Wybrane partie Jerzego Bratoszewskiego 17/12/2024 Autor Przemysław Jahr Wybrane partie Jerzego Bratoszewskiego wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze przepisał Ulrich Jahr zobacz: partie polskich szachistów 1. J.Bratoszewski – S.Gawlikowski, 19552. E.Czucharski – J.Bratoszewski, 19523. J.Gromek – J.Bratoszewski, 19554. B.Śliwa – J.Bratoszewski, 19555. J.Bratoszewski – S.Kwapisz, 1955 1. J.Bratoszewski – S.Gawlikowski, 1955 [Site "Wrocław, Mistrzostwa Polski (A85)"] [Date "1955.??.??"] [Round "12"] [White "Bratoszewski, Jerzy"] [Black "Gawlikowski, Stanisław"] [Result "1-0"] [Annotator "Jerzy Bratoszewski (Szachy 1/1956)"] 1. c4 f5 2. d4 Nf6 3. Nc3 g6 {Czarne zamierzają sprowadzić grę na tory wariantu leningradzkiego obrony holenderskiej, który opracowali i wprowadzili do praktyki turniejowej zawodnicy leningradzcy: arcymistrz Korcznoj oraz mistrzowie Furman i Czechower.} 4. f3 {Zwykle grywa się tutaj Sf3 lub g3 z następnym flankowaniem gońca na g2. Ruch w tekście jest nieco oryginalny. Ma jednak na celu zbudowanie centrum pionowego i zejście z „utartych ścieżek”.} d5 $2 ({Czarne popełniają poważny błąd strategiczny, osłabiający białe pola w ich obozie. Należało grać} 4...c5 {(bądź też konsekwentnie 4…Gg7), po czym mogło nastąpić} 5. d5 d6 5. e4 fxe4 7. fxe4 Bg7 {z nieco lepszą grą białych.}) 5. cxd5 Nxd5 6. e4 Nxc3 7. bxc3 fxe4 8. fxe4 e5 {Poprzednie posunięcia czarnych, będące konsekwencją ich planu strategicznego, wskazują że na ten właśnie ruch pokładały one wielkie nadzieje. Pozornie bowiem wydaje się, że czarne stworzą białym wiszące, łatwe do zaatakowania piony i otrzymają co najmniej wyrównanie. Tak się jednak nie stanie, bowiem białe mając przewagę tempa zdołają opanować (w wyniku następnego grubego błędu czarnych) przekątną a2-g8, co w połączeniu z naciskiem po otwartej linii „f” da im niebezpieczny atak na pozostałego w środku króla przeciwnika. Można tu zaryzykować twierdzenie, że partia czarnych jest już strategicznie przegrana z uwagi na silne centrum pionowe białych i osłabienie pozycji czarnego króla.} 9. Nf3 Bg4 $2 ({ Tym razem to już przegrywający błąd. Największe szanse na obronę dawało} 9...Nc6 {, chociaż i tutaj, po} 10. Qb3 {powstają liczne nieprzyjemne dla czarnych groźby, jak Gc4 lub Gg5 z następnym Wd1, którym nie mogą one w pełni zapobiec.}) 10. Bc4 Nd7 11. Qb3 { Po partii mój partner z właściwym sobie poczuciem humoru oświadczył, że po tym ruchu mógł się śmiało poddać „bez szkody dla polskich szachów”. Istotnie, dla czarnego króla, który nie może zroszować, nie widać już ratunku.} Qf6 12. Bg5 Qg7 13. O-O h6 14. Qxb7 $1 {Posunięcie to udaremnia czarnym wykonanie długiej roszady, która – aczkolwiek bardzo niebezpieczna – była dla nich ostatnią deską ratunku.} Rb8 15. Qxc7 hxg5 16. Nxe5 { Po tym posunięciu partia czarnych jest beznadziejnie przegrana. Grozi 17. Gf7+, po czym czarne muszą oddać hetmana (inaczej dostają mata Sc6). Tak się tym zasugerowałem, iż uważałem że czarne muszą bronić pola c6 przez Wb6. Czarne jednak zagrały:} Bc5 {po czym, bez chwili zastanowienia (przestawiając kolejność posunięć), wykonałem „matujące” posunięcie. } 17. Nc6 {Dopiero po chwili ze zdumieniem spostrzegłem, że nie tylko nie dałem mata, ale nawet nie ma szacha. Przypadkowo jednak ruch ten jest bardzo silny i niczego nie psuje.} Bb6 18. Qd6 Rc8 19. Bf7+ Qxf7 20. Rxf7 Kxf7 21. h3 Bc7 22. Rf1+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej. 2. E.Czucharski – J.Bratoszewski, 1952 [Site "Szczecin, turniej I kategorii (D59)"] [Date "1952.??.??"] [Round "?"] [White "Czucharski, Emil"] [Black "Bratoszewski, Jerzy"] [Result "0-1"] [Annotator "Jerzy Bratoszewski (Szachy 4/1953)"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nc3 d5 4. Bg5 Be7 5. e3 O-O 6. Nf3 h6 7. Bh4 b6 {Powstała pozycja tzw. obrony Tartakowera, w gambicie hetmana, w którą wiele nowych i cennych idei wnieśli szachiści radzieccy: am Bondarewski i mistrz Makagonow.} 8. cxd5 Nxd5 9. Bxe7 Qxe7 10. Qb3 ({Tu gra się zwykle} 10. Nxd5 exd5 11. Bd3 Be6 12. O-O Rfc8 {, z równą grą.}) Bb7 11. Be2 Nd7 12. O-O c5 13. a3 ({Przynajmniej strata tempa. Należało grać} 13. Rac1) cxd4 14. Nxd4 Nxc3 15. Qxc3 Rac8 16. Qb4 Rc5 $1 {Czarne zastawiają tu dość widoczną pułapkę…} 17. Bf3 ({…w którą białe nie wpadają:} 17. Nb3 $2 Qg5 {i 18…Wc2 z groźnym naciskiem.}) Ne5 18. Bxb7 Qxb7 19. Nb3 $2 ({Należało grać} 19.Rac1) Nf3+ $1 20. Kh1 Rh5 ({Najlepsze. Niczego nie dawało} 20...Rg5 {z powodu} 21.e4) 21. h3 Rh4 $1 ({Koniecznie należy zająć 4-tą linię. Nic nie dawało} 21...Qc7 {z powodu prostej odpowiedzi} 22.Qf4) 22. Qd6 ({Jedyne. Na} 22.Qb5 {następuje} Rxh3+ {i 23…Sd4+.}) e5 {Groziło 23.Hg3.} 23. Rad1 Ng5 24. Qd5 Qc8 25. Qd7 Qc2 26. Nc1 Qxb2 27. Qxa7 Qb5 28. Qd7 Qa6 29. Qe7 Qa8 {Po tych manewrach czarne stwarzają znowu groźby, atakując pozycję roszady.} 30. f3 {Tym odważnym ruchem białe przesłaniają co prawda niebezpieczną diagonalę a1-h8, ale jeszcze bardziej osłabiają swoją pozycję.} Re8 31. Qd6 Kh7 32. Qxb6 $2 {Błąd. Należało iść skoczkiem na e2, by pomóc zagrożonemu skrzydłu królewskiemu.} Qc8 33. Qb1+ ({W niedoczasie przeciwnik denerwuje się i pomaga. Można było dłużej walczyć po natychmiastowym} 33. Kg1) e4 34. Kg1 Nxh3+ 35. gxh3 Qxh3 36. Qa2 ({Jeszcze jeden błąd w przegranej zresztą pozycji. Dłuższy opór można było stawiać po} 36.Rd2 {lub 36.Kf2}) exf3 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej. 3. J.Gromek – J.Bratoszewski, 1955 [Site "Wrocław, Mistrzostwa Polski (B13)"] [Date "1955.??.??"] [Round "3"] [White "Gromek, Józef"] [Black "Bratoszewski, Jerzy"] [Result "0-1"] 1. e4 c6 2. Nf3 d5 3. Nc3 Nf6 4. exd5 cxd5 5. d4 Bf5 6. Ne5 a6 7. g4 Bc8 8. Bg2 e6 9. Qe2 Be7 10. Bf4 Nc6 11. Rd1 O-O 12. h4 Bd7 13. g5 Ne8 14. Bh3 Nxe5 15. Bxe5 Qb6 16. Nxd5 Qa5+ 17. Nc3 Bc6 18. O-O Bb4 19. Ne4 Qxa2 20. b3 Bb5 21. Qg4 Qxc2 22. h5 Be2 23. Qf4 Bxd1 24. h6 Be7 25. hxg7 Nxg7 26. Kh2 Nh5 27. Qh4 Bf3 28. Re1 h6 29. Bg2 Bxg5 30. Qh3 Bxg2 31. Qxg2 Kh7 32. Qg4 f5 33. Nxg5+ Kg6 34. Qf3 hxg5 35. Rg1 Qe4 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej. 4. B.Śliwa – J.Bratoszewski, 1955 [Site "Wrocław, Mistrzostwa Polski (E49)"] [Date "1955.??.??"] [Round "15"] [White "Śliwa, Bogdan"] [Black "Bratoszewski, Jerzy"] [Result "0-1"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nc3 Bb4 4. e3 c5 5. Bd3 O-O 6. a3 Bxc3+ 7. bxc3 d5 8. cxd5 Nxd5 9. Qc2 h6 10. Nf3 Qc7 11. c4 Nf6 12. O-O Nbd7 13. Bb2 b6 14. Rac1 Bb7 15. Ne5 Nxe5 16. dxe5 Ng4 17. Be4 f6 18. Bxb7 Qxb7 19. Qg6 Nxe5 20. Bxe5 fxe5 21. Qxe6+ Qf7 22. Qxe5 Rad8 23. Qc3 Qf5 24. Qc2 Qxc2 25. Rxc2 Rd3 26. Ra1 Rb3 27. g3 Rd8 28. a4 a5 29. Kg2 Kf7 30. Raa2 Ke6 31. Kf3 Ke5 32. Ke2 g5 33. g4 Rdd3 34. Rab2 Rdc3 35. Rd2 Rb4 36. Rxb4 axb4 37. Rd8 Rxc4 38. Rb8 Rxg4 39. Rxb6 Kd5 40. Rxh6 b3 41. Rb6 Kc4 42. a5 Kc3 43. Rb5 c4 44. a6 Rg1 45. a7 Ra1 46. Rxg5 b2 47. Rb5 Rxa7 48. f4 Ra1 49. f5 b1=Q 50. Rxb1 Rxb1 51. e4 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej. 5. J.Bratoszewski – S.Kwapisz, 1955 [Site "Wrocław, Mistrzostwa Polski (B34)"] [Date "1955.??.??"] [Round "6"] [White "Bratoszewski, Jerzy"] [Black "Kwapisz, Stanisław"] [Result "1-0"] 1. e4 c5 2. Nc3 Nc6 3. Nf3 g6 4. d4 cxd4 5. Nxd4 Bg7 6. Be3 Nh6 7. h3 f5 8. Qd2 f4 9. Bxf4 Nxd4 10. Bxh6 Nxc2+ 11. Qxc2 Bxh6 12. Bc4 e6 13. O-O O-O 14. Rad1 a6 15. Bxe6+ Kh8 16. Qd3 Qf6 17. Bb3 Bg7 18. f4 Qh4 19. Qd6 a5 20. Bc4 a4 21. a3 Ra5 22. Nd5 b5 23. Qb4 Ra8 24. Bxb5 d6 25. Qd2 Rb8 26. Nc3 Be6 27. Bxa4 Bh6 28. Ne2 Bg7 29. Nd4 Bc4 30. Rf2 Rf6 31. b3 Ba6 32. Bd7 Bh6 33. Bg4 Rbf8 34. Ne6 Bc8 35. Qc3 Bxe6 36. Bxe6 Bg7 37. g3 Qh6 38. Qc4 g5 39. Bf5 gxf4 40. Rxf4 Rxf5 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej. Aktualizacja: 17/12/2024 Tagi: Partie ◀ Michał Boroch Eustachy Wolański ▶
