Wybrane partie Jerzego Panasewicza

Wybrane partie Jerzego Panasewicza

wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze przepisał Ulrich Jahr

zobacz: partie polskich szachistów

Po kliknięciu na dowolne posunięcie otworzy się okienko z szachownicą (można je dowolnie przesuwać oraz zmieniać jego rozmiar).

1. J.Panasewicz – A.Czarnota, 1950

[Site "Bielsko, Mistrzostwa Polski (A16)"] [Date "1950.??.??"] [Round "?"] [White "Panasewicz, Jerzy"] [Black "Czarnota, Alfred"] [Result "1-0"] [Annotator "Jerzy Panasewicz (Szachy 1/1951)"] 1. c4 Nf6 2. Nc3 d5 3. cxd5 Nxd5 4. e4 Nxc3 5. bxc3 e5 $2 ({Znacznie lepsze jest} 5... c5 {sprowadzające grę do wariantów obrony Grünfelda.}) 6. Nf3 Nc6 7. Bb5 Bd6 ({Słabsze} 7... Bg4 {ze względu na} 8. Bxc6+ bxc6 9. Qa4) 8. d4 Bd7 9. O-O f6 $2 ({Należało wykonać roszadę.} 9... O-O) 10. Qb3 Rb8 ({Czarnym zaczyna brakować oddechu. Złe było} 10... Na5 {ze względu na} 11. Qe6+) 11. dxe5 Bxe5 12. Rd1 Bd6 {[#]} 13. e5 $1 fxe5 ({Najlepsze. Po} 13... Nxe5 { decyduje} 14. Nxe5 fxe5 15. Qe6+) ({a po} 13... Bxe5 {proste} 14. Ba3 $1) 14. Bg5 Qc8 ({Natychmiast przegrywało} 14... Ne7 15. Nxe5) ({i} 14... Be7 {po} 15. Bxc6 bxc6 16. Rxd7 Kxd7 17. Rd1+ Bd6 18. Nxe5+) 15. Nxe5 $1 Bxe5 ({Być może były i inne, mniej zobowiązujące drogi. Czarne muszą teraz bić gońcem, gdyż po} 15... Nxe5 {rozstrzyga} 16. Rxd6 cxd6 17. Qe6+ Kf8 18. Be7+ {z matem w dwóch posunięciach.}) 16. Rxd7 $1 Qxd7 ({Nie lepsze i} 16... Kxd7 17. Qf7+ Kd6 18. Rd1+ Kc5 19. Qd5+ Kb6 20. Rb1 $1 {z decydującym atakiem.}) 17. Re1 Qf5 {Tu czarne miały kilka innych odpowiedzi, ale wszystkie niewystarczające:} ( 17... Kf8 18. Bxc6 Qxc6 19. Rxe5 {z matowym atakiem,}) ({albo} 17... Qf7 18. Bxc6+ Kf8 19. Qxf7+ Kxf7 20. Bd5+ Kg6 21. Rxe5 {z wygraną,}) ({lub też} 17... Qd6 18. f4 {i jeśli} Rf8 {to} 19. Bxc6+ bxc6 20. Qxb8+ Kd7 21. Qb3 $1) 18. Bxc6+ Kf8 ({Po} 18... bxc6 19. Qxb8+ Kf7 20. Qxh8 Qxg5 {białe wygrywały przez} 21. f4) 19. Qb4+ $1 Bd6 20. Be7+ Bxe7 21. Qxe7+ Kg8 22. Bd7 Qxd7 23. Qxd7 h6 24. Re7 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

2. A.Szymański – J.Panasewicz, 1952

[Site "Łódź, turniej kadry (C52)"] [Date "1952.??.??"] [Round "?"] [White "Szymański, Aleksander"] [Black "Panasewicz, Jerzy"] [Result "0-1"] [Annotator "Jerzy Panasewicz (Szachy 11/1953)"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bc4 Bc5 {Widziałem już wiele zwycięskich partii Szymańskiego w walce z obroną dwóch skoczków, aby odważyć się na ruch 3… Sf6.} 4. b4 $5 {Dyskusję o poprawności tego ruchu trudno uznać za wyczerpaną. W każdym razie ofiara pionka jest wysoce zobowiązująca.} Bxb4 5. c3 Ba5 6. d4 d6 7. Qb3 Qd7 8. O-O Bb6 9. Bb5 $5 ({W komentarzu do partii Szymański – Makarczyk, mój przeciwnik poleca} 9. dxe5 dxe5 10. Rd1 {z mniej więcej równą grą. Partia niniejsza była jednak grana przed turniejem o mistrzostwo Polski i Szymański zamierzał zapewne wypróbować swoje wzmocnienie.}) 9... a6 10. Ba4 Ba7 $1 11. Qb2 {Jedyna pełnowartościowa obrona przed groźbą 11.d5.} ({Teraz po} 11. d5 {nastąpi} b5 12. dxc6 Qxc6 $1 {z przewagą czarnych.}) 11... b5 12. Bb3 Nf6 13. Re1 O-O 14. Bg5 Qg4 $5 { Wprawdzie hetman nie stoi tu zbyt pewnie, ale nie miałem ochoty zejść do pasywnej obrony.} 15. Nbd2 Bd7 16. h3 Qh5 17. Nf1 Rae8 18. Qc1 h6 {Ruch w partii paruje groźbę zdobycia hetmana przez 19. Sg3 Hg6 20. Sh4.} ({Zarówno teraz i poprzednio słabe było} 18... Bxh3 {ze względu na} 19. Ng3 {z zyskiem figury.}) 19. Bd2 Qg6 20. Nh4 Qh5 21. Nf5 $5 Nxe4 $5 ({Szymański nie ma ochoty na powtarzanie posunięć. Po} 21... Bxf5 22. Ng3 Qg6 23. exf5 Qh7 {hetman czarnych zaszedłby do roli biernego obserwatora, decyduję się na duże komplikacje.}) 22. Nxh6+ gxh6 23. Rxe4 exd4 24. Ng3 Qg6 25. Rh4 d3 $1 26. Bf4 {Odpiera groźbę Hxg3 i zapowiada bicie wieżą na polu h6. Partia czarnych zdaje się być stracona, ale jedno ciche posunięcie odwraca tę kartę. [#]} Qf6 $3 {Grozi po prostu Hxh4.} 27. Rxh6 {Lecz cóż przeszkadza wziąć wieżą pionka na polu h6?} ({W przypadku} 27. Rh5 {nastąpi} b4 28. cxb4 d2 29. Bxd2 Bxf2+ 30. Kh2 Bxg3+ 31. Kxg3 Qg6+) 27... Re1+ $1 28. Qxe1 $2 { Ten najnaturalniej wyglądający ruch jest decydującym błędem, po którym partii białych nie da się już uratować.} ({Natomiast po} 28. Kh2 $1 { czarne miały do wyboru zgodzić się na wiecznego szacha przez} Rxc1 ({ albo podjąć ryzykowną walkę po} 28... Qxh6 29. Bxh6 Rxc1 30. Rxc1 Re8 31. Rd1) 29. Rxf6 Rxa1 30. Rg6+ Kh7 31. Rh6+ {itd.}) 28... Qxf4 29. Rg6+ ({Po} 29. Rh5 {nastąpi} Re8 $1 {i dopiero potem Hxg3.}) 29... Kh8 30. Bxf7 ({Końcówka po} 30. Rg7 Qxf2+ 31. Qxf2 Bxf2+ 32. Kxf2 Kxg7 {jest łatwo wygrana dla czarnych.}) 30... Rxf7 31. Qd1 Bxf2+ 32. Kh2 Ne5 {Białe poddały się. Dalsze straty materialne są nieuniknione, np. 33.Hh5+ Wh7 i Sxg5.} 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

3. J.Panasewicz – A.Mięsowicz, 1954

[Site "Eliminacje do I ligi (E40)"] [Date "1954.??.??"] [Round "?"] [White "Panasewicz, Jerzy"] [Black "Mięsowicz, Adam"] [Result "1-0"] [Annotator "Jerzy Panasewicz (Szachy 5/1954)"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nc3 Bb4 4. e3 Bxc3+ {Ten ruch zmusza białe grać wariant Sämischa z wątpliwej wartości tempem więcej, a psychologicznie biorąc, daje czarnym dodatkowe szanse.} 5. bxc3 b6 6. Bd3 Bb7 7. f3 d6 8. Ne2 Nbd7 9. O-O Qe7 10. e4 e5 11. Ng3 g6 12. Bh6 {Pozornie to posunięcie wymierzone jest w próżnię. W istocie jednak ma ono na celu blokować marsz czarnych pionków „h” i „g” oraz zyskać czas do przygotowania ataku na skrzydle hetmańskim.} O-O-O 13. Rb1 a5 $2 ({Zagrane znów „a tempo” i prowadzące do osłabienia pozycji czarnego króla. Lepsze było} 13... Kb8) 14. Rf2 Rdg8 15. Qc1 Ne8 16. Be3 h5 $6 17. c5 $6 {Ciekawa, lecz ryzykowna ofiara pionka. Wolałem ją niż Ha3, z praktycznym wymuszeniem c7-c5, gdyż nie wydawało mi się, aby trwała słabość na polu b6 miała mi dać szanse na zwycięstwo. Dlatego lepiej dla czarnych, gdyby zagrały c5 w poprzednim ruchu.} dxc5 18. Bb5 c6 $2 ({W powodzi wariantów najlepszy dla czarnych wydaje się następujący:} 18... cxd4 19. cxd4 h4 20. Nh1 Nd6 21. Bxd7+ Kxd7 { z obosieczną grą.}) 19. Bf1 h4 20. Nh1 Kc7 21. dxc5 Nxc5 {[#]} 22. Qa3 $1 g5 $2 ({ Po tym ruchu czarne forsownie tracą figurę, ale na} 22... Qf8 {miałem przygotowany ładny wariant} 23. Rxb6 $1 Nd7 {(jedyne)} 24. Qxa5 Nxb6 25. Qxb6+ Kc8 26. Bc5 Qg7 27. Rb2 f6 28. Bc4 Qd7 29. Be6 $1 {z wygraną.}) 23. Rfb2 Bc8 ({Smutna konieczność. Jeżeli} 23... Nd6 {to} 24. Rxb6 {i po odejściu skoczka c5 23. Wxb7+.}) 24. Rxb6 {i wobec nieuniknionej straty figury czarne po kilku posunięciach poddały się.} 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

4. W.Olszański – J.Panasewicz, 1955

[Site "Łódź, półfinał Mistrzostw Łodzi (D49)"] [Date "1955.??.??"] [Round "?"] [White "Olszański, Wiesław"] [Black "Panasewicz, Jerzy"] [Result "0-1"] [Annotator "Jerzy Panasewicz (Szachy 12/1955)"] 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 c6 4. e3 Nf6 5. Nf3 Nbd7 6. Bd3 dxc4 7. Bxc4 b5 8. Bd3 a6 9. e4 c5 10. e5 cxd4 11. Nxb5 Nxe5 ({W praktyce turniejowej ostatnich lat ruch czarnych był stosowany bardzo rzadko. Bywa zastępowany posunięciem} 11... axb5 {, a nawet 11… Sg4.}) 12. Nxe5 axb5 13. Qf3 {Ta odpowiedź Stahlberga od lat spędza sen z oczu miłośników obrony merańskiej, którzy daremnie szukają na nią radykalnego lekarstwa. Publikowana ostatnio partia Reshevsky – Botwinnik, w której czarne zagrały 13… Ha5, może być dowodem tych poszukiwań.} Ra5 $6 {Od czasu znanej i cytowanej partii Capablanca – Lewenfisz, Moskwa 1933, posunięcie to uznane zostało przez teoretyków za słabe i zraziło wielu szachistów. Znam tyko jedną partię Camilo – Shainwint, w której było ponownie zastosowane.} 14. Bg5 ({Partia ta przebiegała następująco:} 14. Qg3 Bb7 15. O-O Qd5 $1 16. Nf3 Bd6 $1 17. Qxg7 Rg8 18. Qxf6 Be5 $3 19. Qxe5 Rxg2+ $1 20. Kh1 Qxf3 21. Bxb5+ Rxb5 22. Qxb5+ Kf8 23. Qb4+ Kg8 {i białe poddały się.}) ({Przyznaję, że efektowne zwycięstwo czarnych przemówiło mi do przekonania bardziej niż równie efektowna porażka Lewenfisza i od lat jestem zwolennikiem posunięcia Wa5. Moi dotychczasowi przeciwnicy, śladem Capablanki, grali tu} 14. O-O {po czym zamiast słabego ruchu Lewenfisza 14… b4? Grałem silniej} Be7 $1 {zawsze z przynajmniej remisowym rezultatem, a wariant główny wygląda następująco:} 15. Qg3 Qd5 16. Qxg7 Rg8 17. Qxf7+ Kd8 18. Nf3 {i teraz prostym manewrem} Rf8 { czarne mogą wymusić remis przez powtórzenie posunięć. Oczywiście białe nie mogą nigdy odejść na h6, ze względu na Hxf3, a ten ruch przegrywa po Hxg8+.}) 14... b4 15. Nc6 Bb7 16. Be4 {[#]} Qa8 $1 {W tej chwili odpowiedź ta jest wymuszona. Dowcip jednak w tym, że wbrew pozorom czarne nie przegrywają, a wygrywają.} 17. Bxf6 gxf6 18. Nxa5 ({Warianty powstające po} 18. Qxf6 { również niewiele obiecywały białym, np.} Bxc6 19. Bxc6+ Qxc6 20. Qxh8 Qxg2 21. Rf1 Qe4+ 22. Kd2 Ke7 {z decydującym atakiem za ofiarowaną jakość.}) 18... Bxe4 19. Qe2 ({W tym miejscu w rachubę wchodziło jeszcze 19. Hxf6 i 19. Hf4. To drugie posunięcie można łatwo obalić przez Gd5! i skoczek na polu a5 nie ma odwrotu, natomiast warianty po biciu na f6 zmuszają czarne do dalszych inwestycji materialnych, zanim szala przechyli się na ich korzyść, np.} 19. Qxf6 Bxg2 20. Rg1 Rg8 21. Nb3 Qe4+ 22. Kd2 Rg6 {i nieodparta groźba Gh6+ decyduje. Ponieważ odpowiedź w partii również nie zmieniła wyniku partii, należy uznać manewr białych z 14-16 posunięcia za chybiony.}) 19... d3 20. Qe3 d2+ $1 21. Kxd2 Bxg2 22. Rhc1 ({Nie można grać} 22. Rhg1 { ponieważ po} Qxa5 23. Rxg2 Qd5+ {ginie wieża.}) 22... Qxa5 23. Rc8+ Kd7 24. Rac1 b3+ 25. Ke2 Qb5+ 26. R1c4 ({Obiektywnie najsilniejsze było} 26. Qd3+ { ale – jak słusznie powiadają – w przegranej pozycji nie ma złych posunięć. }) 26... Bd6 $1 27. Qa7+ Bb7 28. a4 Qe5+ 29. Kf1 Rxc8 ({Czarne zadowalają wzięciem jakości, jednak proste} 29... Qd5 {z groźbą mata na polu d1 było skuteczniejsze.}) 30. Qxb7+ Rc7 31. Rxc7+ Bxc7 {Białe poddały się po kilku posunięciach.} 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

5. J.Panasewicz – K.Wróblewski, 1953

[Site "Łódź, Mistrzostwa Łodzi"] [Date "1953.??.??"] [Round "?"] [White "Panasewicz, Jerzy"] [Black "Wróblewski, Konstanty"] [Result "1-0"] [SetUp "1"] [FEN "4R3/5pNb/p2k2pP/2pPp3/2P1P3/3RK3/3QB3/1rq2r2 b - - 0 48"] [Annotator "Jerzy Panasewicz (Szachy 8/1953)"] {Po bardzo ostrym i zmiennym przebiegu partia została odłożona, a w dogrywce doprowadziłem do pozycji na diagramie, gdyż analiza wykazywała „lekką wygraną” białych. Czarne przygotowały jednak nieprzyjemną niespodziankę: [#]} 48... Rf3+ $1 ({Po} 48... Qxc4 49. Bxf1 Rxf1 50. Qb2 {wygrana rzeczywiście byłaby łatwa.}) 49. Kxf3 $1 ({Biały król w ucieczce od szachów będzie musiał szukać dalekiego schronienia, ale próba ofiary hetmana po} 49. Bxf3 $2 Qg1+ 50. Qf2 Qg5+ 51. Ke2 Rb2+ 52. Kf1 Rxf2+ 53. Kxf2 Qxh6 { nie przyniosłaby białym nic dobrego.}) 49... Qh1+ 50. Kg4 $1 {(Konsekwentnie. Białe chcą zwrócić nadliczbowe figury za cenę przejęcia inicjatywy.)} Rg1+ 51. Rg3 Qxe4+ 52. Kg5 Rxg3+ 53. Kf6 Rf3+ {(Jedyna kontynuacja ataku. Białe groziły już ruchem 54. Wd8+ z rychłym matem po 54… Kc7 55. Ha5+.)} 54. Bxf3 Qxf3+ 55. Nf5+ $1 ({Oczywiście nie można grać} 55. Kg5 {ze względu na} f6+ 56. Kh4 g5+ 57. Qxg5 fxg5+ 58. Kxg5 Qg3+ 59. Kf6 Qg6#) 55... Qxf5+ 56. Kg7 g5 {(Nareszcie ruch bez szacha. Czas pomyśleć o ataku. Biały hetman musi znaleźć pole, z którego będzie chronił swojego króla i groził królowi przeciwnika. Czy jest takie pole?)} 57. Qh2 $1 ({Pion h6 ma już obrońcę, a jednocześnie grozi 58. Hxe5+! Hxe5 59. Wxe5 Kxe5 60. Kxh7 g4 61. Kg8 g3 62. h7 g2 63. h8H+! z wygraną. Nie można było grać} 57. Qa5 $2 {, gdyż po} Qg6+ 58. Kh8 Qf6+ $1 59. Kxh7 Qg6+ 60. Kh8 Qxh6+ 61. Kg8 Qg6+ 62. Kf8 Qh6+ 63. Kxf7 Qh5+ {czarne zdobywają wieżę lub dają wiecznego szacha.}) 57... Qg6+ ({Inne odpowiedzi nie ratują:} 57... g4 58. Qh4 $1 f6 59. Qxf6+ Qxf6+ 60. Kxf6 e4 61. Kg7) ({lub} 57... f6 58. Re6+ Kc7 59. Qh5 {z dalszym Hf7+.}) 58. Kh8 f6 59. Ra8 a5 {(Pozycja jest przegrana, nic już tego nie zmieni.)} 60. Qb2 ({ Teraz od szybkiego mata po Hb6+ broni tylko} 60. Qb2 Qb1 {, ale i po tym ruchu proste} 61. Qxb1 Bxb1 62. Kg7 g4 63. Rxa5 g3 64. Ra1 {kończy walkę, wobec czego czarne poddały się.}) 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

Wybrane partie Jerzego Panasewicza