Wybrane partie Adama Borchardta

Wybrane partie Adama Borchardta

wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze przepisał Ulrich Jahr

zobacz: partie polskich szachistów

Po kliknięciu na dowolne posunięcie otworzy się okienko z szachownicą (można je dowolnie przesuwać oraz zmieniać jego rozmiar).

Zawartość strony

Wybrane partie Adama Borchardta

1. W.Łuczynowicz – A.Borchardt, 1949

[Site "Smukała, półfinał Mistrzostw Polski (E72)"] [Date "1949.??.??"] [Round "?"] [White "Łuczynowicz, Wacław"] [Black "Borchardt, Adam"] [Result "0-1"] [ECO "E72"] [Annotator "Adam Borchardt (Szachy 12/1949)"] 1. c4 Nf6 2. Nc3 g6 3. g3 Bg7 4. Bg2 O-O 5. d4 d6 6. e4 Nbd7 7. Nge2 e5 8. d5 { Charakter otwarcia został już określony. Jest to jeden z ciekawszych wariantów obrony królewsko-indyjskiej. Czarne w dalszym przebiegu partii przeprowadzają własną koncepcję, rezygnując z „dobrego pola” c5 dla skoczka.} Nb6 9. b3 Ne8 10. O-O f5 11. Bb2 ({Po partii przeciwnik oświadczył, że należało tu grać} 11. f4 {z wyrównaniem pozycji. Wydaje się jednak, że i w tej odmianie po} exf4 12. Bxf4 fxe4 13. Bxe4 Bg4 {czarne mają nieco swobodniejszą grę.}) 11... f4 $1 12. Qd3 $2 {Pionek na polu f4 krępuje dotkliwie ruchy białych figur, dlatego należało bić na f4, otworzyć linię „g” i diagonalę a1-h8 dla kontrataku. Plan białych, prowadzący do zablokowania pionków, jest niewłaściwy i zostanie, w dalszym ciągu partii, skutecznie obalony.} Bd7 13. Bc1 g5 14. f3 Qc8 15. g4 Nf6 16. h3 h5 17. Kf2 {Biały król wyczuwa niebezpieczeństwo i pragnie się ukryć. Jednak następnym posunięciem czarne otwierają walkę na obu skrzydłach.} a5 18. a3 Kf7 19. Bb2 Rh8 20. b4 hxg4 21. hxg4 {[#]} Bxg4 $1 {Początek daleko przemyślanego ataku matowego.} 22. c5 {Ciekawe, choć spóźnione uderzenie.} ({ Natychmiastowe przyjęcie ofiary prowadzi po} 22. fxg4 Nxg4+ {do następujących wariantów: I.} 23. Kf3 ({II.} 23. Ke1 Nxc4 24. Qxc4 Ne3 25. Qd3 Nxg2+ {i czarne mają trzy pionki za figurę, z możliwościami ataku.}) ({ III.} 23. Kg1 Nd7 24. Bh3 Ndf6 25. Qf3 Rh4 {z następnym 26… Hh8. Ostatni wariant wymagałby jednak subtelnej gry, chociaż po odejściu skoczka z pola g4 – pionki na liniach „f” i „g” oraz opanowana linia „h” byłyby dostatecznym ekwiwalentem za poświęconą figurę.}) 23... Ne3 {z groźbą 24… Hg4+ itd.}) 22... axb4 23. axb4 Rxa1 24. Rxa1 ({Na} 24. Bxa1 { nastąpiłoby} Bh3 25. Bxh3 ({albo} 25. cxb6 Bxg2 26. Kxg2 Qh3+ 27. Kf2 Qh4+ 28. Ng3 fxg3+ 29. Ke2 g2 30. Rg1 Nh5 {z wygraną czarnych.}) 25... Qxh3 {,}) 24... Na8 $1 {Pozornie fatalne, w rzeczywistości wygrywające. Nie wolno w tej sytuacji zamykać hetmanowi bezpośredniej drogi do obozu przeciwnika} 25. fxg4 $2 {Po odejściu wieży z pola f1 przyjęcie ofiary przegrywa w kilku posunięciach, gdyż skoczek łatwo lokuje się na polu e3. Ale w razie niezabicia gońca białe pozostają z pionkiem mniej.} ({Białe mogłyby grać } 25. Rxa8 {, ale po} Qxa8 26. fxg4 Nxg4+ {czarne stałyby lepiej.}) 25... Nxg4+ 26. Ke1 {Inne odejścia nie byłyby lepsze.} Ne3 27. Bf3 {Po 27. Gf1, lub 27. Kf2, białe również nie mogą uratować tego gońca.} g4 28. Bxg4 Qxg4 29. Kd2 Rh2 $1 {W wyniku przeprowadzonej kombinacji czarne zdobyły pionka, który teraz w połączeniu z dalszymi poświęceniami szybko kończy grę. Wieża, po zajęciu drugiej linii, spełnia podwójną rolę: nie pozwala zaatakować białą wieżą hetmana (Wg1? Wxe2+), a ponadto stwarza siatkę matową.} 30. Rxa8 f3 $1 31. Qb5 ({Oczywiście nie można grać} 31. Kxe3 {bo} Bh6+ 32. Nf4 Bxf4#) ({albo} 31. Qxe3 fxe2 32. Nxe2 Bh6 {z wygraną.}) 31... fxe2 {Grozi 22… e1H+! z matem w kilku posunięciach.} 32. Nxe2 { Wymuszone.} ({Białe mogły jeszcze dać kilka bezbolesnych szachów, np.:} 32. Qe8+ Kf6 33. Qd8+ Kg6 34. Qe8+ Kg5 35. Qe7+ Kf4 36. Qf7+ Kg3 {itd.}) 32... c6 $1 ({Konieczne, gdyż po} 32... Bh6 $2 {białe wymieniają hetmany przez} 33. Qe8+ Kf6 34. Qe6+ {z przedłużeniem agonii.}) 33. Qd3 Bh6 34. dxc6 Nd5+ 35. Kc2 Nxb4+ 36. Kc3 Nxd3 37. cxb7 Qxe2 38. b8=Q Qc2# 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

2. H.Skalik – A.Borchardt, 1950

[Site "Częstochowa, turniej I kategorii (D03)"] [Date "1950.??.??"] [Round "?"] [White "Skalik, Henryk"] [Black "Borchardt, Adam"] [Result "0-1"] [ECO "D03"] [Annotator "Adam Borchardt (Szachy 11/1950)"] 1. d4 Nf6 2. Nf3 e6 3. Bg5 d5 4. e3 Nbd7 5. Bd3 c5 6. dxc5 Bxc5 7. O-O h6 8. Bh4 a6 9. c4 dxc4 10. Bxc4 b5 11. Bd3 Qb6 {Białe zbytnio odbiegły od dróg teoretycznych, co w konsekwencji pozwoliło czarnym z łatwością wyrównać partię.} 12. Qe2 Bb7 13. Nbd2 O-O 14. Rac1 Rfe8 15. Rfd1 e5 16. Bf5 Rad8 17. Nb3 {Silne posunięcie. Grozi Gxf6 itd.} e4 {Jedyne, ale wystarczające.} 18. Nfd4 Be7 {Groziło w dalszym ciągu Gxf6.} 19. Bg3 {Powstała nowa groźba Gc7 z zyskiem jakości.} Nc5 ({Źle byłoby teraz grać} 19... Rc8 20. Rxc8 Rxc8 21. Bxd7 Nxd7 22. Nxb5 Qxb5 23. Qxb5 axb5 24. Rxd7 Rd8 25. Rxd8+ {i białe mają pionka więcej.}) 20. Nxc5 Bxc5 21. Nb3 Bd6 {Wymuszone.} 22. Bxd6 Rxd6 23. Rxd6 Qxd6 {Po wymianie figur na polu d6, partię czarnych uważam za lepszą z dwóch przyczyn; po pierwsze białe mają z deplasowanego gońca, po drugie czarne posiadają więcej terenu i swobody ruchów.} 24. g3 Rd8 25. Nd4 g6 26. Bh3 Nd5 27. a3 Nb6 28. Rc2 Nc4 29. a4 $2 {Pozornie wydaje się, że czarne stracą pionka. Ale następny manewr niweczy tę nadzieję. [#]} Ne5 $1 30. axb5 Nf3+ 31. Nxf3 exf3 32. Qe1 axb5 {Z punktu widzenia strategicznego pozycja białych jest nie do utrzymania. Znajdujący się w siatce matowej król oraz skazane na bierną obronę figury mówią to zresztą same.} 33. Bf1 b4 34. Rc1 Qd2 35. Qxd2 Rxd2 36. b3 Bd5 37. Rb1 ({Jeśli} 37. Rc8+ {to} Kg7 38. Rb8 Rd1 39. Rxb4 Re1 40. h4 Kf6 41. g4 Ke5 42. Rb5 Kd6 {grozi Ge4-c2-d1-e2 i wygrywa.}) 37... Rc2 38. Bb5 Rc3 39. Ba4 Be4 40. Re1 Bc2 41. Rc1 Rd3 42. Bb5 Rc3 43. Bc4 $2 {Błąd, ale i lepsze Ga4 nie ratowało partii, gdyż król czarny zająłby pole b6 z łatwą wygraną.} Rxc4 44. bxc4 b3 45. Ra1 b2 46. Ra8+ Kg7 47. Rb8 b1=Q+ 48. Rxb1 Bxb1 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

3. S.Witkowski – A.Borchardt, 1951

[Site "Łódź, mecz drużynowy (E81)"] [Date "1951.??.??"] [Round "?"] [White "Witkowski, Stefan"] [Black "Borchardt, Adam"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "E81"] [Annotator "Stefan Witkowski (Szachy 3/1952)"] 1. c4 Nf6 2. Nc3 g6 3. d4 Bg7 4. e4 d6 5. f3 {Tym ruchem białe rozpoczynają atak Rellstaba z ideą szturmu pionkami na skrzydle królewskim.} O-O 6. Be3 Nbd7 ({Za najlepszą obronę uważa się tutaj} 6... e5 {i po} 7. d5 Nh5 { . Warto przytoczyć partię Bolesławski – Panow (ZSRR 1949), która potoczyła się następująco:} 8. Qd2 f5 9. exf5 gxf5 10. O-O-O Nd7 11. Bd3 Nc5 12. Bc2 b6 13. Nge2 Qh4 14. b3 Qe7 {i teraz Bolesławski powinien był grać} 15. b4 $1 Nb7 16. g4 fxg4 17. fxg4 Nf4 {z ostrą grą.}) 7. Qd2 c5 {Ciekawa idea. Czarne chcą umieścić skoczka na centralnym polu e5 i otworzyć dla gońca przekątną a1-h8. Ruch ten ma jednak i swoje słabe strony, gdyż pozbawia czarne możliwości podważenia centrum przez c7-c6.} ({Koblenc w partii z Zamichowskim (ZSRR 1949) zagrał} 7... c6 8. d5 cxd5 9. cxd5 a6 10. Nge2 Ne8 11. g4 f5 {z obustronnymi szansami.}) 8. d5 a6 9. Bh6 Ne5 10. Be2 Ne8 11. h4 {[#]} f6 $1 { Dobry ruch obronny, zwalniający pole f7 dla skoczka.} 12. Nh3 ({Przy okazji czarne zastawiają pułapkę. Jeśli} 12. h5 $2 {to} Bxh6 13. Qxh6 g5 {i po 14… Sf7 uwięziony hetman ginie.}) 12... Nf7 13. Bxg7 Kxg7 14. O-O-O $2 ({ Po najprostszym} 14. g4 {atak białych wcale nie był łatwy do odparcie, a opóźnienie go o jedno posunięcie, z równoczesnym przerzutem króla na niepewną pozycję, dało czarnym możliwość przeciwuderzenia.}) 14... Bd7 15. g4 b5 16. cxb5 axb5 17. Bxb5 Bxb5 18. Nxb5 Ne5 {Na to posunięcie czarne bardzo liczyły, przypuszczając, że skoczek na polu e5 będzie kluczowym punktem ich pozycji.} ({Jak się jednak okaże, lepsze było zwykłe} 18... Rxa2 {.}) 19. f4 $1 Nxg4 20. h5 {Dwoma aktywnymi posunięciami białe rozpoczęły decydujący atak.} Rxa2 21. Nc3 Ra1+ 22. Kc2 Rxd1 23. Nxd1 Qb6 24. Nhf2 Nxf2 25. Qxf2 Nc7 26. hxg6 hxg6 27. Qh4 Kf7 28. f5 $1 {Czarne liczyły tylko na 28. Hh7.} Ke8 29. fxg6 Qb4 30. g7 Rg8 31. Qg4 {Grozi 32. Wh8. W tej przegranej pozycji czarne próbują jeszcze ostatniej drogi ratunku.} Nxd5 ({ Jeśli teraz} 31... Rxg7 {to nie od razu} 32. Qxg7 ({lecz najpierw} 32. Rh8+ { i po} Kf7 33. Qh5+ Rg6 34. Rh7+ {z wygraną białych.}) 32... Qxe4+) 32. Qg6+ $2 ({Narzucające się, ale błędne. Po prawidłowym} 32. Rh8 $1 { białe mogły od razu wygrać partię, np.:} Qc4+ 33. Kd2 Qd4+ ({lub też} 33... Nb6 34. Qh5+ Kd7 35. Rxg8 Qxg8 36. Qh8 {i czarnym wypada się poddać.}) 34. Ke1 Qb4+ 35. Nc3) 32... Kd7 33. exd5 {i po} Rxg7 {czarne zdobyły dwa pionki za figurę, co przy zredukowanym materiale dało im szanse na remis.} 34. Qf5+ ({ Jeżeli} 34. Qxg7 {to oczywiście} Qe4+ {i 33. Hxh1.}) 34... Kc7 35. Rh8 Qa4+ 36. Kc1 Qd7 ({Po} 36... Qa1+ {nastąpiłoby} 37. Kd2 Rg2+ 38. Ke3 {itd.}) 37. Qxd7+ Kxd7 38. Kc2 e6 39. dxe6+ Kxe6 40. Re8+ Kd7 {Przy wejściu króla na piątą linię białe zyskiwały tempo szachując skoczkiem.} 41. Re2 Rg3 42. Nc3 Rf3 43. Ne4 Kc6 44. Rf2 Rxf2+ 45. Nxf2 d5 46. Kd3 Kb5 47. Ng4 Kb4 {Czarne za wszelką cenę usiłują zniszczyć głównego wroga, którym jest ostatni biały pionek.} 48. Kc2 d4 49. Nxf6 d3+ 50. Kc1 c4 51. Ne4 Kb3 52. Kb1 Kb4 53. Ka2 {W tej pozycji partia została przerwana, po czym bez dalszej gry zgodzono się na remis.} 1/2-1/2 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

4. A.Borchardt – H.Szapiel, 1953

[Site "Szklarska Poręba, półfinał Mistrzostw Polski (B84)"] [Date "1953.??.??"] [Round "?"] [White "Borchardt, Adam"] [Black "Szapiel, Henryk"] [Result "1-0"] [ECO "B84"] [Annotator "Adam Borchardt (Szachy 9/1953)"] 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 Nc6 6. Be2 e6 7. Be3 a6 8. O-O Qc7 9. f4 {Wybrałem jedną z ostrzejszych kontynuacji przeciwko wariantowi scheveningen. Jej powodzenie uzależnione jest od odważnego i precyzyjnego prowadzenia ataku białych.} Na5 {Manewr skoczkiem jest stratą czasu i przyczyną porażki.} ({Należało grać} 9... Be7 10. Qe1 O-O {i teraz według najnowszych danych białe grają} 11. Rd1 {uniemożliwiając oswobadzający ruch d6-d5.} ({Natomiast na posunięcie Bronsteina} 11. Qg3 { czarne mają dobrą odpowiedź znalezioną przez Kotowa i O’Kellyego} d5 $1)) 10. Qd3 Bd7 11. Rad1 Rc8 12. Kh1 Be7 13. Bc1 O-O 14. Qg3 {Białe, dzięki wypadowi czarnego skoczka na pole a5, w oryginalny sposób przeprowadziły manewr Bronsteina i osiągnęły korzystną pozycję.} Nc4 ({Teraz} 14... d5 { nie daje czarnym wyrównania.}) 15. f5 Kh8 {Groziło 16. Gh6.} ({Jeśli czarne grałyby} 15... d5 {to następuje} 16. Bf4 $1 e5 ({lub} 16... Bd6 17. Bxd6 Qxd6 18. Qxd6 Nxd6 19. e5 {z wygraną.}) 17. Bh6 {itd.}) 16. Qh3 {Przygotowanie do decydującego ataku pionkiem „g”.} Qa5 {Czarnym trudno o dobry plan obrony. } ({Być może lepsze było} 16... d5 {z dużymi powikłaniami.}) 17. g4 Ne5 18. g5 Ng8 {[#]} 19. Qh4 $1 {Nacisku białych nie można powstrzymać. Przede wszystkim grozi 20.f6! z rozbiciem skrzydła królewskiego czarnych.} d5 ({Na} 19... g6 { białe grają} 20. f6 Bd8 21. Qg3 {i pionek „h” maszeruje do ataku.}) ({ W razie} 19... f6 {nastąpi} 20. g6 h6 {i białe stoją znacznie lepiej.}) 20. f6 Ng6 21. fxg7+ Kxg7 22. Qh5 f6 ({Czarne miały do wyboru} 22... dxe4 {, na co nastąpiłoby} 23. Nxe4 {z groźbą 24. Sf6!}) ({lub} 22... h6 23. gxh6+ Kh7 24. exd5 exd5 25. Bd3 {w obu przypadkach z niesłabnącą inicjatywą białych.}) 23. Rf3 fxg5 24. Rh3 h6 25. Bg4 {Po tym posunięciu pozycja czarnych rozpada się. Główną ideą ataku białych jest zlikwidowanie skoczka na polu g8, bohaterskiego obrońcy pola h6.} dxe4 {Łatwo stwierdzić, że inne próby ratunku czarnych również zawodzą.} 26. Nxe6+ Bxe6 27. Bxe6 Rc6 28. Bxg8 Kxg8 ({Ciekawe komplikacje powstawały po} 28... Rxg8 29. Qxh6+ Kf7 30. Rd7 $1 {. Nie wolno grać} Rh8 {ponieważ nastąpi} 31. Rxe7+ { i wygrywa. Natomiast grozi 31. Gxg5 jak również 31. Wxb7.}) 29. Qxh6 Rf7 ({Po } 29... Kf7 {białe grałyby} 30. Qh7+ Ke8 31. Re3 $1) 30. Rg1 Qe5 31. Bxg5 Bxg5 32. Rxg5 Qf6 $2 {Błąd popełniony w niedoczasie. Nie ma już jednak wystarczającej obrony.} ({Np.:} 32... Qg7 33. Qxg7+ Kxg7 34. Rhg3 {i białe otrzymują łatwo wygraną końcówkę.}) 33. Rxg6+ Qxg6 34. Qh8# 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

5. B.Burdelak – A.Borchardt, 1953

[Site "Inowrocław, Mistrzostwa Pomorza (A46)"] [Date "1953.??.??"] [Round "?"] [White "Burdelak, Bogdan"] [Black "Borchardt, Adam"] [Result "0-1"] [ECO "A46"] [Annotator "Adam Borchardt (Szachy 10/1953)"] 1. d4 Nf6 2. Nf3 e6 3. c3 {Tym posunięciem białe zdradzają swój plan, po 3… d5 niewątpliwie zastosowałyby system Colle’go.} ({Aktywniejsze było 3.c4.} 3. c4) 3... b6 4. g3 Bb7 5. Bg2 d5 {Po posunięciu w partii czarne nie mają trudności rozwojowych, nawet w tak wczesnym stadium gry.} 6. Qc2 Nbd7 7. O-O Bd6 8. Bg5 h6 9. Bxf6 Nxf6 10. Nbd2 O-O 11. Ne5 c5 12. e3 Qc7 13. f4 Rac8 14. Rac1 Ba6 15. Rfe1 Bb7 16. Qd1 Nd7 {Plan czarnych polega na zlikwidowaniu silnej pozycji skoczka na polu e5 i stworzenia ruchomego centrum.} 17. Qh5 Bxe5 18. fxe5 f6 19. Bh3 Rce8 20. Rf1 Bc6 {Ważne przygotowawcze posunięcie.} ({ Na natychmiastowe} 20... fxe5 {mogło nastąpić} 21. Rxf8+ {i czarne straciłyby pionka lub otrzymałyby trudna pozycję.}) 21. c4 fxe5 22. Rxf8+ Nxf8 23. cxd5 exd5 24. dxc5 bxc5 25. Rxc5 {[#]} Qd6 $1 26. b4 Re7 27. Qe2 Bb7 28. Nb3 Rf7 29. Qd2 Ne6 30. Ra5 Ng5 31. Bg2 Qf6 32. Qe2 {Groziło 32… Sf3+ 33. Gxf3 Hxf3 z wygraną pozycją.} Qf5 {Pozycja białych jest trudna, a nowa groźba wygląda następująco: 33…Hb1+ 34. Gf1 Wxf1+ 35. Hxf1 Sh3+ 36. Kg2 d4+.} 33. Bxd5 $2 {Przegrywa natychmiast w prosty sposób.} ({Natomiast} 33. Rxd5 { prowadziło po} Qf6 $1 34. Rc5 $1 Bxg2 35. Kxg2 ({lub} 35. Qxg2 Nh3+ 36. Kh1 g5 ) 35... Qf5 $3 {do niewyjaśnionej jeszcze sytuacji z lepszymi widokami dla czarnych.}) ({Najlepszym posunięciem obronnym było niewątpliwie} 33. Rc5 { na co czarne odpowiedziałyby} Ba6 $1 34. b5 $1 Bxb5 35. Rxb5 Qb1+ 36. Bf1 Nh3+ 37. Kg2 Rf2+ 38. Qxf2 Nxf2 39. Kxf2 Qxa2+ {z trudną do oceny pozycją.}) 33... Bxd5 34. Rxd5 Qe4 35. Rd8+ Kh7 {Wobec groźby mata lub utraty hetmana, białe poddały się.} 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

6. F.Chybicki – A.Borchardt, 1953

[Site "Inowrocław, Mistrzostwa Pomorza (D26)"] [Date "1953.??.??"] [Round "?"] [White "Chybicki, Feliks"] [Black "Borchardt, Adam"] [Result "0-1"] [ECO "D26"] [Annotator "Adam Borchardt (Szachy 10/1953)"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nc3 e6 4. e3 Nf6 5. Bxc4 c5 6. Nf3 a6 7. a4 {Ciekawa odmiana przyjętego gambitu hetmańskiego. Białe stwarzają czarnym szereg trudności poprzez umiejętne przestawienie posunięć.} b6 8. d5 exd5 9. Nxd5 Nxd5 10. Bxd5 {Na rozegranych ogółem 10 partii z Kolegą Chybickim żadna nie zakończyła się remisem. Taki los spotyka i tę partię, gdyż przeciwnicy hołdują stylowi bezkompromisowej walki.} Ra7 11. e4 Be7 12. Qb3 O-O 13. Bf4 Nd7 14. Rd1 {Pozycja białych wyborna. Pozornie wygląda na to, że czarne mają strategicznie przegraną partię. Następuje jednak przełomowy moment. [#]} b5 $1 {Po tym posunięciu czarne nabrały głębokiego oddechu.} 15. O-O Qb6 16. e5 c4 17. Qc2 Nc5 18. Be3 Rc7 19. Nd4 Be6 {Białe zamierzały kontynuować atak pionkiem f2-f4, ale ostatnim posunięciem czarnych zmuszone zostały do zarzucenia swojego planu.} 20. Nf5 Bxf5 21. Qxf5 Qg6 22. Qxg6 hxg6 23. axb5 axb5 {Interesująca pozycja. Białe posiadają wprawdzie parę gońców, które jednak są bezradne z powodu przewagi czarnych na skrzydle hetmańskim.} 24. Ra1 ({Gdyby jednak białe chciały wyrównać partię, mogły to łatwo osiągnąć przez} 24. Bxc5 Bxc5 25. e6 fxe6 26. Bxe6+ Kh7 27. b3 c3 28. Rd3 $1 {itd., sprowadzając grę do końcówki z różnobarwnymi gońcami.}) 24... Rd8 25. Bf3 Rb8 26. Rfd1 Na4 27. e6 g5 $1 {Groziło 28. Gf4.} 28. exf7+ Kxf7 29. Bd5+ Kf8 30. Bd4 Bf6 31. f4 $5 {Białe nie mają wyboru.} ({Po} 31. Bxf6 gxf6 {pozycja czarnych jest lepsza. Ostatnia próba ratunku pionkiem „f” także zawodzi.}) 31... gxf4 32. Bxf6 gxf6 33. Rf1 Rd8 34. b3 Rxd5 35. bxa4 b4 {Para wolnych pionków szybko ustala wynik partii. Nastąpiło jeszcze:} 36. a5 b3 37. a6 Rdd7 38. Rxf4 b2 39. Rb1 c3 40. Rxf6+ Kg7 41. Rbf1 Rd1 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

7. H.Szapiel – A.Borchardt, 1953

[Site "Bydgoszcz, mecz o tytuł Mistrza Pomorza (1) (D53)"] [Date "1953.??.??"] [Round "?"] [White "Szapiel, Henryk"] [Black "Borchardt, Adam"] [Result "0-1"] [ECO "D53"] [Annotator "Adam Borchardt (Szachy 9/1953)"] 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 Nf6 4. Bg5 Be7 5. e3 Nbd7 6. Nf3 c6 ({Rzadko spotykane posunięcie. Zwykle gra się tutaj} 6... O-O) 7. Bd3 dxc4 8. Bxc4 b5 9. Bd3 a6 10. O-O {Białe grają beztrosko, dlatego po kilku dalszych posunięciach staną w niewygodnej sytuacji.} ({Należało grać} 10. a4 { co utrudniałoby czarnym posunięcie c6-c5.}) 10... Bb7 11. e4 c5 {Odtąd do końca partii czarne przejmują inicjatywę. Grozi już 12… cxd4 z następującym 13… Sc5. A na 12. dxc5 sxc5 czarne zdobywają pionka.} 12. e5 {Ostra kontynuacja mająca na celu osłabienie pozycji skrzydła królewskiego czarnych za cenę pionka.} cxd4 13. exf6 gxf6 14. Nxd4 fxg5 15. Qe2 ({Na poświęcenie skoczka nie łatwo było się zdecydować. Na przykład:} 15. Nxe6 fxe6 16. Qh5+ Kf8 17. f4 $1 Qb6+ 18. Kh1 g4 {i nie widać forsownej wygranej dla białych.}) 15... Qb6 16. Nf3 {Po wykonaniu ostatniego posunięcia białych zużycie czasu na zegarach wynosi 2 godz. i 5 min. dla białych a tylko 30 min. dla czarnych.} Rd8 17. Rad1 Bxf3 18. gxf3 ({Białe nie dopuszczają do dalszych uproszczeń. Po} 18. Qxf3 {nastąpiłoby} Ne5 { i czarne wymieniają dwie figury, co przy przewadze pionka byłoby dla nich korzystne.}) 18... Bd6 {Słabości wynikłe z ostatniego posunięcia białych trzeba wykorzystać. Po ruchu w partii białe zapewne ujrzały widmo ataku matowego.} 19. Ne4 {[#]} Bb8 $1 {Pionek na polu g3 jest oczywiście nietykalny.} 20. Ng3 h5 21. Rfe1 h4 22. Nf1 Ne5 {Doskonała pozycja skoczka na polu e5 rozstrzyga partię w niespodziewanie krótkim czasie.} 23. Be4 Rxd1 24. Rxd1 f5 25. Bd3 Qc6 26. Nd2 Kf7 $1 ({Na natychmiastowe} 26... Qd6 {mogło nastąpić} 27. Ne4 $1) 27. Qe3 Qd6 28. Nf1 ({Nie można grać Nie można grać} 28. Be2 { z powodu groźby} Ng4 $1) 28... Qc6 29. Be2 Rg8 30. Rc1 Qb7 31. Rc5 g4 $1 { Białe są bezradne wobec licznych gróźb nie wymagających komentarza.} 32. fxg4 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

8. A.Borchardt – K.Plater, 1956

[Site "Częstochowa, Mistrzostwa Polski (D18)"] [Round "3"] [Date "1956.??.??"] [White "Borchardt, Adam"] [Black "Plater, Kazimierz"] [Result "1-0"] [ECO "D18"] [Annotator "Adam Borchardt (Szachy 3/1957)"] 1. c4 c6 2. d4 d5 3. Nc3 Nf6 4. Nf3 dxc4 5. a4 Bf5 6. e3 e6 7. Bxc4 Bb4 8. O-O Nbd7 9. Qb3 Qb6 {Za najlepsze posunięcie uważa się tu 9… a5!} 10. h3 ({ Energiczniejsze i lepsze jest} 10. e4 $1 Bg6 (10... Nxe4 $2 11. Nxe4 Bxe4 12. Bxe6 $1) 11. Bxe6 $1 fxe6 12. a5 $1 {z przewagą białych, co zdarzyło się w partii meczowej dr Euwe – dr Landau, 1939 r.}) 10... h6 11. Qa2 Qc7 12. Bd2 Bd6 13. Rfe1 Bh7 {Groziło 15.e4 i 16.e5 ze zdobyciem figury.} 14. Rac1 Nb6 15. Bb3 Ne4 16. a5 $1 Nc8 ({Wymuszone,} 16... Nd7 $2 17. Bxe6) ({lub} 16... Nd5 $2 17. Nxd5 {prowadziło do strat materialnych.}) 17. d5 $1 {Tym posunięciem białe uniemożliwiają przeciwnikowi wykonani roszady.} Nxd2 18. Nxd2 exd5 19. Nxd5 Qb8 ({Po} 19... Qd8 {nastąpiłoby} 20. Nf4 O-O (20... Bxf4 $2 21. Bxf7+ Kf8 22. exf4 Qxd2 $4 23. Re8#) 21. Nf3 {z dobrą grą białych.}) ({Natomiast na} 19... Qd7 {białe grałyby} 20. Red1 $1) {[#]} 20. Nf6+ $5 {Na poświęcenie figury zdecydowałem się w tej pozycji z różnych przyczyn. Po pierwsze brałem pod uwagę brak koordynacji czarnych figur. Ponadto chciałem zaskoczyć swego przeciwnika, który zapewne liczył na spokojną grę po odejściu skoczkiem. Wreszcie miałem chęć stworzenia takiej pozycji, w której siły materialne przyjmują charakter względny.} gxf6 21. Bxf7+ Kf8 22. Qe6 $1 Qc7 ({Mistrz Plater długo zastanawiał się nad wyborem najlepszej obrony przed atakiem na rozbite skrzydło królewskie, a po grze wyraził mniemanie, iż zamiast posunięcia w partii powinien zagrać} 22... Be7 {co dawało czarnym realniejsze szanse na skonsolidowanie swych figur. Miał zapewne dużo racji, ale poniższy wariant świadczy o tym, że czarne i wtedy nie uchroniłyby się od niebezpieczeństw. Np.:} 23. a6 Nd6 24. axb7 Qxb7 25. Bh5 Bg8 ({jeśli } 25... Qxb2 {to} 26. Nf3 $1)) 23. Bh5 ({Słabe byłoby} 23. Qxf6 {z powodu odpowiedzi} Be5 $1) 23... Qe7 {Manewr czarnego hetmana okazał się chybiony, gdyż czarne figury nie współpracują, tylko blokują się wzajemnie.} 24. Qc4 Bg8 25. Qd3 Qe5 $2 (25... a6) ({Natomiast po} 25... Bb4 {nastąpiłoby} 26. a6 $1 {i ewentualnie} Bxd2 27. axb7 Qxb7 28. Qxd2 Ne7 29. Qd6 Qxb2 30. f4 $1 { z atakiem białych.}) 26. Bg4 h5 ({Nic nie dawało czarnym} 26... Qh2+ { ponieważ po} 27. Kf1 Qh1+ 28. Ke2 Qxg2 29. Bxc8 {białe odbijały figurę.}) 27. f4 Qe7 ({Na} 27... Qd5 {nastąpiłoby} 28. Qc3 $1) 28. Bf3 a6 29. Red1 Bc5 30. Ne4 Ba7 ({Jeśli} 30... Bh7 {to} 31. Rxc5 $1 Qxc5 ({albo} 31... Bxe4 32. Qd8+) 32. Qd8+ {itd.}) 31. Rc3 Bd5 32. Ng3 Bxf3 33. gxf3 Rg8 34. Kh2 Rxg3 { Czarne nie chciały dopuści do opanowania pola f5 przez białego skoczka, ponieważ krępowałby jaszcze bardziej ruchy swoich figur.} ({Np.:} 34... Qe8 35. Nf5 Ne7 36. Qd6 Rg6 37. Rc4 $1 Bb8 38. Qb4 Kf7 39. Re4 $1) 35. Kxg3 Qg7+ 36. Kh2 Ne7 {Skoczek nareszcie wszedł do gry, ale białe znajdują sposób dalszego ograniczenia działania czarnych figur.} 37. Rg1 Qf7 38. Qd6 Re8 { Również po 38… Gb8 nastąpiłaby odpowiedź jak w partii.} 39. Qb4 c5 $5 { Czarne uwalniają się od wiązań oraz wymuszają wymianę hetmanów, kosztuje to jednak pionka.} 40. Qxb7 Nd5 41. Qxf7+ Kxf7 42. Rd3 Ke6 ({Pionek e3 jest nietykalny, gdyż po} 42... Nxe3 43. Rd7+ Re7 44. Rg7+ Kxg7 45. Rxe7+ { białe zdobywały gońca lub skoczka.}) 43. Rgd1 {W tej pozycji partia była odłożona. W trakcie analizy doszedłem do wniosku, iż wygrana białych jest trudna lecz do osiągnięcia. Mój przeciwnik i jego sekundanci byli jednak innego zdania, to też w dniu dogrywek końcówka tej partii dała wiele emocji przyglądającym się kibicom.} Nb4 {Posunięcie zapisane do koperty.} ( {Słabe byłoby} 43... Nc7 44. Rd6+ Kf7 ({lub} 44... Kf5 45. Rd7 {itd.}) 45. Rc6 {itd.}) 44. Rd6+ $1 Kf5 ({Warianty z analizy domowej po odłożeniu partii. } 44... Kf7 45. Rd7+ Re7 46. Kg3 Nc2 47. R1d6 Nb4 48. Kh4 c4 49. f5 Bb8 50. Rxe7+ Kxe7 51. Re6+ Kf7 52. f4 {itd.}) 45. Rd7 $1 ({Błędem byłoby} 45. e4+ $2 {ponieważ czarne po} Kxf4 46. Rxf6+ Ke3 {uaktywniłyby swoje figury i otrzymały lepszą pozycję.}) 45... Bb8 46. Rd8 Rxd8 47. Rxd8 Bc7 (47... Ba7 48. Rd7) 48. Rc8 Bd6 {Jedyne posunięcie. Teraz wieża kontroluje skrzydło hetmańskie, a zatem do akcji spokojnie wkracza biały król.} 49. Kg3 Ke6 { Tego posunięcia nie analizowałem szczegółowo, ponieważ ułatwia zadanie wynikające z przeprowadzonej analizy domowej.} ({A oto jak wyglądała analiza domowa w trakcie turnieju, przed dogrywką:} 49... Kg6 50. Kh4 Kh6 51. b3 Kg6 52. f5+ Kh6 53. f4 Be7 54. Re8 Nc6 55. e4 Kg7 56. Kxh5 Kf7 57. Ra8 Nxa5 58. Rxa6 Nxb3 59. Kg4 Nd2 60. e5 fxe5 61. fxe5 c4 62. Rc6 Bb4 63. Rc7+ Kf8 64. h4 {itd.}) 50. Kh4 Nd3 51. Ra8 Nxb2 52. Rxa6 c4 53. Rb6 $1 ({Precyzyjne posunięci. Słabe byłoby} 53. Rc6 {wobec} Kd7 $1) 53... Na4 ({Gdyby czarne zagrały} 53... c3 {to nastąpiłoby} 54. a6 $1 c2 55. a7 c1=Q 56. a8=Q { i białe wygrywają.}) 54. Rb1 {Plan białych jest już prosty; polega na stworzeniu dwóch wolnych pionków oraz (w razie potrzeby) poświęcenia wieży za pionka „c”.} Nc5 55. Kxh5 Kd5 56. Kg6 c3 57. h4 Kc4 58. h5 c2 59. Rc1 Kd3 60. h6 Nd7 61. Kf7 $1 {Najprostsze.} ({Po} 61. h7 Nf8+ 62. Kg7) ({lub} 61. Kg7 Bf8+ 62. Kg6 Bd6 63. h7 {czarne również przegrywały.}) 61... Nf8 62. a6 Bc5 63. a7 Bxa7 64. Kxf8 Bc5+ 65. Kf7 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

9. A.Borchardt – Z.Doda, 1956

[Site "Częstochowa, Mistrzostwa Polski (E61)"] [Round "12"] [Date "1956.??.??"] [White "Borchardt, Adam"] [Black "Doda, Zbigniew"] [ECO "E61"] [Result "1-0"] 1.d4 Nf6 2.c4 d6 3.Nf3 g6 4.Nc3 Bg7 5.h3 O-O 6.Bg5 c6 7.Qd2 a6 8.e4 b5 9.a3 Bb7 10.Rd1 bxc4 11.Bxc4 d5 12.exd5 cxd5 13.Ba2 Nbd7 14.O-O Nb6 15.Ne5 Ne8 16.Ng4 h5 17.Nh2 Nd6 18.Nf3 Rc8 19.Qe2 Re8 20.Bb1 Ndc4 21.Nh4 Qd6 22.f4 Bf6 23.Kh1 Kg7 24.Rf3 Bxg5 25.fxg5 e5 26.Qf2 Rc7 27.Rf1 Qd7 {[#]} 28.Bxg6 $1 fxg6 29.Rf6 Re6 30.Rxe6 Qxe6 31.Qf8+ Kh7 32.Qh6+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

10. A.Borchardt – R.Grąbczewski, 1977

[Site "Piotrków Trybunalski, Mistrzostwa Polski (C63)"] [Date "1977.??.??"] [Round "?"] [White "Borchardt, Adam"] [Black "Grąbczewski, Romuald"] [Result "1-0"] [ECO "C63"] 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 f5 4. exf5 e4 5. Qe2 Qe7 6. Bxc6 dxc6 7. Nd4 Qe5 8. Ne6 Bxe6 9. fxe6 Bd6 10. Nc3 Nf6 11. b3 O-O 12. h3 Nd5 13. Bb2 Nf4 14. Qf1 Nxe6 15. O-O-O Bc5 16. Qc4 Rxf2 17. Nxe4 Ba3 18. Nc3 Bxb2+ 19. Kxb2 Re8 20. d4 Qf5 21. Rc1 Rxg2 22. Rhe1 h6 23. Re5 Qg6 24. h4 Rh2 25. Ne4 Kh7 26. Re1 Re7 27. Kb1 b5 28. Qxc6 Qg2 29. h5 Kh8 30. d5 Nd8 {[#]} 31. Qe8+ $3 Rxe8 32. Rxe8+ Kh7 33. Nf6+ gxf6 34. R1e7+ Qg7 35. Rxg7+ Kxg7 36. Rxd8 Rxh5 37. Rd7+ Kg6 38. c4 bxc4 39. bxc4 c6 40. d6 Rc5 41. Rg7+ $1 Kxg7 42. d7 Rxc4 43. d8=Q Rb4+ 44. Kc2 Rb7 45. Qd6 Rf7 46. Qxc6 f5 47. Qc3+ Kh7 48. Qc4 Kg6 49. Qf4 h5 50. Kd3 Rh7 51. Qg3+ Kf6 52. Qh4+ Kg6 53. Ke3 Rd7 54. a4 Rb7 55. Qg3+ Kf6 56. Qd6+ Kg5 57. Qd8+ Kg6 58. Qg8+ Rg7 59. Qe6+ Kg5 60. Kf3 h4 61. Qe3+ Kh5 62. Kf4 Rf7 63. Qe6 Rf8 64. Qe7 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

314

Wybrane partie Adama Borchardta