Wybrane partie Bolesława Rożańskiego

Wybrane partie Bolesława Rożańskiego

wyboru dokonał Przemysław Jahr, komentarze przepisał Ulrich Jahr

zobacz: partie polskich szachistów

1. T.Gniot – B.Rożański, 1954

[Site "Łódź, finał Mistrzostw Polski (E11)"] [Date "1954.10.??"] [Round "?"] [White "Gniot, Tadeusz"] [Black "Rożański, Bolesław"] [Result "0-1"] [Annotator "Bolesław Rożański (Szachy 12/1954)"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 Bb4+ ({Posunięcie to w wariancie Bogolubowa nie jest gorsze od przeważnie stosowanego} 3...b6) 4. Bd2 Qe7 5. a3 Bxd2+ 6. Nbxd2 ({Lepsze jest} 6. Qxd2 {, gdyż skoczek na d2 nie kontroluje pola d5.}) d6 7. e3 e5 8. dxe5 dxe5 9. Qc2 O-O 10. Bd3 $2 ({Posunięcie szablonowe, lepsze było} 10.Be2) Rd8 { Czarne przejęły inicjatywę – grozi bowiem Wxd3 i e4.} 11. Bf5 Nbd7 {Czarne nie wymieniają oczywiście gońców – pozostawiając białego na nienaturalnej pozycji.} 12. O-O g6 13. Bd3 {Białe walczą o punkt e4, popadając w zdecydowanie przegraną pozycję.} Nc5 14. Be2 {Nareszcie goniec stanął na właściwym miejscu, ale jakim kosztem – stratą trzech temp.} Bf5 15. Qc3 Bd3 16. Bxd3 Nxd3 17. b4 {Przegrawszy walkę w centrum, białe próbują kontrszans na skrzydle hetmańskim.} a5 $1 {Posunięcie to ma na celu nie tylko rozerwanie falangi pionków, ale też uwolnienie pola c5.} 18. c5 axb4 19. axb4 Rxa1 20. Rxa1 e4 21. Ne1 Nd5 {Pozycja białych rozlatuje się jak domek z kart.} 22. Qd4 N5xb4 23. Qxe4 $2 Qf6 $1 {Z groźbą Hxa1 i Hxf2.} 24. Rb1 Qxf2+ 25. Kh1 Qxd2 26. Nxd3 Nxd3 27. Qxb7 Nf2+ 28. Kg1 Nd1 {Partia ta otrzymała III nagrodę za piękność.} 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

2. B.Rożański – S.Brzózka, 1954

[Site "Łódź, finał Mistrzostw Polski (D01)"] [Date "1954.10.??"] [Round "?"] [White "Rożański, Bolesław"] [Black "Brzózka, Stefan"] [Result "1-0"] [Annotator "Bolesław Rożański (Szachy 5/1955)"] 1. d4 Nf6 2. Nc3 d5 3. Bg5 g6 4. Qd2 Bg7 5. Bh6 O-O 6. Bxg7 Kxg7 7. Nf3 Nbd7 8. g3 ({Dotychczas partia przebiegała identycznie jak partia Richter – Grünfeld, Berlin 1928. Richter grał jednak ostrzej:} 8. g4) Re8 9. Bg2 c6 10. Ne5 Nxe5 11. dxe5 Ng4 12. Qd4 Qb6 13. e3 $1 f6 14. exf6+ Nxf6 15. O-O-O $2 ({Należało nie dopuścić do e7-e5 i grać} 15.Qe5) e5 16. Qa4 {Widząc, że na skutek 15. posunięcia czarne uzyskały silne centrum, białe przygotowują niespodziankę, której groźby czarne nie zauważyły, względnie nie doceniły.} a5 $2 ({Należało grać} 16...Be6) ({lub} 16...Bg4) 17. Bxd5 $1 {Śmiała, ale dobrze obliczona kombinacja,w wyniku której białe zostają z wieżą i dwoma pionkami przeciw dwóm lekkim figurom.} cxd5 18. Nxd5 Qc6 ({Lepsze niż} 18...Nxd5 {z powodu} 19. Qxe8) 19. Qxc6 bxc6 20. Nc7 Bg4 21. Nxe8+ Rxe8 22. Rd3 Bf3 23. Re1 Rb8 24. Rc3 Bd5 25. Ra3 Ra8 26. Re2 $1 e4 27. Rd2 c5 {Groziło 28.Wd2-d4.} 28. Rc3 Rc8 29. Ra3 Ra8 30. c4 Bxc4 31. Rc2 Bd3 32. Rxc5 a4 33. h3 { Uniemożliwia Sg4.} Kf7 34. b3 $1 Nd7 35. Rc7 Ke6 36. Rxa4 Rxa4 37. bxa4 Kd6 38. Rc8 Bf1 39. a5 Nc5 40. Rh8 Bxh3 {Tu partia została odłożona. Pozycja nie daje jednak czarnym żadnych złudzeń co do wyniku. Nastąpiło po wznowieniu:} 41. Rxh7 Bc8 $2 42. Rg7 Bf5 43. Kd2 Kc6 44. g4 Bxg4 45. Rxg6+ Be6 46. Kc3 Kb5 47. Kd4 Bf5 48. Rb6+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

3. B.Rożański – S.Szczepaniec, 1954

[Site "Łódź, finał Mistrzostw Polski (D19)"] [Date "1954.10.??"] [Round "?"] [White "Rożański, Bolesław"] [Black "Szczepaniec, Stanisław"] [Result "1-0"] [Annotator "Bolesław Rożański (Szachy 12/1954)"] 1. d4 d5 2. c4 c6 3. Nc3 Nf6 4. Nf3 dxc4 5. a4 Bf5 6. e3 e6 ({Posunięcie} 6... Bd3 { celem wymiany „dobrego“ gońca białych, nie daje czarnym żadnych korzyści, np.} 7. Bxd3 cxd3 8. Qxd3 e6 9. O-O) ({Również} 6... Na6 7. Bxc4 Nb4 8. O-O e6 9. Qe2 Be7 10. Rd1 O-O 11. e4 Bg4 12. Bb3 {daje białym silne centrum i dobrą grę.}) 7. Bxc4 Bb4 8. O-O O-O 9. Qb3 ({Zazwyczaj grywa się też} 9.Qe2 {z groźbą opanowania centralnych pól przez e3-e4. Spóźniony kontratak czarnych} c5 {odpierają białe przez} 10. Rfd1 Nc6 11. Na2 $1) ({Interesujący wariant Sämischa:} 9. Ne5 c5 10. g4 $1 Bg6 11. Na2) Qe7 $1 10. Ne2 Ne4 11. Ne5 $1 h6 { Zabezpiecza pole h7 dla gońca.} 12. f3 Nd2 13. Bxd2 Bxd2 14. e4 Bh7 15. Rad1 Bb4 16. Ng3 a5 {Czarne umacniają gońca na pozycji, na której może on tylko statystować.} 17. f4 Nd7 18. Nxf7 $1 {Mimo faktu, iż w razie przegranej zająłbym ostatnie miejsce w tabeli – nie zawahałem się ofiarować skoczka za dwa pionki i dobrą pozycję. Moim zdaniem ofiara jest poprawna gdyż gońce przeciwnika zajmują słabe pozycje, a własne silne centrum zapewnia przewagę.} Kxf7 19. f5 Kg8 20. Bxe6+ Kh8 21. e5 Bg8 22. Bxg8 Rxg8 {Od tego momentu wiedziałem, że moim celem jest rozbicie pozycji pionków na skrzydle królewskim i atak za punkt h6.} 23. Rd3 $1 Rad8 24. f6 $1 gxf6 25. Nf5 Qf8 26. Rh3 Rg6 27. e6 $1 {Spycha skoczka na oddaloną pozycję, a pion e6 będzie decydować o losach partii.} Nb6 $2 ({Lepsze było} 27...Nb8) 28. Qe3 $2 ({ Białe opanowane myślą o ataku na punkt h6, nie widzą narzucającego się} 28. e7 Bxe7 29. Qxb6 {. Obydwaj przeciwnicy znajdują się jednaka w dużym niedoczasie.}) Nd5 29. Qc1 Ne7 30. Nxh6 Kg7 31. Qf4 b6 {Grozi 32…Wxd4!} 32. Kh1 Bd6 33. Qd2 ({Na} 33.Qh4 {nastąpi} Qh8) Be5 34. Nf7 Rxd4 35. Qe2 Rf4 36. Rd1 Nd5 37. Qh5 Qg8 38. Rg3 Qh7 $4 ({Oczywiście, że w ciszy gabinetowej redakcji łatwiej było znaleźć ratunek dla czarnych, aniżeli przy wiszącej chorągiewce. Po} 38...Rf1 $1 39. Rxf1 Bxg3 40. hxg3 Qh7 {czarne uratowałyby partię. Komentarz Ignacego Branickiego}) 39. Rxg6+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

4. B.Rożański – J.Gromek, 1954

[Site "Łódź, finał Mistrzostw Polski (E81)"] [Date "1954.10.??"] [Round "?"] [White "Rożański, Bolesław"] [Black "Gromek, Józef"] [Result "1-0"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 5. f3 O-O 6. Be3 Nbd7 7. Nge2 c5 8. Qd2 a6 9. g4 cxd4 10. Bxd4 Nb6 11. b3 Be6 12. g5 Nfd7 13. Bxg7 Kxg7 14. f4 Nc5 15. Ng3 Qd7 16. Bd3 Bh3 17. f5 e6 18. O-O-O a5 19. Bc2 Bg4 20. Rdf1 Bh3 21. Rf4 exf5 22. exf5 Rae8 23. Rh4 Bxf5 24. Bxf5 gxf5 25. Nh5+ Kg6 26. Nf6 Qc6 27. Rh6+ Kg7 28. Qd1 Nd3+ 29. Kc2 Nf4 30. Rxh7+ Kg6 31. Rf1 Qg2+ 32. Kb1 Ne2 33. Nxe2 Rxe2 34. Rh6+ Kg7 35. Rh7+ Kg6 36. h4 Rfe8 37. Rh6+ Kg7 38. Nxe8+ Rxe8 39. Qd4+ Re5 40. Rg1 Qe4+ 41. Qxe4 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

5. B.Rożański – R.Grąbczewski, 1963

[Site "Wisła, DMP I liga (D01)"] [Date "1963.04.??"] [Round "?"] [White "Rożański, Bolesław"] [Black "Grąbczewski, Romuald"] [Result "1-0"] [Annotator "Bolesław Rożański (Szachy 6/1964)"] 1. d4 d5 2. Nc3 {To otwarcie, wprowadzone do praktyki turniejowej przez niemieckiego „mistrza ataku” K. Richtera w latach 1924-1938 i będące w jego ręku groźnym orężem – zostało w ostatnich 30 latach wzmocnione wartościowymi analizami białoruskiego mistrza Weresowa, który również osiągnął szereg sukcesów. } Nf6 3. Bg5 Bf5 ({Znacznie korzystniejsze jest dla czarnych} 3...g6 {, co zastosował w 1928 r. Grünfeld i po} 4. Qd2 Bg7 5. Bh6 O-O 6. Bxg7 Kxg7 7. Nf3 Nbd7 {partia nabrała charakteru obrony królewsko-indyjskiej.}) 4. f3 Nbd7 { Umożliwia białym prosty, korzystny dla nich manewr:} 5. Nxd5 Nxd5 6. e4 h6 7. Bh4 {Czarne spodziewały się, że białe nie zechcą dopuścić do wkroczenia skoczka na pole e3. Dla białych jest jednak dużo ważniejsze utrzymanie gońca na linii d8-h4, co krępuje grę czarnych.} Ne3 8. Qd3 Nxf1 9. exf5 Nb6 10. Ne2 {Białe nie spieszą się z biciem skoczka, który i tak nie ma wyjścia, a wymiana na h2 ułatwia tylko grę białych.} Qd5 {Przygotowując długą roszadę, czarne wstrzymują równocześnie roszadę białych.} 11. Rxf1 O-O-O 12. a4 {Osiągnąwszy dużą przewagę pozycyjną, białe rozpoczynają atak bez roszady.} g5 {Wobec gorszej pozycji i dużej straty czasu na zegarze – czarne zaczynają grać va banque.} 13. fxg6 fxg6 14. a5 Nc4 15. a6 $1 b6 16. b3 Nd6 17. g4 {Aby odebrać skoczkowi pole f5.} g5 18. c4 Qf7 ({Korzystniejsze było oczywiście} 18...Qe6) 19. Bg3 Bg7 20. Rc1 c5 {Aby przeszkodzić c4-c5.} 21. b4 $1 Bxd4 22. Nxd4 cxd4 23. c5 bxc5 24. bxc5 Qe6+ { Tu czarne znajdowały się już w najwyższym niedoczasie.} 25. Kf2 Qe3+ 26. Qxe3 dxe3+ 27. Kxe3 Nb5 28. Rb1 Nc7 29. Rb7 Nxa6 30. Rxa7 Nb8 31. Rc7# 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

6. B.Rożański – E.Rubinstein, 1938

[Site "Kraków (B21)"] [Date "1938.??.??"] [Round "?"] [White "Rożański, Bolesław"] [Black "Rubinstein, Emanuel"] [Result "1-0"] [Annotator "Andrzej Kwilecki (Szachy w Poznaniu)"] 1. e4 c5 2. f4 Nf6 3. e5 Nd5 4. d3 b6 5. c4 Nc7 6. Nc3 Bb7 7. Nf3 d5 8. cxd5 Nxd5 9. e6 $1 { Aby opóźnić rozwój czarnych.} fxe6 10. Ne5 Nf6 11. d4 Qxd4 12. Bb5+ Nbd7 13. Bxd7+ Nxd7 14. Qe2 ({Teraz okazuje się, dlaczego 11…Hxd4 było lepsze niż cxd4; obecnie po} 14. Qh5+ g6 {czarna wieża na h8 jest broniona przez hetmana.}) Nxe5 15. fxe5 O-O-O 16. Be3 Qh4+ (16... Qxe5 {otwierało diagonalę h2-g8 dla ataku białych.}) 17. g3 Qb4 18. O-O g5 19. Rf7 h5 20. a3 Qb3 21. Bxg5 Bh6 22. Bxh6 Rxh6 23. Rxe7 h4 24. g4 Rg6 25. h3 Rd4 ({Lepsze było} 25...Rgg8) 26. Rf1 Rg8 27. Rff7 Bd5 28. Qa6+ Kd8 29. Rd7+ 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

7. B.Rożański – J.Sowiński, 1955

[Site "Rzeszów, półfinał Mistrzostw Polski (D85)"] [Date "1955.??.??"] [Round "?"] [White "Rożański, Bolesław"] [Black "Sowiński, Jerzy"] [Result "1-0"] [Annotator "Andrzej Kwilecki (Partie i kombinacje szachistów poznańskich)"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 d5 4. cxd5 Nxd5 5. e4 Nxc3 6. bxc3 Bg7 7. Be3 O-O 8. Bc4 b6 9. Rc1 Ba6 10. Bxa6 Nxa6 11. Qd3 Qc8 12. h4 {Bez roszady i wyprowadzonego Sg1 białe przystępują do ataku.} c5 13. h5 cxd4 14. cxd4 Qb7 15. hxg6 hxg6 16. Ne2 Rfc8 17. Rxc8+ $1 {Ciekawe, że oddanie linii „c” nie osłabi ataku białych. } Rxc8 18. Bd2 $1 Rd8 19. Qh3 $1 e6 ({Na ewentualną odpowiedź czarnych} 19...Qxe4 {nastąpiłoby} 20. Qh7+ Kf8 21. Bh6 Qb1+ 22. Nc1 Qe4+ 23. Kf1 {i białe wygrywają.}) 20. Qh7+ Kf8 21. Bh6 Bxh6 22. Qxh6+ Ke7 23. Qxg6 $1 fxg6 24. Rh7+ Kf6 25. Rxb7 Nb4 26. Kd2 Nc6 27. Ke3 g5 28. Rc7 Nb4 29. a3 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

8. H.Podolski – B.Rożański, 1959

[Site "Łódź (E40)"] [Date "1959.??.??"] [Round "?"] [White "Podolski, Horst"] [Black "Rożański, Bolesław"] [Result "0-1"] [Annotator "Andrzej Kwilecki (Partie i kombinacje szachistów poznańskich)"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nc3 Bb4 4. e3 Nc6 5. Bd3 e5 6. d5 Ne7 ({Lepsze} Bxc3+) 7. Nge2 O-O 8. O-O Ng6 9. e4 a5 10. Na4 Be7 (10...d6 $2 11.a3) 11. c5 d6 12. cxd6 Bxd6 13. f4 exf4 14. Nxf4 Ne5 15. Bc2 b5 $1 {Plan gry białych związany z 11.c5 okazał się chybiony i czarne przejmują inicjatywę.} 16. Nc3 Bc5+ 17. Kh1 Nfg4 $1 18. Qe1 b4 19. Na4 Bd6 20. h3 Ba6 21. hxg4 Bxf1 22. Qxf1 Qh4+ 23. Nh3 Nxg4 24. Bf4 f5 $1 25. exf5 Rae8 $1 26. Bxd6 cxd6 27. Qf4 {Nie ma niczego innego.} Re1+ 28. Rxe1 Qxe1+ 29. Ng1 Rf6 $1 30. Qxg4 Rh6+ 31. Qh3 Rxh3+ 32. gxh3 Qf2 $3 {Krępuje figury białych i przygotowuje wtargnięcie czarnego króla, które rozstrzygnie o wyniku partii.} 33. Be4 Kf7 34. Bd3 Kf6 35. Be4 Ke5 36. Bf3 Kf4 37. Bg2 Kg3 {Oryginalna pozycja końcowa.} 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

9. B.Rożański – W.Champion, 1987

[Site "Partia korespondencyjna, mecz Polska - USA 1986-1990 (A57)"] [Date "1987.??.??"] [Round "?"] [White "Rożański, Bolesław"] [Black "Champion, William R."] [Result "1-0"] [Annotator "Andrzej Kwilecki (Partie i kombinacje szachistów poznańskich)"] 1. d4 Nf6 2. c4 c5 3. d5 b5 4. cxb5 a6 5. Nc3 axb5 6. e4 b4 7. Nb5 d6 8. Bf4 g5 ({Posunięcie 5. Sc3 zapoczątkowało ostry wariant rozpracowany przez I. Zajcewa. Jak podaje Suetin, nie można grać} 8...Nbd7 {, gdyż białe grają} 9.Nf3 {i jeśli teraz} Ba6 $2 {, to} 10. e5 Qa5 11.a4 bxa3 12. Bd2 Qb6 13. Rxa3 Nxd5 14. Bc4 Bb7 15. Rxa8 Bxa8 16. Qa4 Qb8 17. Ba5 N5b6 18. e6 $1 {z decydującym atakiem. W razie} 18...Nxa4 $4 {nastąpi mat:} 19. exf7) 9. Bxg5 Nxe4 10. Bf4 Bg7 11. Qe2 Nf6 12. Nxd6+ Kf8 13. Nxc8 Qxc8 14. d6 e6 15. Nf3 Nbd7 16. Qc2 Nd5 17. Bg3 Nc3 $2 {Posunięcie efektowne, lecz błędne, okazujące się stratą czasu.} 18. Bc4 Qc6 19. O-O Ne4 20. Rad1 Ra7 21. Bf4 Rg8 22. Rfe1 Nef6 23. Qe2 Ne8 {Białe mają już przewagę pozycyjną, nadchodzi więc moment szturmu.} 24. Ng5 Bf6 25. Nxe6+ $1 fxe6 26. Bh6+ Rg7 27. Bd5 Qxd6 28. Bxe6 Bd4 29. Bxg7+ Nxg7 30. Qf3+ Nf6 31. Qxf6+ Bxf6 32. Rxd6 Nxe6 33. Rexe6 Bxb2 34. Ra6 Rd7 35. Red6 Rxd6 36. Rxd6 c4 37. Rc6 1-0 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.

10. W.Champion – B.Rożański, 1987

[Site "Partia korespondencyjna, mecz Polska - USA 1986-1990 (A00)"] [Date "1987.??.??"] [Round "?"] [White "Champion, William R."] [Black "Rożański, Bolesław"] [Result "0-1"] 1. b4 d5 2. Nf3 e6 3. a3 Nf6 4. e3 Be7 5. c4 Nbd7 6. d4 O-O 7. Bb2 c6 8. Nc3 a5 9. b5 c5 10. Rc1 b6 11. cxd5 exd5 12. dxc5 Nxc5 13. Nd4 Bb7 14. Be2 Qd7 15. Na4 Nxa4 16. Qxa4 Bc5 17. O-O Rfc8 18. Nf3 Ne4 19. Rfd1 Qe7 20. Bd4 Bxa3 21. Rc2 Bc5 22. Rdc1 Bxd4 23. Qxd4 Nc5 24. Nd2 a4 25. Kf1 Re8 26. Bf3 Qd7 27. Rb1 Ra5 28. e4 Rxb5 29. Rcb2 Rxb2 30. Rxb2 Ba6+ 0-1 Musisz włączyć obsługę JavaScript, aby umożliwić wyświetlanie gry szachowej.