 źródło: archiwum mm Andrzeja Filipowicza |
Andrzej Filipowicz
- ur. 13 maja 1938 w Warszawie
- mistrz międzynarodowy (1975)
- sędzia szachowy klasy międzynarodowej (International Arbiter 1984)
- trener, działacz i publicysta szachowy
- autor książek o tematyce szachowej
Szachy klasyczne |
Reprezentant Polski w turniejach drużynowych
- Olimpiady szachowe (6 razy)
- Lipsk 1960 – VI szach. (6/11)
- Warna 1962 – VI szach. (5/9)
- Tel Awiw 1964 – IV szach. (6/14)
- Hawana 1966 – VI szach. (3½/8)
- Siegen 1970 (XIV m.) – VI szach. (5½/8)
- Skopje 1972 (XII m.) – V szach. (10½/16)
- Drużynowe Mistrzostwa Europy (1 raz, 2 razy w eliminacjach)
- Bath 1973 – IV szach. (2/6)
- Aarhus 1971 (eliminacje) – V szach. (4½/5)
- 1980 (eliminacje) – XI szach. (½/2)
- Bath 1973 – IV szach. (2/6)
- Drużynowe Mistrzostwa Świata studentów (4 razy)
- Warna 1958 – II szach. (4½/10)
- Budapeszt 1959 – II szach. (4/13)
- Mariańskie Łaźnie 1962 – I szach. (5½/13)
- Budva 1963 – IV szach. (4/10)
- Drużynowe Mistrzostwa Armii Zaprzyjaźnionych (3 razy, 3 medale)
- Moskwa 1968 – III szach. (4/5),
brązowy medal wspólnie z drużyną - Warszawa 1969 – II szach. (2/3),
srebrny medal wspólnie z drużyną - Budapeszt 1970 – II szach. (3/9), brązowy medal wspólnie z drużyną
- Moskwa 1968 – III szach. (4/5),
Reprezentant Polski w meczach międzypaństwowych
- Ystad 1967 – mecz Szwecja–Polska (V szach., 1½/2)
- Łódź 1969 – mecz Polska–Szwecja (VII szach., 1½/2)
- Warszawa 1973 – mecz Polska–Szwecja (IV szach., 1½/2)
Indywidualne Mistrzostwa Polski (18 finałów w latach 1959–1980, 1 medal)
- brązowy
- Poznań 1971 – III m. (10/17) [dz. III-VI m.]
- pozostałe finały
- Łódź 1959 – XIII m. (6½/17)
- Wrocław 1960 – IV m. (9/15) [dz. III-V m.]
- Poznań 1962 – V m. (8½/15) [dz. V-VII m.]
- Warszawa 1964 – VI m. (8½/15) [dz. VI-X m.]
- Lublin 1965 – V m. (8½/14) [dz. IV-V m.]
- Rzeszów 1966 – V m. (9/15) [dz. IV-V m.]
- Szczecin 1967 – IV m. (9/15)
- Łódź 1968 – IX m. (7/15) [dz. IX-X m.]
- Piotrków Trybunalski 1970 – IV m. (9/15) [dz. III-IV m.]
- Wrocław 1972 – X m. (8/17) [dz. X-XIII m.]
- Gdynia 1973 – VII m. (9/17)
- Zielona Góra 1974 – VIII m. (9/17) [dz. VIII-IX m.]
- Poznań 1975 – XVII m. (8/13) [system szwajcarski] [dz. XI-XVIII m.]
- Bydgoszcz 1976 – XII m. (8/13) [system szwajcarski] [dz. VII-XII m.]
- Piotrków Trybunalski 1977 – XIII m. (8/13) [system szwajcarski] [dz. VII-XIV m.]
- Tarnów 1979 – IV m. (8½/13) [system szwajcarski] [dz. IV-VI m.]
- Łódź 1980 – niesklasyfikowany (1½/8) [wycofał się po 8. rundzie]
Drużynowe Mistrzostwa Polski (19 medali)
11 złotych (liga dojazdowa 1959, Wrocław 1960, Wrocław 1961, Wisła 1963, Częstochowa 1964, Wrocław 1967, Wrocław 1969, Międzygórze 1972, Ustroń-Jaszowiec 1980, Porąbka-Kozubnik 1986, Łeba 1989)- 5 srebrnych (Poznań 1968, Wisła 1971, Szeligi 1978, Lubniewice 1981, Jachranka 1987)
- 3 brązowe (Wrocław 1962, Warszawa 1966, Katowice 1977)
Indywidualne Mistrzostwa Wojska Polskiego (1 medal)
- srebrny (Warszawa 1961)
Indywidualne Mistrzostwa Polski juniorów (1 finał)
- VIII m. (Kielce 1957 – U20)
Wybrane sukcesy w innych turniejach
- 1958 – dz. III m. w Gdańsku (półfinał MP, grupa A – awans)
- 1959 – III m. w Warszawie (Mistrzostwa Warszawy)
- 1961 – II m. w Warszawie (Mistrzostwa Warszawy)
- 1963 – II m. w Warszawie (Mistrzostwa Warszawy)
- 1964 – dz. I m. w Polanicy-Zdroju (Memoriał Akiby Rubinsteina)
- 1969 – II m. w Bydgoszczy (półfinał MP, grupa C – awans)
- 1973 – dz. III m. w Polanicy-Zdroju (Memoriał Akiby Rubinsteina)
- 1976 – III m. w Warszawie (Mistrzostwa Warszawy)
- 1977 – IV m. w Gausdal, dz. IV m. w Esbjergu
- 1978 – dz. IV m. w Warszawie
- 1979 – I m. w Bagneux
- 1980 – dz. II m. w Bagneux
- 1981 – II m. w Rzymie (turniej B)
- 1990 – IV m. w Dortmundzie (turniej C)
Szachy szybkie |
Indywidualne Mistrzostwa Polski w szachach szybkich
- XI m. (Bydgoszcz 1988)
Indywidualne Mistrzostwa Polski dziennikarzy (1 medal)
- złoty (Częstochowa 1993)
Wybrane sukcesy w innych turniejach
- 1981 – I m. w Kielcach (Puchar Stowarzyszenia Pax, szachy szybkie)
Szachy błyskawiczne |
Indywidualne Mistrzostwa Polski w szachach błyskawicznych
- dwukrotnie IV m. (Wrocław 1967, Łódź 1973)
- czterokrotnie V m. (Kielce 1968, Kraków 1969, Lubliniec 1972, Kalisz 1978)
- VI m. (Poznań 1970)
- VIII m. (Bydgoszcz 1971)
- IX m. (Łódź 1966)
- X m. (Łódź 1974)
- XIII m. (Bydgoszcz 1975)
Drużynowe Mistrzostwa Polski w szachach błyskawicznych (10 medali)
- 3 złote (Wrocław 1967, Bydgoszcz 1975, Częstochowa 1977)
- 3 srebrne (Lubliniec 1972, Łódź 1973, Kalisz 1978)
- 4 brązowe (Łódź 1966, Kraków 1969, Łódź 1974, Piotrków Trybunalski 1976)
Ranking FIDE |
Najwyższy ranking w karierze
- szachy klasyczne – 2430 (1974-05)
Inne osiągnięcia |
- W 1971 uzyskał tytuł doktora nauk technicznych na Politechnice Warszawskiej.
- Od połowy lat 70-tych dał się poznać jako działacz szachowy. W tym okresie po raz pierwszy został wybrany do Zarządu Polskiego Związku Szachowego, w którego składzie, głównie jako wiceprezes ds. sportowo-szkoleniowych, znajdował się – z nielicznymi przerwami – przez kilkadziesiąt kolejnych lat. W 1993 otrzymał tytuł honorowego członka PZSzach. Wielokrotnie brał również udział w redagowaniu wydawanych w Polsce Kodeksów Szachowych.
- W 1977 odznaczony został Srebrnym, a w 1982 Złotym Krzyżem Zasługi, za wybitne osiągnięcia sportowe. W 1982 odznaczony również srebrną odznaką Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej.
- W latach 1977 – 2020 uczestniczył w 38 Kongresach Międzynarodowej Federacji Szachowej FIDE (w 2020 – online).
- Od 1978 pełnił wiele funkcji w strukturach FIDE, m.in. był członkiem Centralnego Komitetu FIDE, Prezydentem Strefy Wschodnioeuropejskiej przez 12 lat (1990–1994, 2006–2014), przewodniczącym Komisji Klasyfikacyjnej FIDE (1986–1990) oraz przewodniczącym Komisji Technicznej FIDE (2007–2010), Obecnie zajmuje stanowisko Sekretarza Komisji Technicznej FIDE (od 2011).
- W 2006, jako trzeci Polak w historii (po Dawidzie Przepiórce i Mieczysławie Najdorfie), został uhonorowany tytułem Członka Honorowego FIDE.
- W 1994 zakończył szachową karierę, poświęcając się pracy działacza, dziennikarza oraz sędziego szachowego. W karierze szachowego arbitra osiągnął wybitne sukcesy. Jako sędzia główny sędziował 35 meczów/turniejów o mistrzostwo świata, m.in.:
- mecz o mistrzostwo świata organizacji Braingames Kasparow – Kramnik (Londyn 2000),
- mecze o mistrzostwo świata Kramnik – Leko (Brissago 2004) i Carlsen – Anand (Soczi 2014) oraz jako zastępca sędziego głównego – mecz o MŚ FIDE Karpow – Anand (Lozanna 1998) i mecz o MŚ kobiet Xie Jun – Gallamowa (Kazań/Szenyang 1999),
- turniej pretendentów PCA (Dortmund 2002),
- mecze pretendentów (Elista 2007),
- półfinały meczów pretendentów PCA Anand – Adams i Short – Kamski (Linares 1994) oraz finał Anand – Kamski (Las Palmas 1995)
- mistrzostwa świata juniorów do 20 lat (Halle 1995, Żagań 1997, Czarna 2010),
- mistrzostwa świata kobiet (Jekaterynburg 2006),
- mistrzostwa świata seniorów (Rowy 2000, Mariańskie Łaźnie 2017),
- mistrzostwa świata w grze błyskawicznej (Rishon Le Zion 2006, Moskwa 2007, Almaty 2008, Moskwa 2009),
- mistrzostwa świata w szachach szybkich i błyskawicznych (Astana 2012, Chanty-Mansyjsk 2013, 2014),
- mistrzostwa świata kobiet w szachach szybkich i błyskawicznych (Moskwa 2010 i Chanty-Mansyjsk 2014),
- mistrzostwa Afryki (Kair 2001),
- mistrzostwa Europy kobiet (Warszawa 2001),
- mistrzostwa Europy kobiet w szachach szybkich i błyskawicznych (Mińsk 2001, 2015),
- memoriał Michaiła Tala (Moskwa 2012, 2013),
- turniej FIDE Women’s Grand Prix (Skolkovo 2019) oraz wielokrotnie turnieje „Aeroflot Open” i „Dortmunder Schachtage”.
- Prowadził 17 seminariów sędziowskich w Azji (Filipiny, ZEA, Liban i Uzbekistan) i w Europie (Rosja 4; Ukraina, Białoruś 2; Czechy, Słowacja 2 i Polska 3).
- W latach 1986–1990 pełnił funkcję redaktora naczelnego miesięcznika „Szachy”, w latach 1991–2002 – „Szachisty”, a od 2003 – „Magazynu Szachista”.
- Wielokrotnie pełnił funkcje kapitana bądź kierownika polskich drużyn na Olimpiadach oraz Drużynowych Mistrzostwach Europy.
- Uczestniczył łącznie w 26 olimpiadach (1960–2018): w 6 – jako zawodnik, w 10 – jako kapitan, w 1 – jako kierownik, w 9 – w innym charakterze.
- Laureat “Hetmana 2013”, w kategorii Sędzia Roku.
Wybrane publikacje szachowe |
- Złoto dla Polski. III Olimpiada Szachowa. Hamburg 1930 (wspólnie z Jerzym Konikowskim), Wydawnictwo Integracja, Gorzów Wielkopolski 2006
- Dzieje Polskiego Związku Szachowego do 1956 roku, Wydawnictwo „O-K”, Warszawa 2007
- Szachy. Szlachetna wojna (wspólnie z Ireneuszem Gawle), Wydawnictwo Penelopa, Warszawa 2018
Strony internetowe |