne odbiłyby pionkiem,
otwierając drogę gońcowi d7.} d4 26. Na2 Rbc4 27. Rfc1 Qb3 $1 28. Rxc4 Rxc4
29. Nc1 Qc2 30. Qxc2 Rxc2 31. Bf1 ({Jeśli} 31. Nd3 {to} Rd2 32. Ne5 Bb5 {
i czarne również mają wystarczającą przewagę.}) 31... Bc6 32. Bd3 Rd2 33.
Kg1 f5 34. exf5 exf5 35. Bf1 Nd5 $1 {Po ruchu 35. Gf1 czarne nie mogą już
grać Ge4, gdyż nastąpiłoby 36. Wa1 z oswobodzeniem białych figur.} 36. Bc4
{Celem tego posunięcia jest niedopuszczenie do ruchu Se3.} Kg7 37. Bxd5 Bxd5
38. b3 Rd1+ 39. Kf2 axb3 40. Ke2 Rh1 41. Kd2 Rxh2+ 0-1
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
4. M.Lazarević – K.Hołuj, 1955
[Site "Moskwa, turniej pretendentek (D00)"]
[Date "1955.??.??"]
[Round "?"]
[White "Lazarević, Milunka"]
[Black "Hołuj, Krystyna"]
[Result "0-1"]
[Annotator "Mirosława Litmanowicz i Kazimierz Makarczyk (źródło: "Arcymistrzyni")"]
1. f4 {Marzenie każdego zwolennika obrony holenderskiej, to ustawić swój
ulubiony debiut białymi, a więc z tempem więcej.} Nf6 2. Nf3 g6 3. d4 d5 4.
e3 Bg7 5. Nbd2 O-O 6. Bd3 b6 7. Qe2 c5 8. c3 Bf5 {Białe nie osiągnęły
przewagi w debiucie. Czarne, z korzyścią dla siebie, wymieniają
białopolowego gońca.} 9. e4 {Otwarcie gry jest raczej korzystne dla czarnych,
których figury są lepiej rozwinięte.} dxe4 10. Nxe4 Bxe4 11. Bxe4 Nxe4 12.
Qxe4 Nd7 13. f5 $1 Nf6 14. Qh4 Qd5 $1 {Czarny hetman zajął doskonałą
pozycję. Przyjęcie ofiary pionka byłoby niebezpieczne.} 15. fxg6 fxg6 ({
Naturalną odpowiedzią byłoby} 15... hxg6 {, ale czarne obawiały się
nacisku ze strony białych wież na liniach „c” i „f”. Czarny pionek
„e” jest izolowany, ale jest pionkiem centralnym. Jeśli białe nie chcą,
by stał się on wolnym pionkiem, to muszą zgodzić się na izolowanie pionka
„d”.}) 16. O-O cxd4 17. cxd4 (17. Qxd4 {lub 17. Sxd4.}) 17... Rae8 18. Bg5
(18. Be3 {lub 18. Gh6.}) 18... Ne4 $1 {Silne posunięcie.} 19. Rad1 {Białe
omijają pułapkę.} ({Na} 19. Bxe7 {nastąpiłoby} Bxd4+ 20. Nxd4 Qxd4+ 21.
Kh1 Rxf1+ 22. Rxf1 Rxe7 $1 23. Qxe7 Nf2+ {i czarne matują.}) 19... Nxg5 20.
Nxg5 Rxf1+ 21. Kxf1 h6 22. Nf3 Kh7 23. b3 e5 24. Re1 e4 25. Nd2 e3 26. Nf3 Qb5+
27. Kg1 Qd3 28. h3 Qd2 29. Qf4 Qf2+ 30. Kh2 $2 {Błąd, który przyspiesza
przegraną, gdyż białe tracą figurę. Dłużej można było stawiać
opór grając 30. Kh1. [#]} 30... Rf8 $1 {Szmer uznania rozległ się w sali
turniejowej w Centralnym Domu Armii Radzieckiej, gdy Hołuj po krótkim namyśle zrobiła ten ruch, zdobywając
figurę (publiczność tamtejsza niewątpliwie znała się na rzeczy).} 31. Qxe3 Rxf3 32.
Qe7 Rf7 33. Qe6 Bxd4 34. Qe8 Qf4+ 35. Kh1 Bc5 36. Re6 Qf1+ 37. Kh2 Bg1+ {
Białe poddały się, gdyż od mata nie ma ratunku.} 0-1
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
5. E.Pritchard – K.Hołuj, 1957
[Site "Emmen, Olimpiada (B59)"]
[Date "1957.??.??"]
[Round "?"]
[White "Pritchard, Elaine"]
[Black "Hołuj, Krystyna"]
[Result "0-1"]
[Annotator "Władysław Litmanowicz (Szachy 11/1957)"]
1. e4 c5 2. Nf3 Nc6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 d6 6. Be2 e5 7. Nb3 Be7 8.
Bg5 ({Częściej spotykamy się z wariantem} 8. O-O O-O 9. Bf3 Be6 10. Be3 Na5
{itd.}) 8... Nxe4 $1 {Dobrze zagrane. Czarne wymieniają centralnego pionka e4
na słabego pionka d6.} 9. Nxe4 ({Albo} 9. Bxe7 Nxc3 10. Bxd8 Nxd1 11. Rxd1
Kxd8 12. Rxd6+ Ke7 {z równą grą.}) 9... Bxg5 10. Nxd6+ Ke7 11. Nxc8+ Rxc8
12. Bd3 Nb4 13. O-O Nxd3 14. cxd3 {Białe uporczywie unikają wymiany
hetmanów, błędnie oceniając pozycję, jako korzystną dla nich.} Re8 15.
Qg4 Kf8 $1 {Czarne decydują się na ofiarę pionka „h” licząc na
uzyskanie ataku na skrzydle królewskim.} 16. Qe4 Rc6 $1 17. Qxh7 {Dość
ryzykowne przyjęcie ofiary.} Rh6 18. Qe4 Bf4 $1 19. g3 Qg5 20. Nc5 Qh5 21. Qg2
b6 22. Ne4 f5 $1 23. Nc3 Ree6 24. Nd5 Reg6 {Niedokładność.} ({Lepsze było}
24... Kg8 {.}) 25. Nxf4 $2 ({Błąd; należało grać} 25. Ne3 {.}) 25... exf4
26. Qa8+ Kf7 27. Qd5+ Re6 $1 ({W przeciwnym razie następuje remis przez
wieczny szach:} 27... Kf8 28. Qd8+ Kf7 29. Qd7+ {itd. Dlatego właśnie czarne
powinny grać w 24. posunięciu Kg8!}) 28. h4 {[#]} Qg4 $1 {Od tego miejsca
mistrzyni Polski gra w dobrym stylu.} 29. Rae1 ({Złe było} 29. Qg2 f3 $1 30.
Qh2 Re2 31. Rae1 f4 {z wygraną pozycją czarnych.}) 29... fxg3 $3 {
Wygrywające posuniecie.} 30. Qd7+ Kg8 31. Rxe6 Rxh4 $1 {Tylko tak.} 32. Qd8+ {
Jedyne posunięcie.} ({Jeżeli} 32. Qc6 gxf2+ 33. Kxf2 Rh2+ 34. Ke1 Qg3+ 35.
Kd1 Qxd3+) ({albo} 32. Qd5 gxf2+ 33. Kxf2 Rh2+ 34. Ke1 Qb4+ $1) 32... Kh7 33.
Qxh4+ Qxh4 34. fxg3 Qxg3+ 35. Kh1 Qxd3 36. Rfe1 Qh3+ 37. Kg1 Qg3+ 38. Kh1 Qh3+
39. Kg1 Qg3+ {(zysk czasu)} 40. Kh1 f4 41. R6e2 f3 (41... g5 $1) 42. Rh2+ Kg8
43. Rf1 g5 44. Rg1 Qf4 45. Rh5 Kf7 46. Rgxg5 Kf6 47. Rg8 Qc1+ 48. Rg1 Qf4 49.
Rh8 Ke6 50. Re8+ Kd5 51. Rd1+ Kc4 52. Rc8+ Kb5 53. Rh8 f2 54. Rf1 Qe4+ 55. Kh2
Qe5+ 0-1
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
6. K.Radzikowska – E.Karakas, 1966
[Site "Piotrków Trybunalski, turniej międzynarodowy (B14)"]
[Date "1966.??.??"]
[Round ""]
[White "Radzikowska, Krystyna"]
[Black "Karakas, Eva"]
[Result "1-0"]
[Annotator "Władysław Schinzel (Szachy 8/1966)"]
1. e4 c6 2. d4 d5 3. exd5 cxd5 4. c4 Nf6 5. Nc3 e6 6. Nf3 Be7 7. c5 {Szybka
deklaracja planu gry na skrzydle hetmańskim. Czarne powinny zagrać, prędzej
czy później, Se4.} O-O 8. b4 b6 9. Be3 Nfd7 10. Bb5 Bb7 11. O-O a5 12. a3 Bf6
13. Rc1 e5 14. dxe5 Nxe5 15. Nxe5 Bxe5 16. Bd4 Bxd4 17. Qxd4 axb4 18. axb4 bxc5
19. bxc5 Ra5 {Białe wyszły z debiutu z przewagą. Zarówno biały jak i
czarny pionek krępuje grę czarnych.} 20. Rfd1 Qc7 21. Rd3 Rc8 22. Qb4 {
Teraz czarny skoczek zagra w tej partii po raz pierwszy. Kombinacyjna wymiana
pionków, choć korzystna dla czarnych, w konkretnych wariantach okaże się
przegrywająca.} Na6 $2 23. Bxa6 Bxa6 24. Nxd5 Rxc5 {[#]} 25. Re1 $1 Qa5 {Pozycja
wymagająca silnych nerwów.} ({Przy tylu wiszących figurach trudno było
się zdecydować na} 25... Bxd3 26. Nxc7 R5xc7 27. Qd6 $2 Rc1 ({nie} 27... Bg6
$2 28. Qxc7 $1 {.}) 28. Qe7 Rxe1+ 29. Qxe1 Rb8 {z wielkimi trudnościami
białych.}) 26. Ne7+ Kf8 (26... Kh8 27. Nxc8 Bxd3 28. Re8#) 27. Nxc8 $1 Bxd3
28. Nd6 $1 g6 ({Jedyne, po} 28... Re5 29. Rxe5 Qxe5 30. Nc4+ Qe7 31. Qb8+ Qe8
32. Qd6+ Qe7 33. Qxd3 Qe1+ 34. Qf1 {.}) 29. Re8+ Kg7 30. Qd4+ f6 31. Re7+ Kg8 (
{Albo} 31... Kh6 32. Qf4+ g5 ({lub} 32... Rg5 33. h4 {itp.}) 33. Qxf6+ Kh5 34.
h3) 32. h3 Qc3 {Groziło 33. Hxd3 lub 33. Hxf6.} 33. Qa4 Qc1+ 34. Kh2 Bb5 35.
Qa8+ Rc8 36. Qxc8+ Qxc8 37. Nxc8 {Białe zdążyły wyjść z niedoczasu,
wygrywając partię.} 1-0
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
7. K.Radzikowska – M.Lazarević, 1971
[Site "Ochryda, turniej międzystrefowy (B41)"]
[Date "1971.??.??"]
[Round "?"]
[White "Radzikowska, Krystyna"]
[Black "Lazarević, Milunka"]
[Result "1-0"]
[Annotator "Mirosława Litmanowicz ("Arcymistrzyni") i Adam Dzięciołowski (Szachy 9/1971)"]
1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 a6 5. c4 ({Popularniejsze jest} 5. Bd3)
5... d6 6. Nc3 Nf6 7. Be2 Be7 8. O-O O-O 9. b3 Nbd7 10. Bb2 Qc7 11. Kh1 ({
Strata tempa. Lepsze jest} 11. Qd2 {lub 11. f4.}) 11... b6 12. f4 Bb7 13. Bf3
Rfe8 14. Qe2 Bf8 15. Nc2 Rac8 16. Ne1 Bc6 17. Rc1 Qb8 18. Nd3 e5 19. f5 b5 20.
cxb5 Bxb5 21. Nxb5 Qxb5 22. Nf2 Qa5 23. Rxc8 Rxc8 24. Rc1 Rxc1+ 25. Bxc1 d5 26.
exd5 Nxd5 27. Qd2 Qb5 28. Be2 ({lub} 28. Kg1 N5f6 {z równą grą.}) 28... Qc6
29. Bb2 Bb4 30. Qc1 Qxc1+ 31. Bxc1 a5 ({Dobre było też} 31... Nc3) 32. Ne4
Nc3 $6 {Niepotrzebna wymiana aktywnego skoczka.} ({Lepsze było} 32... Nc5 33.
Nxc5 Bxc5 34. Bf3 Nc3 35. Bd2 Bd4 {z równą grą.}) 33. Nxc3 Bxc3 34. Kg1 ({
Prostsze było} 34. g4 e4 35. Kg2 Nf6 36. h3 g6 37. Bc4 gxf5 38. gxf5 Kg7 39.
Kf2 Bd4+ 40. Be3 Be5 41. Bb6 Bc3 42. Ke3 {z przewagą białych.}) 34... Kf8 35.
Kf1 Ke7 36. Bg5+ f6 37. Be3 Kd6 38. Bc4 e4 39. Ke2 Ke5 ({Silniej wygląda}
39... Ne5) 40. Bb5 Kd6 $2 ({Lepsze było} 40... Nf8 41. Bc5 Bb4 $1 42. Bb6 g6
$1 ({dobre jest też} 42... Kxf5 43. Ke3 Ne6 44. Bd7 h5 45. Bxe6+ Kxe6 46. Kxe4
f5+ 47. Kd3 g5 {z równą grą.}) 43. fxg6 ({Po} 43. Bc7+ Kxf5 44. Bc6 h5 45.
Ke3 {nastąpi} Bc5+ 46. Kd2 Bb4+ 47. Ke3 Bc5+ {z wiecznym szachem}) 43... Nxg6
44. Ke3 f5 45. g3 Ne7 46. Bc7+ Kd5 {z równą grą.}) {[#]} 41. Bxd7 $3 {(Dalsze komentarze: Adam Dzięciołowski.) To
wygrywające posunięcie oddane po dłuższym namyśle do koperty pozwoliłem
sobie zaopatrzyć dwoma wykrzyknikami dla podkreślenia dwu różnych
momentów. Pierwszy wykrzyknik wyraża uznanie dla nieszablonowego podejścia
w ocenie pozycji. Wszak białe rezygnują z przewagi pary gońców. Drugi
uwzględnia specyfikę turnieju kobiecego z sekundantami, w którym wiele
zawodniczek po osiągnięciu pozycji, ocenianych przez nie jako lepsze ,
stosowało taktykę „dosuwania” partii do kontrolnego posunięcia (o ile
się tylko da) podejmowania odpowiedzialnych decyzji przed skonsultowaniem ich
z sekundantami.} Kxd7 42. Bd2 {Otóż to!} Bd4 ({Czarne muszą się pogodzić
ze stratą pionka na polu a5, gdyż czysto pionkowa końcówka jest dla nich
przegrana np.:} 42... Bxd2 43. Kxd2 Kd6 44. Ke3 Ke5 45. g4 g6 46. fxg6 hxg6 47.
h4 $1 f5 48. gxf5 gxf5 49. h5 f4+ 50. Kf2 Kf5 51. a3 $1 {i oddalone pionki
decydują.}) ({Po} 42... Be5 43. Bxa5 Bxh2 44. Ke3 {białe wygrywają.}) 43.
Bxa5 Kd6 44. Bd2 Ke5 45. a4 $1 Kd5 ({To umożliwia dłuższy opór niż} 45...
Kxf5 46. a5 Ke5 47. Be3 Bxe3 48. Kxe3 Kd5 49. g4 g6 50. a6 {i białe
zdobywają wszystkie pionki skrzydła królewskiego, po czym wygrywają
pionkiem „h”.}) 46. a5 Kc6 47. h3 Kb5 48. g4 g6 49. b4 gxf5 50. gxf5 Ka6
51. Be3 {Zapoczątkowuje godny uwagi 5-posunięciowy manewr gońcem, dzięki któremu
biały król uzyska dostęp do pionka na polu e4.} Be5 52. Bc5 Bf4 53.
Bd4 Bg5 54. Be3 Bh4 55. Bf4 Kb5 56. Ke3 Be1 57. Bd6 Kc6 58. Bc5 1-0
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
8. K.Jovanović – K.Radzikowska, 1973
[Site "Wijk aan Zee, turniej międzynarodowy (A29)"]
[Date "1973.??.??"]
[Round "?"]
[White "Jovanović, Katarina"]
[Black "Radzikowska, Krystyna"]
[Result "0-1"]
[Annotator "Stefan Witkowski (Szachy 4/1973)"]
1. c4 Nf6 2. Nc3 d5 3. cxd5 Nxd5 4. g3 e5 5. Bg2 Ne7 6. Nf3 Nbc6 7. O-O (7. b4
$1) 7... f6 ({Lepsze} 7... Nf5 {lub 7… g6 i 8… Gg7.}) 8. a3 a5 9. Qb3 Bf5
$5 10. d3 Qd7 11. Ne4 Be6 12. Qc2 Nf5 13. Be3 Nfd4 14. Nxd4 Nxd4 15. Bxd4 exd4
16. Rac1 c6 17. Nc5 Bxc5 18. Qxc5 Kf7 19. Be4 h5 $1 20. h4 {Ryzykowne.} ({
Można było zagrać sprytnie} 20. f3 {i po} g5 21. f4 $1) 20... g5 21. hxg5 h4
22. gxf6 $2 ({Jeszcze niejasna była pozycja po} 22. f4) 22... Rag8 23. Qe7+
Qxe7 24. fxe7 Kxe7 25. Rc5 hxg3 26. fxg3 Rxg3+ 27. Kf2 Re3 28. Ke1 Rh2 29. Rf2
Rxf2 30. Kxf2 Bg4 31. Rxa5 Rxe2+ 32. Kg3 {[#]} Rxe4 $3 {Piękna i nieoczekiwana
kombinacja, którą mógłby przeoczyć każdy szachista! Jovanović straciła
głowę i przegrała od razu,.} 33. Ra7 ({Ale także po najlepszym} 33. Rg5 $1
Re2 34. Kxg4 Rxb2 {końcówka powinna być wygrana dla czarnych.}) 33... Bh5
34. Rxb7+ Ke6 $1 35. Rc7 Re3+ 36. Kh4 Bf3 37. a4 Kd6 38. Rf7 Bd5 39. Rh7 Rxd3
40. a5 Rd2 0-1
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
9. K.Radzikowska – M.Lazarević, 1975
[Site "Budapeszt, turniej międzynarodowy (B89)"]
[Date "1975.??.??"]
[Round "?"]
[White "Radzikowska, Krystyna"]
[Black "Lazarević, Milunka"]
[Result "1-0"]
[Annotator "Krystyna Radzikowska ("Arcymistrzyni")"]
1. e4 c5 2. Nf3 Nc6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 d6 6. Bc4 e6 7. Be3 Be7 8.
Qe2 Qc7 9. Bb3 a6 10. O-O-O Na5 11. g4 b5 12. g5 Nxb3+ 13. axb3 Nd7 14. Rhe1 ({
Velimirović poleca w tym miejscu} 14. Nf5 exf5 15. Nd5 Qd8 16. exf5 Bb7 17. f6
gxf6 18. Rhe1 Bxd5 19. Rxd5 Rg8 $1 20. gxf6 Nxf6 21. Rf5 Rg6 22. Bb6 Qd7 {
i białe stałyby nieco lepiej.}) 14... Bb7 15. f3 O-O 16. Qg2 b4 17. Na4 Nc5
18. Kb1 Rfc8 19. h4 {Białe starają się energicznie wykorzystać osłabioną
pozycję czarnego króla. Czarne powinny były wcześniej zdecydować się na
aktywną kontrgrę w centrum, zawiązaną z poświęceniem d6-d5.} Qa5 20. h5
$1 {Białe stoją lepiej, ponieważ ich groźby są realniejsze.} Nxa4 21. bxa4
Qxa4 22. g6 Qe8 23. h6 $1 {Typowy, ale efektowny sposób rozbicia osłony
pionkowej czarnego króla.} hxg6 24. hxg7 Bf6 25. Rh1 Bxg7 26. Qh2 e5 {[#]} 27. Nf5
$1 {Efektowne poświęcenie stwarzające groźbę Hh7.} gxf5 28. Rdg1 Kf8 29.
Rxg7 Ke7 30. Bg5+ ({Lepsze było} 30. Qh4+ Kd7 31. Qh7 Kc6 32. Rxf7 Rab8 33.
Ba7 {itd.}) 30... Kd7 31. Qh7 Kc6 32. Rxf7 Kb5 $2 {To przyspiesza przegraną.}
({Dlaczego nie?} 32... Rab8 {.}) 33. Rxb7+ Ka4 34. Bd2 Rc4 35. Qc7 $1 1-0
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.
10. O.Rubcowa – K.Radzikowska, 1980
[Site "Mecz korespondencyjny kobiet Polska – ZSRR (1977–1980) (C45)"]
[Date "1980.??.??"]
[Round "?"]
[White "Rubcowa, Olga"]
[Black "Radzikowska, Krystyna"]
[Annotator "Krystyna Radzikowska (Szachy 4/1980)"]
1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. d4 exd4 4. Nxd4 Bc5 5. Nb3 Bb6 6. a4 Qf6 7. Qe2 Nge7 8.
a5 Nd4 9. Nxd4 Bxd4 10. c3 Bc5 11. Be3 {Białe pragną zachować minimalną
przewagę debiutową. Encyklopedia podaje w tym miejscu posunięcia 11.e5 i 11.
g3, prowadzące jednak do całkowitego wyrównania.} Bxe3 12. Qxe3 O-O 13. Bd3
d5 14. O-O {Czarne nie mają trudności w wariantach:} ({I.} 14. e5 Qe6 15. O-O
f6 16. f4 fxe5 {;}) ({II.} 14. Nd2 dxe4 15. Nxe4 Qe6 16. O-O f5 17. Ng3 Qxe3
18. fxe3 Be6 {lub 18… g6;}) ({III.} 14. exd5 Bf5 $1) 14... dxe4 15. Bxe4 c6
16. Nd2 Rd8 17. Ra4 {Białe wiązały jednak nadzieje z wypadem wieży przez
a4 na b4.} ({Po} 17. Rfe1 Bf5 {nie można grać} 18. Qf4 {bo po} g5 {ginie
skoczek na polu d2.}) ({Nie wygląda dobrze dla białych wariant:} 17. Nb3 Bf5
18. Nc5 (18. Bxf5 Nxf5) 18... Nd5 19. Bxd5 Rxd5 20. Nxb7 Rb5 21. a6 Rxb2 {;}) (
{Stosunkowo najlepsze wydaje się} 17. Nf3 Bf5 18. Rfe1 {z równą grą.})
17... Bf5 18. Rb4 Nd5 19. Bxd5 Rxd5 20. Re1 h6 21. Rxb7 Rad8 $1 {Krytyczna
pozycja . Białe osiągnęły zamierzony cel, wtargnęły wieżą na siódmą
linię ze zdobyciem pionka b7, zdwoiły ciężkie figury po linii „e”. A
jednak czarne mają rekompensatę. Lepsze współdziałanie czarnych figur i
słabość pierwszej linii zapewniają im obiecującą grę. Białe muszą
wykonać pasywne .} 22. Nf1 {Pozostałe odejścia skoczkiem są złe, np.:} ({
I.} 22. Ne4 Bxe4 23. Qxe4 Re5 24. Qb1 Rxe1+ 25. Qxe1 Qe5 {i czarne co najmniej
odbijają pionka z aktywną pozycją.}) ({II.} 22. Nb3 Re5 23. Qc1 Rxe1+ 24.
Qxe1 Qe5 25. Qf1 {(po 25.Hc1 lub Ha1 zagram He2)} c5 26. Rb5 Bc2 27. Rxc5 Qe7 {
z wygraną.}) ({III.} 22. Nc4 Bd3 23. Rb4 (23. Ne5 $2 Ba6 24. Rxf7 Qxe5 {
z wygraną.}) 23... c5 24. Ra4 Qc6 {z aktywną grą.}) ({IV.} 22. Nf3 Bg4 23.
Nd4 c5 24. Nc2 ({jeżeli} 24. Nb3 {lub Sb5 to} Re5 $1) 24... Bf5 25. Na3 Re5
26. Qc1 Rxe1+ 27. Qxe1 Qe5 {z dalszym Ge4 i ewentualnie Gg2 po czym czarne
powinny wygrać.}) 22... a6 23. Qb6 Kh7 24. f3 R8d6 25. Qb3 $2 Re5 $1 26. Rd1 {
Białe, po opuszczeniu przez hetmana diagonali a7-f2, nie mogą już uratować
partii. Przy aktywnej pozycji wszystkich czarnych figur, ich król ma
bezpieczne schronienie na polu h7. Nie ma czasu na bicie pionka f7 z
kontratakiem teraz, ani w najbliższych posunięciach.} Re2 27. Rxd6 Qxd6 28.
Qc4 ({Po} 28. Qb6 {nastąpiłoby} Re1 {z dalszym Gd3 lub Hd1. Bicie pionka na
polu f7 dopuszcza natomiast manewr Hc5+ i He5.}) 28... Bd3 29. Qh4 Qc5+ 30. Kh1
Qe5 31. Qd8 Bc4 $2 ({Szybciej wygrywało natychmiastowe} 31... Bb5 {z groźbą
We1 i nie ma innej obrony tylko 32. Wxb5, po czym pozycja jest wygrana dla
czarnych.}) 32. Qh4 Bb5 33. c4 Re1 34. Qf2 {Tego posunięcia czarne nie
doceniły. Pozycja jest nadal wygrana, ale droga do celu jest dłuższa.
Planowany termin rozegrania meczu (30 miesięcy) już minął więc partia
mogła być w każdej chwili przerwana i oddana do oceny. Tak więc już w
pierwszej mojej partii korespondencyjnej znalazłam się w „niedoczasie”. [#]}
Bxc4 ({Odrzuciłam wariant} 34... Re2 35. Qh4 g5 36. Qh5 Bxc4 37. Rxf7+ Bxf7
38. Qxf7+ {i wybrałam efektowną drogę do wygranej, wymagającą jednak
analizy długich wariantów.}) 35. Qc2+ f5 36. Qxc4 Qd5 37. Qxa6 Qxa5 38. Qc4
Qd5 39. Qa6 c5 $1 {Puenta kombinacji. Grozi c4-c5 z odcięciem białego
hetmana, dlatego konieczne jest natychmiastowe h3 lub h4, a następnie oddanie
skoczka lub wieży (Wxg7+).} 40. h3 c4 41. Kh2 Rxf1 42. Re7 {Białe bronią
się przed szachem na polu e5.} ({Do szybkiego mata prowadziło} 42. Rb5 Qd1
43. Re5 (43. Rxf5 Qe1) 43... f4 {;}) ({a po} 42. Rxg7+ Kxg7 43. Qa7+ {czarne
grają prosto} Qf7 {.}) 42... Qd4 {Kolejne typowe dla tej partii krótkie
posunięcie ciężką figurą w centrum. Grozi 43… Hf4+ z matem.} 43. Kg3 ({
Nie ratuje} 43. Re2 {bo nastąpi} f4 44. h4 Qg1+ 45. Kh3 h5 {z matem.}) 43...
h5 $1 {Teraz po} 44. h4 (44. Kh2 h4 {z matem.}) {nastąpi} 44... f4+ 45. Kh2
Qg1+ 46. Kh3 0-1
Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.